سده (خنج)

سده، خنج، لارستان، فارس، ایران

اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	فارس
شهرستان	خنج
بخش	بخش مرکزی
نام محلی	سِدِ
نام‌های دیگر	سَدِ، سِدِء
نام‌های قدیمی	سَدِ
مردم
جمعیت	۲۱۳۷ نفر (سرشماری ۹۵)
اطلاعات روستایی
کد آماری	۰۸۱۲۳۴
پیش‌شمارهٔ تلفن	۵۲۶۳

سده (خنج)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان خنج در استان فارس ایران است. مردم شهر سده به زبان اَچُمی (خودمونی) صحبت می‌کنند و آنها از نژاد اَچُم هستند دین مردم شهر سده اسلام، اهل‌سنت، شافعی است دین مردم سده پیش از اسلام، زرتشت بوده که با آمدن اعراب برخی‌ها به اسلام روی آوردند و برخی نیز اسلام را نپذیرفته و با دیگر اَچُمی‌ها و ایرانی به سمت هندوستان مهاجرت کردند و برخی‌ها برای مقاومت در برابر لشکر اعراب جان خود را از دست دادند. قدمت تاریخی سده به دوران هخامنشیان بازمی‌گردد و تعداد زیادی آثار هخامنشی مانند قلعه، قنات سنگی و همچنین آثار زیادی از دوران ساسانیان و اشکانیان و … می‌باشد. روستایی با آب و هوایی گرم و خشک دارای دشت‌های سر سبز با درختان نخل و کنار و… که در خود جای داده‌است. ماه‌های اسفند و فرودین بهترین ماه‌ها برای بازدید از روستای زیبای سده است آب و هوای سده در این ماه‌ها بسیار خنک است و بیش از هر موقعی از سال سرسبز تر و مخصوص تفریح در کنار سدها و دشت‌های بی‌نظیر سده و بازدید اماکن تاریخی ست. مردم خودمونی از جمله سدهی‌ها به مهمان نوازیشان معروف اند. بیشتر آقایان اهل سده از گذشته‌های دور مثل دیگر اَچُمی‌ها برای کار و تجارت به کشورهای عربی حاشیه خیلج پارس سفر می‌کردند یا در آنجا زندگی و کار می‌کردند امروزه سدهی‌ها مانند دیگر خودمونی‌ها با خانواده به به کشورهای عربی حاشیه خلیج پارس از جمله امارات، قطر، کویت، بحرین، عمان، عربستان مهاجرت کرده‌اند. یا بسیاری از آقایان هنوز در حال کار و تجارت در این کشورها هستند و برخی دیگر هم در درگهان، قشم و بندرعباس مشغول کار و تجارت هستند و گروهی هم به شیراز و تهران مهاجرت کرده‌اند.

جمعیت

براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن ۲۱۳۷ نفر (۵۸۴خانوار) بوده‌است که از این میان ۱۰۰۸ نفر مرد و ۱۱۲۹ نفر زن بوده‌اند جمیعت کنونی سده چیزی بالغ بر ۲٬۵۰۰۰ نفر است.

آثار تاریخی

شهر بازار که همان بازار قدیم است / تنگ بیخویه / برج دیده‌بانی در میانه سده به نام (کوزه)/ قلعه پیر/ قلعه قلات گربه/ و دارای دو زیارتگاه ساسانی به نام پیر خدابین و پیرآگاه/ در جنوب روستا قلعه شاه‌نشین / در شرق روستا قلعه و شهر باستانی دروازه با قدمتی ۲۰۰۰ ساله/ آسیاب آبی تنگ بیخویه/ سد ساروچی تنگ بیخویه/ قنات و چشمه تنگ بیخویه / گوردخمه چله خانه در شمال روستا / درخت کنار (سدر) خواجه خدر (خضر نبی) و دارای چندین درخت گز شاهی با قطر ۸ متر/قلعه ساسانی سه کلات (قلات) که چاه معروف دولاب بر روی آن واقع شده‌است/و آرامستان باستانی واقع در روستا به نام (قبله)/ تنگ دل ابراهیمی، سد میرشریف و قلعه‌های مربوط به زمان قاجار در دشت اطراف آن/ و دارای تعداد زیادی آب انبار به جا مانده از دوران باستان که چه در روستا و چه در روی کوه‌های اطراف هنوز قابل استفاده می‌باشد و دو تا از معروفترین این آب انبارها به نام استون سیاه (سنگ سیاه) و برکه هوکشو است.

منابع

• «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.