سالتبرن (فیلم)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سالتبرن
پوستر انتشار سینمایی
انگلیسیSaltburn
کارگردانامرالد فنل
تهیه‌کننده
نویسندهامرالد فنل
بازیگران
موسیقیآنتونی ویلیس
فیلم‌بردارلینوس ساندگرن
تدوین‌گرویکتوریا بویدل
شرکت
تولید
توزیع‌کننده
تاریخ‌های انتشار
  • ۳۱ اوت ۲۰۲۳ (۲۰۲۳-08-۳۱) (تلیوراید)
  • ۱۷ نوامبر ۲۰۲۳ (۲۰۲۳-۱۱-۱۷)
مدت زمان
۱۳۱ دقیقه[۳]
کشور
  • بریتانیا
  • ایالات متحده
زبانانگلیسی
فروش گیشه۲۱ میلیون دلار[۴][۵]

سالتبرن (انگلیسی: Saltburn) فیلم درام روان‌شناختی کمدی سیاه محصول ۲۰۲۳ به نویسندگی، کارگردانی و تهیهٔ امرالد فنل است. داستان فیلم در میانهٔ دههٔ ۲۰۰۰ انگلستان جریان دارد و به دانشجوی جوانی (بری کیوگن) می‌پردازد که شیفتهٔ همکلاسی ثروتمندش (جیکوب الوردی) می‌شود که او را به گذراندن تابستان در املاک خانوادگی عجیب و غریبش دعوت کرده‌است. دیگر بازیگران شامل رزمند پایک، ریچارد ئی. گرانت، آلیسون الیور، آرچی مدکوی و کری مولیگان می‌شوند.[۶]

مراسم افتتاحیهٔ جهانی سالتبرن در ۳۱ اوت ۲۰۲۳ در جشنوارهٔ فیلم تلیوراید برگزار شد. این فیلم در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۳ در بریتانیا منتشر شد و همان روز در ایالات متحده اکران سینمایی محدودی داشت. انتشار گسترده این فیلم در ۲۲ نوامبر آغاز شد. سالتبرن نقدهای عموماً مثبتی از سوی منتقدان دریافت کرد و کیوگن و پایک در مراسم گلدن گلوب نامزد جایزه شدند.

داستان[ویرایش]

در سال ۲۰۰۶، الیور کوئیک، دانشجوی بورس تحصیلی، به دانشگاه آکسفورد می‌رود و به‌دلیل خامی در مقابل آداب طبقه مرفهٔ جامعه، در تلاش برای وفق دادن خود با شرایط آن‌هاست. او با فیلکس کتن، دانش‌آموزی مرفه و محبوب دوست می‌شود که با داستان‌های الیور در مورد سوء مصرف مواد و مشکلات روانی والدینش همدلی می‌کند. وقتی الیور از مرگ ناگهانی پدرش مضطرب می‌شود، فلیکس به او دلداری می‌دهد و از او دعوت می‌کند تابستان سال ۲۰۰۷ را در املاک خانواده‌اش، یعنی سالتبرن، بگذراند.

در سالتبرن، الیور با والدین فیلکس سر جیمز و لیدی الزبث، خواهرش ونیشیا و پسر عمهٔ آمریکایی‌اش فارلی آشنا می‌شود. او به سرعت اعتماد خانواده فیلکس را جلب و علاقأ او نسبت به فیلکس بیشتر می‌شود. یک شب، او فیلکس را در حال خودارضایی در وان حمام تماشا می‌کند و پس از آن با شهوت از وان آب می‌نوشد. او ونیشیا را اغوا می‌کند و با او آمیزش جنسی دهانی انجام می‌دهد. فارلی شاهد این موضوع است و به فلیکس اطلاع می‌دهد. الیور ادعا می‌کند که هیچ اتفاقی نیفتاده است و فارلی گزافه‌گویی کرده‌است. یک شب، الیور فارلی را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهد و او را تهدید می‌کند. جیمز پس از دریافت گزارشی از ساتبیز مبنی بر اینکه او قصد دارد اشیای قیمتی مجموعه جیمز را بفروشد، فارلی را از خانه بیرون می‌کند.

با پایان یافتن تابستان، الزبث و جیمز برای تولد الیور یک مهمانی برنامه‌ریزی می‌کنند. فیلکس الیور را با سفری برای دیدن مادر غریبه‌اش غافلگیر می‌کند. الیور وحشت می‌کند و با رسیدن به خانه خانواده در پرسکوت، فیلکس متوجه می‌شود که الیور در مورد تربیت خود دروغ گفته‌است. پدر الیور هنوز زنده است، هیچ‌یک از والدین او قربانی سوء مصرف مواد نیستند و آنها در یک حومه شهر با وضع خوب زندگی می‌کنند. فیلکس که از فریب الیور وحشت زده شده به او دستور می‌دهد که بعد از مهمانی آنجا را ترک کند. در طول جشن‌ها، الیور برای فیلکس عشق‌ورزی می‌کند. فیلکس به نوبه خود از اعمال الیور ابراز ناراحتی و سردرگمی می‌کند و او را طرد می‌کند.

صبح روز بعد، فیلکس مرده در هزارتوی گیاهی سالتبرن پیدا می‌شود. الیور اشاره می‌کند که مصرف مواد مخدر فارلی با مرگ فیلکس ارتباط دارد و جیمز فارلی را از بازگشت به سالتبرن منع می‌کند و تمام حمایت‌های مالی از او را قطع می‌کند. پس از تشییع جنازه فیلکس، الزبث اصرار دارد که الیور در سالتبرن بماند. الیور برای فلیکس سوگواری می‌کند و قبر او را از لحاظ جنسی می‌چرخاند. در آن شب، ونیشیا الیور را متهم به متلاشی کردن خانواده‌اش می‌کند. الیور سعی می‌کند او را اغوا کند، اما ونیشیا او را رد می‌کند، زیرا نسبت به جعل هویت فزاینده‌اش از فیلکس ناراحت است. روز بعد، ونیشیای مرده را در حالی که مچ دست‌هایش را در وان بریده بود، پیدا می‌کنند. جیمز از حضور مستمر الیور در سالتبرن و نزدیکی الزبث به او سرخورده است، و به او رشوه می‌دهد تا آنجا را ترک کند.

سال‌ها بعد، الیور خبر مرگ جیمز را در روزنامه می‌خواند. او یک برخورد تصادفی با الزبث در یک کافه دارد و الزبث از دیدن او خوشحال می‌شود و اصرار می‌کند که با او به سالتبرن بازگردد. الزبث پس از گذراندن چندین ماه با الیور به شدت بیمار می‌شود. الیور در بستر مرگ الزبث فاش می‌کند که او مسئول وقایع غم‌انگیز سالتبرن بوده‌است. او در آکسفورد ترتیب ملاقاتی با فیلکس داده بود و پس از طرد شدنش در هزارتوی گیاهی، او را با مسموم کردن نوشیدنی‌اش به قتل رساند. او تیغ‌هایی را در نزدیکی حمام ونیشیا قرار داد و ایمیلی را ساخت که منجر به اخراج فارلی از املاک شد. او رویارویی خود با الزبث را در کافه برنامه‌ریزی کرد، و الزبث در آن‌جا سپس تمام دارایی‌های مالی خود شامل سالتبرن را به الیور واگذار کرده بود. الیور با برداشتن دستگاه تنفس مصنوعی الزبث، او را می‌کشد. او که اکنون مالکیت سالتبرن و ثروت خانوادهٔ کتن را به عهده گرفته‌است، برهنه در اطراف عمارت با ترانهٔ «قتل در سکوی رقص» می‌رقصد.

بازیگران[ویرایش]

تولید[ویرایش]

سالتبرن پس از زن جوان آتیه‌دار (۲۰۲۰) دومین فیلمی است که امرالد فنل کارگردانی کرده‌است. تا ژانویه ۲۰۲۲، شرکت لاکی‌چاپ انترتینمنت متعلق به مارگو رابی در حال مذاکره برای تولید آن بود.[۷] در مهٔ ۲۰۲۲، جوزی مک‌نامارا، تام آکرلی و رابی در مقام تهیه‌کنندگان فیلم تأیید شدند و رزمند پایک، جیکوب الوردی و بری کیوگن به بازیگران پیوستند.[۸][۹] در دسامبر اعلام شد که کری مولیگان (ستارهٔ زن جوان آتیه‌دار) نیز بخشی از گروه بازیگران است.[۱۰]

فیلم‌برداری در ۱۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۲ آغاز شد. لینوس ساندگرن به‌عنوان فیلم‌بردار پروژه انتخاب شد.[۱۱] کاخ درایتون در نورث‌همپتون‌شر یکی از مکان‌های فیلمبرداری بود.[۱۲][۱۳]

انتشار[ویرایش]

افتتاحیهٔ جهانی سالتبرن در ۳۱ اوت ۲۰۲۳ در پنجاهمین جشنوارهٔ فیلم تلیوراید برگزار شد.[۱۴][۱۵] همچنین در ۴ اکتبر به‌عنوان فیلم افتتاحیه در شصت و هفتمین جشنواره فیلم لندن حضور داشت.[۱۶] این فیلم در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۳ اکران سینمایی محدودی در ایالات متحده داشت و اکران گسترده‌اش را در ۲۲ نوامبر به‌وسیلهٔ مترو گلدوین مایر آغاز کرد.[۱][۱۷] برادران وارنر پیکچرز اکران بین‌المللی فیلم را به عهده داشت و ۱۷ نوامبر تاریخ انتشار آن در بریتانیا بود.[۱۸][۱۹][۲۰]

بازخورد[ویرایش]

گیشه[ویرایش]

تا ۲۵ دسامبر ۲۰۲۳، سالتبرن ۱۱ میلیون دلار در ایالات متحده و کانادا و نیز ۸٫۱ میلیون دلار در سایر کشورها فروش داشته‌است که فروش جهانی آن در کل به ۱۹٫۱ میلیون دلار رسیده‌است.[۴]

در آخر هفته افتتاحیه محدود، سالتبرن از هفت سینما ۳۲۲٫۶۵۱ دلار به دست آورد.[۲۱] این فیلم که چهارشنبهٔ بعد به ۱۵۶۶ سینما رسید، در اولین روز اکران گسترده خود ۶۸۴٫۰۰۰ دلار و در روز شکرگزاری ۳۰۱٫۰۰۰ دلار فروخت. در آخر هفته، این فیلم فروش ۱٫۸ میلیون دلاری داشت (در مجموع ۲٫۹ میلیون دلار در نمایش پنج‌روزه) و در رده نهم جدول قرار گرفت.[۲۲]

واکنش انتقادی[ویرایش]

در وبسایت راتن تومیتوز، ٪۷۲ از ۲۴۵ بررسی منتقدین مثبت است و این فیلم میانگینِ امتیاز ۶٫۹/۱۰ را در اختیار دارد. اجماع این وب‌سایت چنین می‌نویسد: «سالتبرن با روکش آب‌نباتی و قاطع امرالد فنل، ضربهٔ روحی فاسد به عقلانیتی است که برای اکثر افراد نیروبخش خواهد بود.»[۲۳] این فیلم در متاکریتیک، که از میانگین وزنی استفاده می‌کند، بر اساس نظر ۵۳ منتقد امتیاز ۶۱ از ۱۰۰ را کسب کرده که نشان‌گر «نقدهای عموماً مطلوب» است.[۲۴] تماشاگرانی که توسط سرویس سینماسکور مورد بررسی قرار گرفتند به این فیلم نمره «B−» در مقیاس A+ تا F دادند، و آن‌هایی که توسط پست‌ترک نظرسنجی شدند نمره کلی ۷۵ درصد مثبت را به آن دادند و ۴۲ درصد از آن‌ها گفتند که قطعاً این فیلم را توصیه می‌کنند.[۲۲]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Debruge, Peter (2023-09-01). "Saltburn Review: A Vicious Talented Mr. Ripley' Knockoff From the Director of Promising Young Woman". Variety. Retrieved 2023-09-01.
  2. "Saltburn Trailer: Barry Keoghan Stars in Emerald Fennell's Promising Young Woman Follow-Up".
  3. "Saltburn (16)". Irish Film Classification Office. September 20, 2023. Retrieved September 20, 2023.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ "Saltburn". The Numbers. Archived from the original on 7 December 2023. Retrieved December 22, 2023.
  5. "Saltburn". Box Office Mojo. Archived from the original on 2 December 2023. Retrieved December 22, 2023.
  6. Mahale, Jenna. "Jacob Elordi to star in explicit The Talented Mr Ripley-esque new movie". i-d.vice.com (به انگلیسی). Archived from the original on March 26, 2023. Retrieved March 26, 2023.
  7. Aurthur, Kate (January 24, 2022). "Emerald Fennell Sets Next Movie at MRC, Plans Summer Shoot (Exclusive)". ورایتی. Retrieved May 11, 2022.
  8. Bamigboye, Baz (May 11, 2022). "Rosamund Pike To Star In Promising Young Woman Filmmaker Emerald Fennell's New Film". ددلاین هالیوود. Retrieved May 11, 2022.
  9. Kroll, Justin (May 12, 2022). "Euphoria's Jacob Elordi And Barry Keoghan To Co-Star With Rosamund Pike In Emerald Fennell's Saltburn For MRC Film And LuckyChap: Hot Cannes Market Package". ددلاین هالیوود. Retrieved May 12, 2022.
  10. "Film Updates Announcement". Archived from the original on December 31, 2022. Retrieved December 31, 2022.
  11. Mishra, Shrishty (July 16, 2022). "Emerald Fennell's Saltburn Begins Filming With Academy Award-Winning DP Linus Sandgren". کلایدر (وبگاه). Retrieved 16 July 2022.
  12. @natfox_hmua (اکتبر ۳۱, ۲۰۲۲). «What a crackin bunch of people 💕 #Saltburn» – به واسطهٔ اینستاگرام.
  13. Crowe, Tony (July 21, 2022). "Drayton House, Drayton Park, Northamptonshire, UK". Flickr (this photo corroborates claims). Archived from the original on August 11, 2023. Retrieved August 11, 2023.
  14. Davis, Clayton (August 30, 2023). "Telluride Lineup Includes World Premieres of 'Saltburn,' 'The Bikeriders' and 'Rustin' With Tributes for Yorgos Lanthimos and Wim Wenders". Variety. Retrieved August 30, 2023.
  15. "Program Guide" (PDF). Telluride Film Festival. Retrieved August 30, 2023.
  16. "Emerald Fennell's 'Saltburn' to Open London Film Festival". The Hollywood Reporter. August 7, 2023. Archived from the original on August 7, 2023. Retrieved August 7, 2023.
  17. Whittock, Jesse (May 8, 2023). "Amazon MGM Studios Distribution To Launch At LA Screenings". Deadline Hollywood. Retrieved October 14, 2023.
  18. D'Alessandro, Anthony (July 26, 2023). "Emerald Fennell's 'Saltburn' Eyes Thanksgiving Weekend Release". Deadline. Archived from the original on July 28, 2023. Retrieved July 28, 2023.
  19. "Saltburn Trailer: Barry Keoghan Stars in Emerald Fennell's Promising Young Woman Follow-Up".
  20. Seth, Radhika (August 30, 2023). "See The Juicy First Trailer For Saltburn, Emerald Fennell's Hotly Anticipated New Drama Starring Jacob Elordi And Barry Keoghan". British Vogue. Retrieved October 14, 2023.
  21. D'Alessandro, Anthony (November 17, 2023). "'The Hunger Games: The Ballad Of Songbirds & Snakes' Begins With Thursday Previews At $5.75M – Box Office Update". Deadline Hollywood (به انگلیسی). Retrieved November 17, 2023.
  22. ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ D'Alessandro, Anthony (November 25, 2023). "'Songbirds & Snakes' Reigning Supreme Over Thanksgiving Stretch With $41M 5-day; 'Wish' & 'Napoleon' In Tight Race For 2nd With $32M+ — Box Office". Deadline Hollywood (به انگلیسی). Retrieved November 25, 2023.
  23. "سالتبرن". راتن تومیتوز. فاندانگو مدیا. ویرایش در ویکی‌داده
  24. "سالتبرن". Metacritic. Red Ventures. Retrieved November 24, 2023.

پیوند به بیرون[ویرایش]