زالودرمانی

زالودرمانی
زالودرمانی، Hirudo medicinalis
وضعیت حفاظت
نزدیک تهدید (IUCN 2.3)
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	جانوران
شاخه:	کرم حلقوی
رده:	کمربندبه‌تنان
راسته:	زالو
گونه:	H. medicinalis
نام دوبخشی
Hirudo medicinalis

زالویی که معمولاً استفاده می‌گردد دارای دو نوار سبز زیتونی تا سبز لجنی بر پشت خود هستند

در زالو درمانی با استفاده از زالو برای درمان برخی بیماری‌ها مانند خون‌رسانی دوباره به مناطقی از بدن که عروق وریدی آسیب دیده یا بسته شده‌اند، استفاده می‌گردد.

تاریخچه

چنان‌که گزارش شده زالو درمانی ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در مصر انجام می‌شد. زالو درمانی در ایران، مصر، روم و یانام و بعدها در اروپا رواج پیدا کرد.

نظر حکمای اسلامی پیرامون زالو درمانی

حکیم جرجانی در کتاب سوم ذخیره خوارزمشاهی اشاره‌ای به نحوه استعمال زالو و جایگاه درمانی آن کرده منفعت زالواندازی را بیشتر در بیماری‌های پوستی می‌داند و معتقد است ابتدا باید تن را با فصد و مسهل پاکیزه کرد و سپس زالو انداخت.

شیخ‌الرئیس ابن‌سینا باب مبسوطی پیرامون زالو دارد و چنین می‌فرماید:

از زالوهایی که کرک ریز و نرم دارند یا لاجوردی رنگ هستند پرهیز کنید زیرا دچار غشی، خونریزی، تب، سستی و قرحه‌های بدخیم خواهید شد. از زالویی استفاده شود که در آب‌های خزه‌دار که محل زیست قورباغه‌هاست نمو کرده و نه زالویی که در آبهای گل‌آلود سیاه بوده‌است.

زالو درمانی از لحاظ علمی

سازمان غذا و داروی آمریکا در ۲۴ ژوئن ۲۰۰۴ استفاده از زالو را برای مقاصد پزشکی، قانونی اعلام کرد. البته گفتنی است که این مجوز تنها برای فروش و استفاده از زالو مختص جراحی های میکروسکوپی و جراحی پلاستیک بود. (در واقع سازمان غذا و دارو یا همان FDA) زالو را به عنوان یک «ابزار درمانی» تایید کرد نه خود درمان.

فرضیه پزشکی برای تاثیر زالودرمانی بر این است که تاثیر زالو درمانی احتمالا به دو فاکتور کلی بستگی دارد: اول اینکه با گاز گرفتن پوست طعمه توسط زالو، ترشح غدد بزاقی به داخل زخم تزریق می شود. دوم اینکه قسمت دیگری از این ترشحات با خون بلعیده شده مخلوط می شود تا در حالت مایع بماند.

به گزارش نشریه آنلاین Healthline ، ماده هیرودین موجود در بزاق زالو، می تواند خون را رقیق کرده و از لخته شدن آن جلوگیری می کند. از آنجایی که افراد مبتلا به دیابت خون غلیظ تری دارند، هیرودین می تواند با رقیق کردن خون به کاهش فشار روی قلب و سیستم قلبی عروقی کمک کند.

با این حال مطالعات همچنان درباره تاثیر واقعی و علمی زالودرمانی ادامه داشته و هنوز هم مطالعات زیادی در مجلات علمی چاپ می شود که از چگونگی تاثیر حکایت دارد.

تجارت بسیار پرسود پرورش زالو

در حال حاضر به دلیل تقاضای زیاد جهانی برای خرید انواع زالو، تکثیر و پرورش زالو یکی از مشاغل به نسبت ساده و فوق العاده پرسود به شمار می رود. برخی گزارش ها قیمت هر یک عدد زالو در امریکا را بیش از 15 دلار آمریکا برآورد می کنند. خبرگزاری تسنیم در گزارشی در سال 1398 مدعی شد که درآمد کشور تایلند از پرورش زالو معادل درآمد نفتی کشور ایران است. خبرگزاری ایسنا همچنین در گزارشی مدعی می شود که هنوز هم ظرفیت بسیار زیادی در کشور برای درآمدزایی از پرورش زالو وجود داشته و باید برای آن حتما وام هایی در نظر گرفته شود.

منابع

• کلیاتی پیرامون زالو و زالودرمانی در طب سنتی ایران و طب نوین/ بخش آموزش سایت انجمن تحقیقات طب سنتی ایران