ریور فینیکس

ریور فینیکس
زمینه فعالیت	بازیگر سینما و تلویزیون
تولد	۲۳ اوت، ۱۹۷۰ متولیوس، اورگان، آمریکا
مرگ	۳۱ اکتبر ۱۹۹۳ (۲۳ ساله) هالیوود، کالیفرنیا، آمریکا
سال‌های فعالیت	۱۹۸۲ تا ۱۹۹۳
صفحه در وب‌گاه IMDb

ریوِر جود فینیکس (به انگلیسی: River Jude Phoenix) ‏ (۲۳ اوت، ۱۹۷۰ – ۳۱ اکتبر ۱۹۹۳) بازیگر آمریکایی نامزد اسکار بود. او زندگی حرفه‌ای بسیار کوتاهی داشت، چون در بامداد هالووین ۱۹۹۳ بر اثر مصرف بیش از حد هروئین و کوکایین در سن ۲۳ سالگی درگذشت. ریور، برادر واکین فینیکس بود.

گذشته

او با نام ریور جود باتم (به انگلیسی: River Jude Bottom) ‏در متولیوس ایالت اورگان در پنج مایلی مادراس به دنیا آمد. اسم کوچک او (ریور به معنی رودخانه) از رود رمان سیذارتا اثر هرمان هسه گرفته شده است و اسم وسطش (جود) از آهنگ هی جود گروه بیتلز می‌آید.

مادرش آرلین شارون، زادهٔ منطقهٔ برانکس نیویورک بود و از خانواده‌ای یهودی و روس و پدرش، جان لی باتم، از خانواده‌ای کاتولیک ولی شخصاً غیرمذهبی بود و اهل فونتانای کالیفرنیا.

در ۱۹۶۸، مادر ریور خانواده‌اش را ترک کرد و به کالیفرنیا رفت و در آن‌جا با پدر ریور آشنا شد. آن‌ها در ۱۹۶۹ با هم ازدواج کردند و بعداً به عضویت فرقهٔ فرزندان خدا درآمدند و به همین علت مبلٌغ مذهبی شدند و به آفریقای جنوبی رفتند تا در مزارع میوه کار کنند.

آن‌ها بعد از ریور صاحب چهار فرزند شدند. واکین (بازیگر)، رین (خواننده و بازیگر)، سامر (بازیگر و مدل) و لیبرتی. ریور همچنین یک برادر بزرگتر و ناتنی از پدرش داشت که جودن نام داشت ولی بعداً نامش را به تراست تغییر داد.

ریور در فقر مطلق زندگی کرد. او و خواهرش از طریق آواز خواندن در خیابان‌های کاراکاس در ونزوئلا مخارج خانواده را تامین می‌کردند در حالی که پدر و مادرش فقط مبلغین مذهبی بودند.

خانوادهٔ ریور در ۱۹۷۷ به ایالات متحده برگشتند و در ۲ آوریل ۱۹۷۹، نام خانوادگیشان را به فینیکس تغییر دادند تا تولد دوبارهٔ خانواده‌شان را نشان بدهند.

در مصاحبه‌ای با مجلهٔ دیتیلز در ۱۹۹۱، ریور گفته بود که اولین رابطهٔ جنسی‌اش را در چهار سالگی و زمانی که در فرزندان خدا بودند تجربه کرده است. او بعداً تحت فشار نماینده‌هایش این ماجرا را یک شوخی نامید.

در ۱۹۹۴ در مصاحبه با اسکوایر، ریور گروه فرزندان خدا را «مشمئزکننده» نامید و گفت «آن‌ها فقط زندگی مردم را از بین می‌برند».

زندگی حرفه‌ای

بازیگری

ریور روی پوستر دویدن روی هیچ

با تشویق‌های والدین‌اش به سینما روی آورد. او پس از بازی در چند نقش کوچک، در ۱۹۸۹ در ۱۸ سالگی برای بازی در دویدن روی هیچ اثر سیدنی لومت، نامزد دریافت اسکار نقش مکمل شد.

در ۱۹۸۹، او برای دومین بار در مقابل هریسون فورد نقش جوانی ایندیانا جونز را بازی کرد، و پس از آن پیشنهاد بازی در سریال تلویزیونی‌ای در همین نقش را رد کرد.

او با کیانو ریوز سر صحنهٔ یکی از فیلم‌هایی که برادرش واکین بازی می‌کرد آشنا شد و بعداً در مقابل او در فیلم آیداهوی اختصاصی خودم اثر گاس ون سنت بازی کرد.این بازی برایش جایزهٔ بهترین بازیگر جشنوارهٔ ونیز را به همراه داشت. دوستی او با ریوز و ون سنت تا مرگ‌اش ادامه داشت.

ریور در اکران مطبوعاتی آیداهوی اختصاصی خودم در جشنوارهٔ نیویورک، گفته بود که «احتمالاً از این به بعد تعداد زیادی فیلم با محوریت همجنس‌گراها ساخته خواهد شد» و اضافه کرده بود که «فکر می‌کنم لازم است چند تایی از این نوع فیلم‌ها ساخته شود تا بشود قدم بزرگی در زمینهٔ این معضل برداشت، تا جایی که این مسئله دیگر معضل نباشد، و آرزوی من هم همین است».

بعد از آن، فینیکس در فیلم مستقل جنگ سگی به کارگردانی نانسی ساووکا، با لی‌لی تیلور همبازی شد که در آن نقش یکی از سربازان نیروی دریایی آمریکا را در شب قبل از اعزامش به ویتنام، بازی کرد.

آخرین فیلم ریور قبل از مرگ، چیزی به اسم عشق (۱۹۹۳) به کارگردانی پیتر بوگدانویچ بود.

بعد از مرگ ریور، فیلم زبان خاموش (۱۹۹۴) سام شپارد با بازی او اکران شد.

ریور قبل از درگذشت‌اش در حال فیلمبرداری خون سیاه جرج اسلوزیر بود که به دلیل مرگ او هیچ‌وقت تکمیل و اکران نشد.

او قرار بود در خاطرات توپ بسکتبال (۱۹۹۴) بازی کند که بعد از مرگ‌اش، آن نقش به لئوناردو دی کاپریو سپرده شد. همچنین آن رایس، او را برای نقش اصلی فیلم مصاحبه با خون آشام در نظر گرفته بود که تهیه کننده، به دلیل این‌که بازیگر شناخته‌شده‌تری می‌خواست، تام کروز را به فیلم تحمیل کرد. به این ترتیب، ریور در این فیلم نقش مصاحبه‌گر را بر عهده گرفت که آن نقش هم به دلیل درگذشت‌اش به کریستین اسلیتر سپرده شد. فیلم بعداً به ریور هدیه شد و اسلیتر همهٔ درآمدش از فیلم را به موسسه‌های خیریهٔ محبوب ریور داد.

ریور با نظر عموم منتقدان، امیدوارکننده‌ترین ستارهٔ جوان دههٔ ۹۰ بود. او به همراه برادرش واکین، اولین برادرهایی هستند که نامزد اسکار بازیگری شده‌اند.

موسیقی

هرچند که درآمد عمدهٔ ریور از راه سینما بود، ولی گفته شده که علاقهٔ اصلی او موسیقی بوده است. او آهنگساز و گیتاریستی چیره‌دست بود و گروهش آلکاز اتیک نام داشت که در آن خواهرش رین و مایکل بالزاری از گروه رد هات چیلی پپرز عضو بودند. ریور همچنین دوستی نزدیکی با مایکل استایپ، خوانندهٔ گروه آر ای ام داشت.

فعالیت‌های اجتماعی

او از سن ۷ سالگی گیاه‌خوار بود و یکی از فعالان حقوق حیوانات. او عضو پتا بود و جایزهٔ انسان‌دوستی این بنیاد در سال ۱۹۹۰ به او هدیه شد. او همچنین تعداد زیادی از گروه‌های خیریهٔ محیط زیستی را حمایت می‌کرد و ۸۰۰ هکتار از جنگل‌های در معرض خطر را در کاستاریکا خریده بود.

در ۱۹۹۰، در روز زمین، مقالهٔ با نام ما دنیا هستیم نوشت که در مجلهٔ ۱۷ چاپ شد. او استفاده از محصولاتی که از حیوانات گرفته می‌شود را تقبیح کرد و هیچ وقت از چرم یا پوست حیوانات در لباس‌هایش استفاده نکرد.

برادر او واکین، بعد از مرگ ریور، از اعضای فعال پتا است و سنت خانوادگی فینیکس‌ها را در عدم استفاده از محصولات حیوانی ادامه می‌دهد.

مرگ

وایپر رومدر

۳۱ اکتبر ۱۹۹۳، فینیکس بیرون نایت کلاب وایپر روم درگذشت.

او شب قبل از درگذشت‌اش، بعد از رد کردن پیشنهاد اجرای موسیقی، به همراه چند نفر از دوستانش در دستشویی در حال مصرف مواد بوده‌است. گفته شده‌است که یکی از دوستانش به او کمی پرشین براون (نوعی متامفتامین قوی که با مسکٌن ترکیب می‌شود) تعارف می‌کند و کمی بعد از مصرف آن، حال ریور خراب می‌شود. بعد از بیرون آمدن از آن‌جا، ریور با صورت به پیاده‌رو می‌افتد و برای ۸ دقیقه دچار تشنج می‌شود. برادرش واکین و خواهرش رین در آن‌جا حاضر بوده‌اند. واکین با ۹۱۱ تماس می‌گیرد و نمی‌تواند وضعیت تنفس ریور را تشخیص دهد چون در حقیقت در آن لحظه ریور تنفس‌اش قطع شده بوده. رین شروع به دادن تنفس دهانی می‌کند، ولی مامور ۹۱۱ به او می‌گوید که نباید این کار را بکند. ماموران اورژانس چند دقیقه بعد می‌رسند و سعی می‌کنند که قلب او را دوباره به کار بیندازند. آن‌ها سپس او را به بیمارستان می‌برند و مایکل بالزاری با آمبولانس همراه او می‌رود. تلاش‌های بعدی در بیمارستان به نتیجه نمی‌رسد و در ساعت ۱:۵۱ صبح روز ۳۱ اکتبر ۱۹۹۳ درگذشت او اعلام می‌شود، هرچند که متخصصین حدس می‌زنند او در لحظهٔ برخورد با پیاده‌رو درگذشته است.

جانی دپ که از صاحبان وایپر روم بود، تا سال ۲۰۰۴ که سهم خود را فروخت، هر سال در روز ۳۱ اکتبر، آن‌جا را به احترام ریور تعطیل می‌کرد که این رسم بعد از کنار کشیدن‌اش از آن‌جا، ادامه پیدا نکرد. با این‌حال طرفداران ریور، هر سال در این روز، بیرون رستوران جمع می‌شوند و به او ادای احترام می‌کنند.

فینیکس در مصاحبه‌ای گفته بود که «آرزو داشتم که این‌قدر هشیار نبودم». او با آگاهی‌اش نسبت به وضعیت افسردگی در حال تشدیدش، در مصاحبه‌ها گفته بود که در کودکی توسط اعضای فرزندان خدا با او بدرفتاری می‌شده. او هیچ‌وقت به طور واضح توضیح نداد که این بدرفتاری چه معنی‌ای می‌دهد ولی بسیاری، تجربه‌های او در کودکی را از عوامل نوع پایان یافتن زندگی‌اش می‌دانند.

مرگ او، به دلیل شکل زندگی‌اش و دغدغه‌های انسان‌دوستانه و اجتماعی و سیاسی‌اش، از پر سر و صداترین اتفاقات هالیوود بود و از آن به عنوان یکی از فجیع‌ترین و تکان‌دهنده‌ترین‌ها نام برده شد. خانواده و دوستان او تا چندین سال بعد در مورد این اتفاق صحبتی نکردند و بعضی از آن‌ها هنوز هم نمی‌کنند.

مدت کوتاهی قبل از مرگش، او گفته بود که «اعتیاد فقط مختص به آدم بدها و بدبخت و بیچاره‌ها نیست. همهٔ دنیا درگیر این مرض هستند».

ستایش‌ها

به دلیل مرگ نابهنگام‌اش، ریور همیشه موضوع تعداد زیادی از آثار هنری بوده است. اولین کسی که در موسیقی از ریور اسم برد، خواننده‌ای برزیلی به نام میلتون ناسیمنتو بود که آهنگی به نام ریور فینیکس: نامه‌ای به یک بازیگر جوان نوشت. بعد از او هم گروه رد هات چیلی پپرز آهنگی به یاد او نوشتند. گروه آر ای ام، آلبوم هیولایشان را به او تقدیم کرده‌اند و سام فیلیپس هم آلبوم مارتینی‌ها و بیکینی‌هایش را به ریور تقدیم کرده است.

گاس ون سنت که از دوستان نزدیک ریور بود، فیلم حتی دخترهای گاوچران هم افسرده می‌شوند را به ریور تقدیم کرده و رمانی به نام صورتی در مورد او نوشته است.

مستندساز تجربی، کم آرچر نیز مستندی با نام غرق کردن ریور فینیکس ساخته است.

کرت کوبین، خوانندهٔ گروه نیروانا، در چهار تا از کنسرت‌های گروه‌اش در ۱۹۹۴، آهنگی را به یاد ریور و بقیهٔ کسانی که در جوانی درگذشته‌اند اجرا کرد. خود کرت چند ماه بعد در ۲۷ سالگی خودکشی کرد. تام پتی نیز آهنگی را در یکی از کنسرت‌هایش در فلوریدا (شهر خود پتی و ریور) به او تقدیم کرد.

ریور در رای گیری کانال ۴ تلویزیون بریتانیا، عنوان ۶۹امین بازیگر ماندگار تمام دوران را دریافت کرد.

کارنامه

فیلم

سال	عنوان	نقش	جوایز
۱۹۸۵	جویندگان	ولفگانگ مولر
۱۹۸۶	در کنارم بمان	کریس چمبرز
	خلیج ماسکیتو	چارلی فاکس
۱۹۸۸	یک شب از زندگی جیمی ریردان	جیمی ریردان
	نیکیتای کوچک	جف گرانت
	دویدن روی هیچ	دنی پوپ/مایکل منفیلد	نامزد اسکار نقش مکمل نامزد گلدن گلوب نقش مکمل
۱۹۸۹	ایندیانا جونز و آخرین جنگ صلیبی	ایدیانای جوان
۱۹۹۰	تا مرگ دوستت دارم	دوو ناد
۱۹۹۱	آیداهوی اختصاصی خودم	مایک واترز	برنده بهترین بازیگر مرد جشنواره ونیز مجمع ملی منتقدان آمریکا: برنده بهترین بازیگر مرد
	جنگ سگی	ادی بردلیس
۱۹۹۲	حرفه‌ای‌ها	کارل اربگاست
۱۹۹۳	چیزی به اسم عشق	جیمز رایت
	حتی دخترهای گاوچران هم افسرده می‌شوند	فرد مسافر
	خون سیاه (نیمه‌تمام)	پسر
۱۹۹۴	زبان خاموش	تالبوت رو

تلویزیون

• • هفت عروس برای هفت برادر (۱۹۸۲ تا ۱۹۸۳)
  • مشهور (۱۹۸۴)
  • رابرت کندی و دورانش (۱۹۸۵)
  • زنده ماندن (۱۹۸۵)
  • حلقهٔ خشونت: یک درام خانوادگی (۱۹۸۶)

جستارهای وابسته

• فهرست مشاهیری که در اوج شهرت درگذشتند

پیوند به بیرون

• ریور فینیکس در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها (IMDb)

• سایت دربارهٔ ریور
• دربارهٔ ریور