روضه

روضه یا روضه‌خوانی نوعی مراسم مذهبی است که شیعیان در یادبود امامان و بزرگان شیعه، به ویژه حسین بن علی، سومین امام شیعیان که در نبرد کربلا شهیدشد، برگزار می‌کنند. روضه‌خوان کسی است که اشعار و نقل‌هایی را در رابطه با نبرد کربلا یا نحوه کشته‌شدن بزرگان شیعه، با صدای بلند و به حالتی حزن‌گونه و برای تحت تأثیر قراردادن جمعیت عزادار می‌خواند.

معنی لغوی روضه

معانی روضه در لغتنامه دهخدا: بهشت، باغ، بستان، گلزار است

معنی اصطلاحی روضه

اصطلاحات «روضه» و «روضه‌خوانی» برگرفته از حدیث نبوی است که: در باغ‌های بهشت گردش کنید؛ وقتی سؤال شد: چگونه؟ گفت: مجالس ذکر ما (پیامبر و اهل بیتش) باغی از باغ‌های بهشت (روضه من ریاض الجنه) است. و نیز گفته‌اند: از نام کتاب روضة الشهداء اثر کمال‌الدین حسین بیهقی کاشفی سبزواری گرفته شده‌است. وی این کتاب را در سده هشتم و نهم هجری در شهر هرات نوشت. این کتاب «ده باب» داشت و به تدریج خواندن ده باب آن در ده روز اول ماه محرم رایج شد و این‌گونه بود که سنتی پدیدار شد، با ابعاد و شاخه‌ها و تأثیرگذاری‌های بسیار، که اکنون به عنوان «روضه‌خوانی» شناخته شده‌است.

در ایران

در ایران روضه‌ها بیشتر در ماه‌های محرم و صفر برگزار می‌شوند. معمولاً هر مجلس روضه از دو بخش زنانه و مردانه تشکیل می‌شود. برخی روضه‌ها ممکن است کاملاً زنانه باشند و گاه کاملاً مردانه. مجلس روضه ممکن است در خانه تشکیل شود یا در تکیه‌ها، مساجد و حسینیه‌ها برپا شود. در همین راستا، در ابتدای مجلس قرائت قرآن، کتاب آسمانی مسلمانان توسط قاریان انجام می‌شود. سپس تعدادی از روحانیون شیعه به سخنرانی و سپس به ذکر مصیبت می‌پردازند. بعد از خواندن ذکر مصیبت، مداح به جلسه وارد شده و پس از مناجات دعای فرج، به روضه خوانی می‌پردازد.

در ایران، چای روضه هم مشهور هست و به چایی گفته می شود که در مراسم روضه به مهمانان داده می شود. مردم عادی چای روضه را شفا بخش و متبرک می دانند و سعی می کنند تا آن را برای طلب برکت بخورند. شاعران درباره چای روضه شعرها گفته اند.

در پاکستان

به این‌گونه از اشعار مذهبی در ادبیات اردو سوز می‌گویند که به بیان مصائب حسین بن علی و یارانش در کربلا می‌پردازد. میر ببر علی انیس از مشهورترین سرایندگان این‌گونه در ادبیات اردو است.