پرش به محتوا

رنگ‌کمان‌ماهی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از رنگ‌ماهی)

رنگ‌کمان‌ماهی
Boeseman's rainbowfish, Melanotaenia boesemani، نر واریته سرخ
رده‌بندی علمی e
(طبقه‌بندی‌نشده): ریسزیان
فرمانرو: جانوران
T. N. Gill, 1894
Subfamilies

See text

رنگین‌کمان‌ماهی‌ها، ماهی‌هایی کوچک و رنگارنگ از راسته گل‌آذین‌ماهی‌سانان و ساکن آب شیرین هستند که در شمال و شرق استرالیا، گینه نو (از جمله جزایر خلیج Cenderawasih و جزایر راجا Ampat در اندونزی)، سولاوسی و ماداگاسکار یافت می‌شوند.

بزرگ‌ترین جنس ماهی رنگین کمان، Melanotaenia، که نامشان از یونان باستان گرفته شده است ترجمه آن melano (سیاه) و taenia (بنددار)، به معنای «بند سیاه» است، که اشاره به نوارهای سیاه جانبی اغلب چشمگیری که در امتداد بدن ماهی‌هایی از جنس Melanotaenia قرار دارند می‌کند.

ویژگی‌های زیستی

[ویرایش]

ویژگی رنگین‌کمان‌ماهی‌ها بزرگ شدن دندان‌های دیستال پیش از فک بالا است. آنها دارای بدنی فشرده با دو باله پشتی هستند که از هم جدا شده‌اند اما فقط یک شکاف کوچک بین آنها وجود دارد. در باله پشتی اول ۳–۷ خار وجود دارد در حالی که دومی دارای ۶–۲۲ پرتو است، باله اول در برخی گونه‌ها متصل یک ستون فقرات تنومند است، باله مقعدی ۱۰–۳۰ پرتو دارد و دوباره، اولی ممکن است ضخیم باشد. ستون فقرات در برخی گونه‌ها خط جانبی یا ضعیف توسعه یافته یا وجود ندارد. فلس‌های نسبتاً بزرگی دارند و در سری‌های جانبی ۲۸ تا ۶۰ عدد می‌شوند. باله‌های لگنی توسط غشایی که در امتداد درونی‌ترین پرتو قرار دارد به شکم ماهی متصل می‌شوند و این ویژگی است که می‌توان از آن برای جدا کردن ماهی‌های رنگین کمان از پهلو نقره ای‌ها استفاده کرد، اگرچه غشاء به راحتی پاره می‌شود. اکثر گونه‌های این خانواده دارای دودیسی جنسی هستند و جنس نر معمولاً رنگارنگ‌تر دارای باله‌ای میانی درازتری هستند.

اکثر گونه‌های رنگین‌کمان‌ماهی‌ها اندازه ای کمتر از ۱۲ سانتیمتر (۴٫۷ اینچ) دارند. طول برخی از گونه‌ها کمتر از ۶ سانتیمتر (۲٫۴ اینچ) است. البته گونه Melanotaenia vanheurni تا ۲۰ سانتیمتر (۷٫۹ اینچ) هم رشد می‌کند. آنها در طیف وسیعی از زیستگاه‌های آب شیرین از جمله رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و باتلاق‌ها زندگی می‌کنند. اگرچه آنها در تمام طول سال تخم ریزی می‌کنند، اما در شروع فصل بارانهای محلی تعداد زیادی تخم می‌گذارند. تخم‌ها به گیاهان آبزی متصل می‌شوند و ۷ تا ۱۸ روز بعد از تخم بیرون می‌آیند. رنگین کمان ماهی همه چیزخوار است و از سخت پوستان کوچک، لارو حشرات و جلبک‌ها تغذیه می‌کند.

رنگین‌کمان‌ماهی‌ها همراه با ماهی‌های چشم آبی (Pseudomugil) که یکی دیگر از ماهی‌های کوچک و رنگارنگ هستند که در محدوده و زیستگاه مشابه رنگین کمان ماهی یافت می‌شوند، جزو ماهیهای محبوب آکواریومی هستند. در طبیعت، برخی از جمعیت‌های رنگین‌کمان ماهی‌ها به شدت تحت تأثیر پشه ماهی‌های تهاجمی معرفی‌شده شرقی (Gambusia holbrookiسیچلاید‌های تیلاپیا و آلودگی قرار گرفته‌اند.

بداتیو اسپی یک رنگین کمان ماهی ماداگاسکار

طبقه‌بندی

[ویرایش]

رنگین‌کمان‌ماهی به تعدادی زیرخانواده تقسیم می‌شود، این خانواده‌ها توسط برخی مقامات به عنوان خانواده‌های جدا در نظر گرفته شده‌اند، اما ویرایش پنجم ماهیان جهان آنها را به عنوان زیرخانواده‌های یک خانواده طبقه‌بندی می‌کند زیرا یک گروه یا کلاد تک تباری را تشکیل می‌دهند؛ بنابراین آنها به شرح زیر طبقه‌بندی می‌شوند:

رفتار در اسارت

[ویرایش]
Rainbow fish
ماهی رنگین کمان در آکواریوم

رنگین‌کمان‌ماهی‌ها معمولاً بهترین عملکرد را با ماهی‌های مناطق گرمسیری مانند تترا، گوپی و سایر ماهی‌های رنگین کمان دارند. با این حال، در صورتی که ماهی ماده به اندازه کافی وجود نداشته باشد، گاهی اوقات دو نر ممکن است در فصل تولید مثل با هم دعوا کنند. ماهی‌های رنگین کمان معمولاً در اسارت هر چیز شناور پر مانندی را می‌خورند، زیرا در طبیعت آنها اغلب از حشرات شناور روی سطح را تغذیه می‌کنند.

منابع

[ویرایش]
  • "Melanotaenia". سیستم اطلاعاتی جامع تاکسونومیک.

پیوند به بیرون

[ویرایش]