رقابت (زیست‌شناسی)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
شقایق‌های دریایی در استخرهای کشندی (جزرومدی) بر سر قلمرو رقابت می‌کنند

رقابت یا برتری‌جویی (به انگلیسی: Competition) برهم‌کنشی بین جانداران یا گونه‌ها است که در آن هر دو به منبعی نیاز دارند که عرضه محدودی دارد (مانند غذا، آب یا قلمرو).[۱] رقابت سازواری هر دو جاندار درگیر را کاهش می‌دهد، زیرا حضور یکی از جانداران همیشه میزان منابع موجود برای دیگری را کاهش می‌دهد.[۲]

در مطالعه بوم‌شناسی جامعه، رقابت درون و برون اعضای یک گونه یک برهم‌کنش زیست‌شناختی مهم است. رقابت یکی از چندین عامل زیستی و غیرزیستی متقابل است که بر ساختار جامعه، تنوع گونه‌ها و پویایی جمعیت (تغییر جمعیت در طول زمان) تأثیر می‌گذارد.[۳]

رقابت نرها در گوزن قرمز در طول پوسیدگی نمونه‌ای از رقابت درونی در یک گونه است.

انواع رقابت[ویرایش]

  • رقابت مداخله‌ای (Interference competition)
  • رقابت بهره‌برداری (Exploitation competition)
  • رقابت آشکار (Apparent competition)
    • رقابت آشکار و کنام واقعی
    • رقابت آشکار نامتقارن
    • رقابت آشکار در میکروبیوم انسان
  • رقابت اندازه نامتقارن (Size-asymmetric competition)
  • درون و برون گونه‌ها
    • درون گونه‌ای (Intraspecific)
    • برون‌گونه‌ای (Interspecific)

راهبردهای فرگشتی[ویرایش]

  • اصل طرد (حذف) رقابتی
۱: گونه کوچک‌تر (زرد رنگ) پرنده در سراسر درخت غذایابی می‌کند.
2: یک گونه بزرگ‌تر (قرمز) برای منابع رقابت می‌کند.
3: قرمز در وسط برای منابع فراوان‌تر چیره است. زرد با کنام جدید سازگار می‌شود و از رقابت پرهیز می‌کند.
  • جابجایی صفت

منابع[ویرایش]

  1. Begon, M. ; Harper, J. L. ; Townsend, C. R. (1996) Ecology: Individuals, populations and communities Blackwell Science.
  2. "Competition". globalchange.umich.edu. Retrieved 2021-12-08.
  3. "Species Interactions and Competition | Learn Science at Scitable". www.nature.com (به انگلیسی). Retrieved 2021-12-08.