رب‌العالمین

رب - رب‌العالمین

"رب"(به انگلیسی: Rabb)، هیچ موجودی توان آن را ندارد تا ارتباط بندگی (Lord-servant) را با حق ناشناختنی برقرار کند.

به این دلیل است که حکیمان حقیقی امکان (تجلی)، الهی را در مرتبه احدیت (level of Unity) منکر شده‌اند.

حق درمرتبه وحدت، مستمجع همهٔ اسماء است، و چنین است، که هیچ موجود واحدی نمی‌تواند به آن دست یابد.

فقط عالم که کل لایتجزا است می‌تواند وحدت اسماء را محقق نماید، و همتای وجودیش (ontological counterpart) باشد.

امّا به نظر می‌آید که ابن عربی یک مورد استثنایی را بپذیرد. همان‌طور که الکاشانی می‌گوید،

آن مورد استثنایی هم مربوط به انسان کامل است، که بر خلاف افراد معمولی، فقط یک اسم خاص در او محقق نمی‌شود تا موجد تجلی فقط آن اسم باشد،

بلکه مشمول همهٔ اسماء در مرتبه جمعِشان (their synthesis) می‌شود.

ولی انسان معمولی را ربّ خاصش تأیید می‌کند که ربّ او است؛ نه ربّ دیگران.

لذا هیچ انسان معمولی درارتباط مستقیم با (الربّ المطلق the absolute Lord) نیست.

تنها انسان کامل است که بر خلاف انسانِ معمولی همهٔ صفات و اعمال یکتایی حق در او محقق می‌شود، و او را نه فقط چون ربّ خاصش، بلکه ربّ مطلق هم تأیید می‌کند.

منابع

• ویکی‌پدیای انگلیسی مدخلِ Rabb