پرش به محتوا

دیرینه دی‌ان‌ای

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
DNA متقاطع استخراج شده از کبد 4000 ساله کشیش مصری باستان، Nekht-Ankh.

دیرینه دی‌ان‌ای (انگلیسی: Ancient DNA) که دی‌ان‌ای باستانی (aDNA) و دی‌ان‌ای فسیلی نیز خوانده می‌شود دی‌ان‌ایِ جدا شده یا برگرفته از نمونه‌های باستانی است.[۱][۲] به دلیل فرآیندهای آمین‌زدایی (شامل پیوند متقابل، دآمیناسیون و تکه‌تکه شدن)[۳]دی‌ان‌ای باستانی در مقایسه با مواد ژنتیکی معاصر تخریب بیشتری شده‌است.[۴] حتی در بهترین شرایط نگهداری، مرز بالایی بین ۰٫۴ تا ۱٫۵ میلیون سال برای یک نمونه وجود دارد که حاوی DNA کافی برای فناوری‌های توالی یابی باشد.[۵] قدیمی‌ترین نمونه‌ای که تاکنون توالی یابی شده با قدمت ۱٫۶۵ میلیون سال تخمین زده می‌شود.[۶] مواد ژنتیکی از مواد اسکلت دیرینه/کاوش باستان‌شناسی و تاریخی، بافت‌های مومیایی شده، مجموعه‌های آرشیوی نمونه‌های پزشکی غیر منجمد، بقایای گیاهی حفظ‌شده، یخ و از هسته‌های منجمد دائمی، رسوبات دریایی و دریاچه‌ای و خاک حفاری به دست آمده‌است. در ۷ دسامبر ۲۰۲۲، نیویورک تایمز گزارش داد که ماده ژنتیکی دو میلیون ساله در گرینلند پیدا شده‌است که تا امروز قدیمی‌ترین DNA کشف شده تاکنون در نظر گرفته می‌شود.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Pevsner J (2015). Bioinformatics and Functional Genomics (3rd ed.). Wiley-Blackwell. ISBN 978-1-118-58178-0.
  2. Jones M (2016). Unlocking the Past: How Archaeologists Are Rewriting Human History with Ancient DNA. Arcade. ISBN 978-1-62872-447-9.
  3. Anderson LA (May 2023). "A chemical framework for the preservation of fossil vertebrate cells and soft tissues". Earth-Science Reviews. 240: 104367. doi:10.1016/j.earscirev.2023.104367.
  4. خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام Allentoft, M.E. 2012 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  5. Willerslev E, Hansen AJ, Rønn R, Brand TB, Barnes I, Wiuf C, et al. (January 2004). "Long-term persistence of bacterial DNA" (PDF). Current Biology. 14 (1): R9-10. doi:10.1016/j.cub.2003.12.012. PMID 14711425. S2CID 12227538.
  6. van der Valk T, Pečnerová P, Díez-Del-Molino D, Bergström A, Oppenheimer J, Hartmann S, et al. (March 2021). "Million-year-old DNA sheds light on the genomic history of mammoths". Nature. 591 (7849): 265–269. Bibcode:2021Natur.591..265V. doi:10.1038/s41586-021-03224-9. PMC 7116897. PMID 33597750.

پیوند به بیرون

[ویرایش]