پرش به محتوا

درگیری ۲۰۲۲ قرقیزستان و تاجیکستان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
درگیری تاجیکستان و قرقیزستان (۲۰۲۲)
بخشی از درگیری‌های پساشوروی

نقشه نشان‌دهندهٔ مکان‌های درگیری
تاریخ۱۴ تا ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۲
(۶ روز)
موقعیت
مرز قرقیزستان–تاجیکستان
نتایج ارتش تاجیکستان مدرسه و واحد نظامی کوک تاش را اشغال کرد.
طرف‌های درگیر
 تاجیکستان  قرقیزستان
فرماندهان و رهبران
واحدهای درگیر
تلفات و خسارات
۴۱ کشته[۱] ۵۹ کشته[۲]
۱۳۹ زخمی، ۱۳۶٬۰۰۰ تن تخلیه‌شده

درگیری‌های پراکندهٔ مرزی بین تاجیکستان و قرقیزستان در تاریخ ۲۷ ژانویه ۲۰۲۲ از سر گرفته شد. این درگیری‌ها به دنبال درگیری‌های بهار و تابستان ۲۰۲۱ رخ داده‌است.

در ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۲، هنگامی که نیروهای تاجیک به ایستگاه‌های مرزی قرقیز یورش بردند درگیری‌ها شدت گرفت،[۳] و هر کشور آن یکی را مقصر می‌دانست.[۴] درگیری مرزی برای دو روز ادامه یافت و پس از آن دولت‌ها در شب ۱۶ سپتامبر ۲۰۲۲ به آتش‌بس توافق کردند.[۵] این آتش‌بس تا ۱۷ سپتامبر نگه داشته شد.[۶] در ۱۸ سپتامبر شکسته شد.[۷]

زمینه

[ویرایش]

زمینه تاریخی

[ویرایش]

سرزمین‌هایی که هم‌اکنون شامل قرقیزستان و تاجیکستان می‌شوند، پیش‌تر بخشی از خانات خوقند بودند که در سدهٔ ۱۹ میلادی توسط امپراتوری روسیه فتح شد. در دههٔ ۱۹۲۰، اتحاد جماهیر شوروی مرزها رو تحدید حدود کرد که باعث شد در منطقه، مناطق تخت محاصره در خاک کشوران دیگر باشد. هر دو کشور در سال ۱۹۹۱ هنگام انحلال شوروی مستقل شدند.

درگیری‌های پیشین

[ویرایش]

یک درگیری مرزی در ۲۸ آوریل ۲۰۲۱ بین تاجیکستان و قرقیزستان آغاز شد. رویدادهایی که منجر به درگیری شد مورد اختلاف قرار دارند، اما طبق گزارش‌ها درگیری‌ها به دلیل یک درگیری آبی بین دو کشور آغاز شد.[۸][۹] برخی منابع مدعی‌اند یک دلیل فوری برای درگیری نارضایتی جمعیت محلی از نصب کردن دوربین‌های مداربسته نظارتی در نزدیکی مرز قرقیزستان–تاجیکستان بود. دست‌کم ۵۵ نفر در رویدادها کشته شدند و بیش از ۴۰٬۰۰۰ شهروند آواره شدند.[۱۰]

در ۳ مه ۲۰۲۱، هر دو کشور سربازان را از مرز کنار کشیدند،[۱۱] و در ۱۸ مه ۲۰۲۱، مقامات رسمی هر دو کشور اعلام کردند که با کنترل‌های امنیتی مشترک در امتداد مرز مورد مناقشه موافقت کرده‌اند.[۱۲]

جدا از یک حادثهٔ کوچک در ۹ ژوئیه ۲۰۲۱،[۱۳] آتش‌بس تا ۲۰۲۲ دوام آورد.

جدول زمانی

[ویرایش]

درگیری‌های پراکنده

[ویرایش]

در ۲۷ ژانویه، درگیری‌های منجر به مرگ دو شهروند و زخمی شدن بسیاری دیگر شد.[۱۴] کمیته دولتی امنیت ملی تاجیکستان در یک بیانیه اعلام کرد ده‌تا از شهروندان زخمی شدند، که شش‌تا از آن‌ها نیروهای مسلح بودند و چهارتای دیگر شهروند. از یک سوی دیگر، وزارت بهداشت قرقیزستان اعلام کرد دست‌کم ۱۱ شهروند به دلیل صدمات نسبتاً جدی مورد درمان قرار گرفته‌اند. مقامات قرقیزستان اعلام کردند انسداد جادهٔ بین بادکند و روستای قرقیزی اسفنه توسط شهروندان تاجیک منجر به درگیری شد.[۱۵]

در ۱۰ مارس، یک حادثهٔ مسلحانه بین مرزبانان در مرز قرقیزستان–تاجیکستان، در ناحیهٔ تسکی، شهرستان بادکند، باعث کشته شدن یک مرزبان تاجیک شد. به دنبال این حادثه، مقامات استان بادکند در قرقیزستان و ولایت سغد در قرقیزستان مذاکره کردند.[۱۶][۱۷]

به گفتهٔ منابع تاجیک، در ۳ ژوئن پس از اینکه سربازان قرقیز مرز را رد کردند و به واروخ در تاجیکستان نزدیک شدند، درگیری مرزی رخ داد.[۱۸] دو هفته بعد، در ۱۴ ژوئن، در یک درگیری با مرزبانان قرقیز، یک مرزبان تاجیک کشته شد و سه‌تای دیگر نیز زخمی شدند.[۱۹]

تشدید

[ویرایش]

در ۱۴ سپتامبر، نگهبانان قرقیز که تاجیکستان را متهم به گرفتن مواضع در منطقه جداسازی‌شده کردند، یک مرزبان تاجیک را کشتند و ۲ نفر دیگر را زخمی کردند.[۲۰] جلوتر در همان روز، گزارش شد دو مرزبان کشته شدند و یازده‌تای دیگری نیز زخمی شدند، که پنج‌تای آن‌ها غیرنظامی بودند.[۲۱]

در ۱۶ سپتامبر، درگیری شدت گرفت. گزارش شد که از وسایل نقلیه مسلحانه استفاده شد و همچنین فرودگاه بادکند در شهر بادکند، قرقیزستان بمب‌باران شد. تاجیکستان، قرقیزستان را متهم به گلوله‌باران کردن یک ایستگاه مرزی و هفت روستای مرزی با سلاح‌های سنگین کرد. نیروهای تاجیک نیز به یک روستای مرزی قرقیز وارد شدند. دست‌کم ۳۱ تن آسیب‌دیده توسط قرقیزستان گزارش شد، در حالی که به گفتهٔ نیروهای تاجیک، در اسفره یک غیرنظامی کشته و ۳ نفر دیگر مجروح شدند. قرقیزستان سپس اعلام کرد ۲۴ نفر کشته شدند و ۸۷ نفر دیگر نیز زخمی شدند.[۲۲][۲۳]

آتش‌بس‌های بسیاری توسط مقامات بلندمرتبه به دست آمده‌است، اما بارها شکسته شده‌اند.[۲۴] همچنین به‌طور ناگهانی، رهبران دو کشور نیز در همایش سازمان همکاری شانگهای در ازبکستان حضور داشتند. رهبران دو کشور با هم ملاقات کردند و دربارهٔ درگیری مذاکراتی انجام دادند.[۲۵] مجلس قرقیزستان یک نشست فوری به دلیل شرایط اعلام کرد.[۲۶] دست‌کم ۱۳۷٬۰۰۰ تن توسط قرقیزستان از منطقهٔ درگیری تخلیه شدند.[۲۷] تاجیکستان مدعی شد ۱۵ غیرنظامی توسط حملهٔ یک بیرقدار تی‌بی۲ قرقیزی به یک مسجد کشته شدند.[۲۸] قرقیزستان در منطقهٔ بادکند وضعیت بحرانی و اورژانسی اعلام کرد.[۲۹]

واکنش‌های جهانی

[ویرایش]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ "Kyrgyz-Tajik border conflict death toll rises to 81". Reuters. 18 September 2022. Retrieved 18 September 2022.
  2. ↑ "Putin urges Kyrgyz, Tajik leaders to de-escalate border tensions". POLITICO. 18 September 2022. Retrieved 18 September 2022.
  3. ↑ "Kyrgyzstan says fighting escalates on Tajik border". Reuters. September 16, 2022. Retrieved September 18, 2022.
  4. ↑ "24 killed, scores wounded in clashes on Kyrgyz-Tajik border". Associated Press (به انگلیسی). September 16, 2022. Retrieved September 18, 2022.
  5. ↑ "Kyrgyzstan and Tajikistan agree to border conflict ceasefire - TASS". Reuters. September 16, 2022. Retrieved 18 September 2022.
  6. ↑ Bernardini, Matt (17 September 2022). "Temporary cease-fire halts clash between Tajikistan and Kyrgyzstan". UPI (به انگلیسی). Retrieved 18 September 2022.
  7. ↑ Usmanov, Danil (18 September 2022). "Kyrgyzstan-Tajikistan border conflict death toll nearly 100". The Globe and Mail. Retrieved 18 September 2022.
  8. ↑ "Kyrgyzstan, Tajikistan forces exchange gunfire in worst border flareup in years". eurasianet.org (به انگلیسی). Retrieved 29 April 2021.
  9. ↑ Reuters Staff (29 April 2021). "Kyrgyz, Tajik security forces clash at border in water dispute". Reuters. Retrieved 29 April 2021.
  10. ↑ Bahtiyar Abdülkerimov (5 May 2021). "Death toll rises to 55 from Kyrgyz-Tajik border clashes". www.aa.com.tr. Retrieved 9 May 2021.
  11. ↑ Bahtiyar Abdülkerimov (5 May 2021). "Death toll rises to 55 from Kyrgyz-Tajik border clashes". www.aa.com.tr. Retrieved 9 May 2021.
  12. ↑ "Kyrgyzstan, Tajikistan Agree To Joint Security Controls Along Disputed Border". RFERL. 18 May 2021.
  13. ↑ "Kyrgyz border guard killed in shootout with Tajik forces". The Times of India (به انگلیسی). 9 July 2021. Retrieved 9 July 2021.
  14. ↑ "Two civilians killed as guards clash at Kyrgyz-Tajik border". www.aljazeera.com (به انگلیسی). Retrieved 2022-01-31.
  15. ↑ "Two civilians killed as guards clash at Kyrgyz-Tajik border". www.aljazeera.com (به انگلیسی). Retrieved 2022-01-31.
  16. ↑ "Kyrgyzstan reports shooting on border with Tajikistan". Trend.Az. 10 March 2022.
  17. ↑ "Kyrgyzstan, Tajikistan Hold New Talks After Shooting At Border Leaves One Dead". RadioFreeEurope/RadioLiberty.
  18. ↑ "Tajikistan accuses Kyrgyzstan of provoking latest border clash". Reuters. 4 June 2022 – via www.reuters.com.
  19. ↑ "One killed in Tajik-Kyrgyz border guard clash". Reuters. 14 June 2022 – via www.reuters.com.
  20. ↑ Reuters (2022-09-14). "One Tajikistan border guard killed in clashes with Kyrgyzstan - RIA". Reuters (به انگلیسی). Retrieved 2022-09-16.
  21. ↑ Reuters (2022-09-14). "Two reported killed in clashes between Kyrgyz and Tajik border guards". Reuters (به انگلیسی). Retrieved 2022-09-16.
  22. ↑ Dzyubenko, Olga (2022-09-16). "Kyrgyzstan reports heavy fighting with Tajikistan, 24 people killed". Reuters (به انگلیسی).
  23. ↑ Reuters (2022-09-16). "Kyrgyzstan says Tajikistan resumed firing on border after ceasefire". Reuters (به انگلیسی). Retrieved 2022-09-16.
  24. ↑ Dzyubenko, Olga (2022-09-16). "Kyrgyzstan reports heavy fighting with Tajikistan, 24 people killed" (به انگلیسی). Bishkek: Reuters. Archived from the original on 2022-09-18. Retrieved 2022-09-18.
  25. ↑ "PANNIER: As Kyrgyzstan and Tajikistan enter into another border war, there's no-one to stop the fighting". www.intellinews.com (به انگلیسی). 2022-09-17.
  26. ↑ Manning, Joshua (2022-09-16). "BREAKING: Kyrgyzstan parliament holds emergency session as fighting with Tajikistan continues". Euro Weekly News (به انگلیسی). Retrieved 2022-09-17.
  27. ↑ "Kyrgyzstan has evacuated over 136,000 from border conflict zone". akipress.com. Retrieved 2022-09-17.
  28. ↑ Reuters (2022-09-17). "Kyrgyzstan-Tajikistan ceasefire holds up after border fighting". Reuters (به انگلیسی). Retrieved 2022-09-17.
  29. ↑ "Kyrgyzstan declares state of emergency in Batken region bordering Tajikistan". www.aa.com.tr. Retrieved 2022-09-17.
  30. ↑ "Iran voices concern over Kyrgyz-Tajik clashes". Mehr News Agency (به انگلیسی). 2022-09-18.
  31. ↑ "Putin calls on Kyrgyzstan and Tajikistan to de-escalate". MSN (به انگلیسی). 2022-09-18.
  32. ↑ "Russia raising combat potential of its military bases in Tajikistan, Kyrgyzstan — Shoigu". TASS. 2022-08-24.
  33. ↑ "Scores dead in Tajikistan-Kyrgyzstan border clashes despite ceasefire". euronews (به انگلیسی). 2022-09-18.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=درگیری_۲۰۲۲_قرقیزستان_و_تاجیکستان&oldid=39460218»