درگاه:هخامنشیان/زنان هخامنشی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

زنان هخامنشی ۱

درگاه:هخامنشیان/زنان هخامنشی/۱ در دوران هخامنشیان مرد و زن در کنار یکدیگر کار می‌کرده‌اند، از حقوقی برابر برخوردار بوده‌اند و گاه حتی کارهای سخت تر را به عهده داشته‌اند. پیشهٔ بیشتر زنان لوح‌های تخت جمشید دوخت و دوز و خیاطی بوده‌است. کاری بسیار متنوع، شامل دوخت لباس‌های کاملا ساده یا لباس‌های پر زرق و برق که پس از دوخت، هنرمندانه سوزن کاری می‌شده‌است. امکانات آموزش‌های هنری ومهارت‌های حرفه‌ای، برای زن و مرد یکسان وحقوق آنان برابر بوده‌است.

دربارهٔ برابری حقوق شواهدی مخصوصا در زمینه کارهای هنری وظریف داریم و برابری صدها زن دیگر با مردان نیز مسلم است که دربارهٔ شغل شان چیزی نمی‌دانیم. میزان حقوق فقط همین قدر روشن است که به نوع کار و نه انجام دهنده، بستگی داشت. به این ترتیب، در امپراطوری بزرگ دوران داریوش اول با تساوی حقوق زن و مرد سر و کار داریم. البته این راهم باید گفت که زن‌ها علاوه بر کار بیرون، سر و سامان دادن به کارهای روزمرهٔ خانواده را نیز بر عهده داشته‌اند.

زنان هخامنشی ۲

درگاه:هخامنشیان/زنان هخامنشی/۲ ماندانا یا ماندانای مادی (تولد حدود ۵۸۴ پیش از میلاد)، یک شاهدخت مادی بود، که بعدها به همسری کمبوجیه یکم درآمد و ملکه او شد. وی مادر کورش بزرگ، شاهنشاه ایران و مؤسس هخامنشیان است.

به گفته هرودوت، ماندانا فرزند ایشتوویگو، پادشاه ماد و پسر هووخشتره بزرگ بود، و آرینیس شاهزاده اهل لیدیه مادر او به شمار می‌آمد. آرینیس خود دختر آلیاتس دوم، پدر کرزوس شاه معروف لیدیه بود و بدین ترتیب آرینیس خواهر کرزوس محسوب می‌شد. با این حال، کریستین استفانی می‌گوید که آرینیس دختری بود که از مادری دیگر [به جز مادر کرزوس] بدنیا بود.

زنان هخامنشی ۳

درگاه:هخامنشیان/زنان هخامنشی/۳

استر (عبری:אֶסְתֵּר یا אסתר در یونانی: Εσθήρ) یکی از شخصیت‌های اساطیری و پیامبران (نبیه) یهودی و شخصیت‌های تنخ یهودی یا عهد عتیق و شخصیت محوری کتاب استر است. بنا به مندرجات کتاب استر وی همسر و ملکهٔ پادشاه پارسی به نام اخشورش بود که به زبان عبری هداسا تلفظ می‌شود.

اخشورش پادشاه در سال سوم پادشاهی خود میهمانی با شکوهی در کاخ شوش برگزار می‌کند و پس از آنکه مستی بر وی چیره می‌شود، فرمان می‌دهد که ملکه‌اش (وشتی) را با تاج ملوکانه به حضور پادشاه بیاورند تا زیبائیش را به بزرگان و سایر مردم نشان دهد چون زنی نیکو منظر بود، اما ملکه از این کار خود داری می‌کند. شاه بسیار خشمگین می‌شود و پس از مشورت با بزرگان کشور ملکه را بر کنار می‌کند.

زنان هخامنشی ۴

درگاه:هخامنشیان/زنان هخامنشی/۴ آتوسا (همسر اردشیر دوم و سوم) دختر اردشیر دوم بود. در زمان او دربار هخامنشی کانون قساوت‌های خونین پروشات یا پریزاتس یا پریزاد مادر اردشیر دوم و آگنده از توطئه‌های پایان ناپذیر سیاسی بود.

آتوسا مادر ارشک یازدهمین شاهنشاه هخامنشی است. زمان تولد و مرگ یا سن آتوسا هنگام ازدواج با اردشیر سوم ذکر نشده‌است.

زنان هخامنشی ۵

درگاه:هخامنشیان/زنان هخامنشی/۵ استاتیرای یکم (وفات: ۴۰۰ پیش از میلاد) همسر اردشیر دوم و مادر اردشیر سوم هخامنشی بود.

ارشک پسر داریوش دوم که بعدها پس از جلوس بتخت موسوم به اردشیر دوم گردید با استاتیرا دختر ایدِرنِس (ویدرن ) یکی از بزرگان و اشراف پارسی ازدواج کرد. برادر استاتیرا موسوم به تری تخمه نیز با آمستریس دختر داریوش دوم و پروشات ازدواج کرده بود. استاتیرا آنگاه که ملکه شد، در تخت روان باز و بی پرده حرکت می‌کرد و به اشخاصی از زنان اتباع خود اجازه می‌داد که به او نزدیک شده درودش گویند و این رفتار او پارسیان را خوش آمد.

زنان هخامنشی ۶

درگاه:هخامنشیان/زنان هخامنشی/۶

آرتمیس یکم کاریا، ملکه هالیکارناس در کاریا، فرمانده‌ی‌ نیروی دریایی ایران در نبرد سالامیس در زمان لشکرکشی خشایارشا پادشاه هخامنشی، در ۴۸۰ پیش از میلاد به یونان بود.

پدر آرتمیس لوگدامیس نام داشت. وی فرماندار شهر هالیکارناس، مرکز کاریا بود و مادرش در جزیرهٔ کرت به دنیا آمده بود.

در مورد ریشهٔ نام این بانو دو نظر وجود دارد. ممکن است نام این بانو از الههٔ یونانی یعنی آرتمیس که در اسطوره‌های یونانی، خدابانوی شکار و ماه و حاصلخیزی بوده، به عاریت گرفته شده‌باشد و از طرفی دیگر ممکن است ریشهٔ نام این بانو از واژه‌های ایرانی آرتا، آرت، آرته (از اوستایی یا پارسی کهن) که می‌تواند به بزرگ، خوب، پاک واژه‌شناسی شود، گرفته شده‌باشد. بنابر این واژه‌شناسی «آرتمیس» می‌تواند «بانوی پاک، بزرگ، ...» باشد.

در دورهٔ هخامنشی این بانو ساتراپی کاریا را برعهده داشته‌است. در آن هنگام کاریا یکی از ساتراپهای ایران به شمار می‌رفته‌است. هرودوت که خود نیز از اهالی هالیکارناس بوده، حیرت و شگفتی خود را از شرکت این بانو در جنگهای ضد یونان پنهان نکرده‌است. بنابر گفتهٔ هرودوت هیچ کدام از فرماندهان تابع ایران به اندازهٔ او به خشایارشا رأی صائب ارائه نداده و راهنمایی گرانبها نکرده‌است.

زنان هخامنشی ۷

درگاه:هخامنشیان/زنان هخامنشی/۷ پروشات یا پروشاتو یا پریزاتس یا پریزاد یا‌‌ پریسا یکی از ملکه‌های پرآوازه دوران هخامنشیان بود. پروشات دختر اردشیر یکم بود و به همسری داریوش دوم هخامنشی درآمد و ملکه بزرگ دربار بود. پروشات به سیاست‌پردازی و کاردانی، و سخت‌دلی و خشونت با دشمنانش معروف است.

پروشات نخستین همسر داریوش دوم هخامنشی (۴۲۴ تا ۴۰۴ پ.م) و بانوی اول دربار بود و قدرت واقعی در دربار از آن وی بود چنانکه خودش برای کتزیاس طبیب و مورخ یونانی نقل کرده بود سیزده فرزند برای شاه بدنیا آورده بود اما از آنهمه که اکثراً در کودکی مرده بودند فقط اردشیر و کوروش کوچک و اوستانوس و دخترش به نام آمستریس زنده مانده بودند.

زنان هخامنشی ۸

درگاه:هخامنشیان/زنان هخامنشی/۸ کاساندان، کاسادان یا کَساندان همسر کوروش بزرگ، از تبار هخامنشی بود. او خواهر اوتاناس و دختر فرناسپ هخامنشی بود. حاصل ازدواج او و کوروش ۵ فرزند بود؛ کمبوجیه، بردیا، آتوسا،آرتیستون و دختری که نامش ذکر نشده‌است. به گفته داندامایف، دختر سومی احتمالاً رکسانا بود.

بنا بر نوشته هرودوت،کوروش او را بشدت دوست می‌داشت و هنگامی که او فوت کرد دستور داد تا تمام اتباع شاهنشاهی برای او عزاداری بزرگی برپا کنند. این گزارش در سالنامه نبونید آمده‌است که وقتی همسر پادشاه فوت کرد، در بابل از ۲۷ آدار تا ۳ نیسان(۲۱-۲۶ مارس سال ۵۳۸) عزاداری عمومی برپا شد. بسیار محتمل است که مرگ کاساندان باعث آن عزاداری باشد.

بویس حدس می‌زند او در بنایی که به آن زندان سلیمان می‌گویند، در پاسارگاد به خاک سپرده شده باشد.

زنان هخامنشی ۹

درگاه:هخامنشیان/زنان هخامنشی/۹

آتوسا (از اوستایی Hutaosā) یا هئوتسه تا ۴۷۵ پیش از میلاد مسیح) از شهبانوهای ایران بود. وی دختر کورش بزرگ، و خواهر کمبوجیه و بردیا، و همسر پادشاه هخامنشی داریوش یکم، و مادر خشایارشا بود. آتوسا در زمان حکومت خشایارشا، زنده بوده است.

آتوسا، یکی از شخصیت‌های کلیدی در شاهکار گور ویدال، یعنی کتاب آفرینش است. اعتبار این کتاب در بحث درباره چگونگی به سلطنت رسیدن داریوش بزرگ است.

زنان هخامنشی ۱۰

درگاه:هخامنشیان/زنان هخامنشی/۱۰ رکسانا رکسانا دختر دوم کوروش بزرگ و همسر کمبوجیه ی دوم بود رکسانا از ۱۳ الی ۲۰ سالگی اش همسر کمبوجیه ی دوم برادرش بود و شهبانوی پارس و مصر بود.مدارکی در دسترس نیست که اثبات کند رکسانا فرزندی داشته است اما مورخان بر این باورند که هنگام مرگ آبستن بوده است.

زنان هخامنشی ۱۱

درگاه:هخامنشیان/زنان هخامنشی/۱۱ آرتیستون یا آرتیستونه سومین دختر کوروش بزرگ و شهبانو کاساندان بود.وی خواهر کمبوجیه دوم، بردیا، آتوسا و رکسانا بود که بین سال های ۵۳۵ تا ۵۳۸ پیش از میلاد متولد شد.

او با داریوش بزرگ ازدواج کرد و صاحب سه فرزند شد به نام های ارته‌زوستر، آرشام و گبریاس. آرتیستونه به نظر می‌رسد همسر محبوب داریوش بزرگ بود چون هرودوت شرح میدهد:داریوش بزرگ دستور داد تندیسی زرین از او بسازند.

در گل نبشه‌های تخت جمشید بارها گزارش شده او صاحب املاک فراوان، کارگران فراوان و مالک جیره هایی برای برپایی جشن های بزرگ بود، و در الواح تخت جمشید نوشته شده است، آرتیستونه مالک چندین کاخ در پارس بوده است. ارتیستونه، آتوسا، رته‌بامه و آپاکیش چهار زن شاهی هستند که نامشان در لوح گلی هخامنشی ثبت شده است.

او ۴۸۶ سال قبل میلاد در سن ۴۹ سالگی در پارس درگذشت.آرامگاه شاهدخت ارتیستونه در نقش رستم قرار دارد.

زنان هخامنشی ۱۲

زنان هخامنشی ۱۳

زنان هخامنشی ۱۴

زنان هخامنشی ۱۵

زنان هخامنشی ۱۶

زنان هخامنشی ۱۷

زنان هخامنشی ۱۸

زنان هخامنشی ۱۹

زنان هخامنشی ۲۰

زنان هخامنشی ۲۱

زنان هخامنشی ۲۲

زنان هخامنشی ۲۳

زنان هخامنشی ۲۴

زنان هخامنشی ۲۵

زنان هخامنشی ۲۶

زنان هخامنشی ۲۷

زنان هخامنشی ۲۸

زنان هخامنشی ۲۹

زنان هخامنشی ۳۰

زنان هخامنشی ۳۱

زنان هخامنشی ۳۲

زنان هخامنشی ۳۳

زنان هخامنشی ۳۴

زنان هخامنشی ۳۵

زنان هخامنشی ۳۶

زنان هخامنشی ۳۷

زنان هخامنشی ۳۸

زنان هخامنشی ۳۹

زنان هخامنشی ۴۰

زنان هخامنشی ۴۱

زنان هخامنشی ۴۲

زنان هخامنشی ۴۳

زنان هخامنشی ۴۴

زنان هخامنشی ۴۵

زنان هخامنشی ۴۶

زنان هخامنشی ۴۷

زنان هخامنشی ۴۸

زنان هخامنشی ۴۹

زنان هخامنشی ۵۰

زنان هخامنشی ۵۱

زنان هخامنشی ۵۲

زنان هخامنشی ۵۳

زنان هخامنشی ۵۴

زنان هخامنشی ۵۵

زنان هخامنشی ۵۶

زنان هخامنشی ۵۷

زنان هخامنشی ۵۸

زنان هخامنشی ۵۹

زنان هخامنشی ۶۰

زنان هخامنشی ۶۱

زنان هخامنشی ۶۲

زنان هخامنشی ۶۳

زنان هخامنشی ۶۴

زنان هخامنشی ۶۵

زنان هخامنشی ۶۶

زنان هخامنشی ۶۷

زنان هخامنشی ۶۸

زنان هخامنشی ۶۹

زنان هخامنشی ۷۰

زنان هخامنشی ۷۱

زنان هخامنشی ۷۲

زنان هخامنشی ۷۳

زنان هخامنشی ۷۴

زنان هخامنشی ۷۵

زنان هخامنشی ۷۶

زنان هخامنشی ۷۷

زنان هخامنشی ۷۸

زنان هخامنشی ۷۹

زنان هخامنشی ۸۰

زنان هخامنشی ۸۱

زنان هخامنشی ۸۲

زنان هخامنشی ۸۳

زنان هخامنشی ۸۴

زنان هخامنشی ۸۵

زنان هخامنشی ۸۶

زنان هخامنشی ۸۷

زنان هخامنشی ۸۸

زنان هخامنشی ۸۹

زنان هخامنشی ۹۰

زنان هخامنشی ۹۱

زنان هخامنشی ۹۲

زنان هخامنشی ۹۳

زنان هخامنشی ۹۴

زنان هخامنشی ۹۵

زنان هخامنشی ۹۶

زنان هخامنشی ۹۷

زنان هخامنشی ۹۸

زنان هخامنشی ۹۹