درگاه:موسیقی کردی/زندگی‌نامهٔ برگزیده
درگاه:موسیقی کردی/زندگی‌نامهٔ برگزیده/۱
محمد ماملی (به کردی سورانی: محه‌ممه‌د ماملێ؛ به کردی کرمانجی: Mihemedê Mamlê) (زادهٔ ۱۳۰۴ در مهاباد - درگذشتهٔ ۱۳۷۷ در مهاباد) خوانندهٔ کرد ایرانی بود. محمد، فرزند سعید، فرزند علی، در سال ۱۳۰۴ خورشیدی در محلهٔ "خڕێ" در شهر مهاباد زاده شد. روان‌شاد سعید ماملی، پدر محمد، از خوش‌صدایان معاصرِ وفایی، شاعر عارف مهابادی بوده و بیشتر اشعار وفایی را با صوت دلنشین خود خوانده‌است. سعید ماملی دارای پنج فرزند به نام‌های حسین، محمد، مطّلب، حسن و جعفر بوده که حسین سال‌ها قبل بدرود حیات گفته و می‌گویند خوش‌صوتی او کم‌نظیر بوده‌است. خانوادهٔ ماملی به‌طور عموم صدای خوب و دلنشینی دارند. محمد ماملی در سال ۱۳۱۷ خورشیدی نخستین آهنگ خود را اجرا کرد و تا سال ۱۳۷۱، با ۵۴ سال سابقهٔ هنری، بیش از ۳۰۰ ترانه اجرا کرد. محمد ماملی در سال ۱۳۴۲ سفری به قلعه دزه و سلیمانیه کرد و چند ترانه را در آنجا اجرا و ضبط نمود.
درگاه:موسیقی کردی/زندگی‌نامهٔ برگزیده/۲
شوان پرور (به کردی: Şivan Perwer/شڤان په‌روه‌ر/شوان په‌روه‌ر) (زادهٔ ۲۳ سپتامبر ۱۹۵۵ در شهر سیورک (سوری)، در استان شانلی‌اورفه، میان شهرهای دیاربکر و شانلی‌اورفه، شمال کردستان) با نام اصلی اسماعیل آیگون (به ترکی استانبولی: İsmail Aygün) از خوانندگان مشهور و مردمی کرد کشورهای کردنشین (ترکیه، ایران، عراق، سوریه) است. ترانه‌های وی اکثراً حماسی و میهن‌پرستانه است.
وی فعالیت هنری را از سال ۱۹۷۵ شروع کرد و تا سال ۲۰۰۲ بیش از ۲۲ اثر خلق نمود. یکی از آخرین آثار وی به نام Men bira te kirya از طرف آکادمی آرل کرو (Harles Cros) موفق به دریافت بزرگترین جایزهٔ هنری از ژاک شیراک، رئیس جمهور وقتِ فرانسه شد. بهترین آثار شوان پرور بین سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ عرضه شد؛ ولی بعدها، علی‌رغم فعالیت‌های هنری، به دلیل بیماری حنجره، کیفیت صدای خویش را از دست داد.
درگاه:موسیقی کردی/زندگی‌نامهٔ برگزیده/۳ ناصر رزازی (به کردی: ناسر ڕه‌زازی) (زادهٔ ۳۰ خرداد ۱۳۳۴، سنندج) خواننده، شاعر و نویسنده کرد اهل کردستان ایران است که علاوه بر کار خوانندگی به تدریس زبان کردی و ترجمه و تألیف نیز می‌پردازد. وی بیشتر زندگی خود را در خارج از ایران و در کشور سوئد و اقلیم کردستان گذراند.
ناصر رزازی با اکثر هنرمندان کرد در جای جای مناطق کردنشین در خارج و داخل ایران دیدار و ارتباط داشته است. رزازی همواره از اسطوره موسیقی کردی، حسن زیرک به عنوان الگو و کسی که بیشترین تاثیر را در زندگی هنریش داشته،یاد میکند.او در سال 2018 در کانال net tv و همچنین چند ماه بعد در کانال freedum به انتقاد از اوضاع فعلی موسیقی کردستان پرداخت.او هنرمندان فعلی کردستان را هنرمندان پولی نامید و به تعریف و تمجید از هنرمند کرد اسماعیل سردشتی (به کوردی سماییل سه رده شتی )پرداخت.
ناصر رزازی به تمام لهجه های کردی تسلط دارد و ترانه های زیادی را اجرا کرده است.
درگاه:موسیقی کردی/زندگی‌نامهٔ برگزیده/۴
جوان حاجو (به کردی لاتین: Ciwan Haco، متولد ۱۹۵۷) خواننده ی مشهور کرد. جوان حاجو موزیک اصیل کردی را به سبک فولک -راک می‌خواند و در شکلی جدید پی ریزی کرده است. این هنرمند با سبک خود تا حد زیادی موسیقی کردی را به جهان معرفی کرد.
در سال ۱۹۵۷ در شهر قامشلی (قامشلو) در سوریه متولد شد. بعد از اتمام تحصیلات دبیرستان به آلمان سفر کرد. در دانشگاه بوخوم به مدت سه سال در رشتهٔ موسیقی تحصیل کرد. بعد از آن به صورت حرفه‌ای و فعال شروع به ضبط و انتشار آلبوم‌هایش کرد.
آلبوم‌های «سی و سه گلوله»، «دوری»، «بلور من»، «گل قرمز»، «داستانا ئه‌گیده‌ک (داستان یک جوانمرد)» و «لیلا» را در ترکیه ضبط کرد. آلبوم‌های «پیشمرگه»، «سه‌رهه‌لدان (قیام)»، «دیاربکر»، «گرتییێ ئازادییێ (زندانی آزادی)» را در اروپا ضبط و منتشر کرد.
درگاه:موسیقی کردی/زندگی‌نامهٔ برگزیده/۵ شهریبان کردی (به ترکی استانبولی: Şehribana Kurdi) (زاده ۱۹۷۳ در ازمیر) از خوانندگان زن و کرد اهل ترکیه است. وی هم‌اکنون در کشور آلمان زندگی میکند. شهریبان اثار ماندگاری از خود به جای گذاشته‌است به علت صراحت در گویش در بین جامعه کرد از محبوبیت خاصی بر خوردار است. عبدالله علیجانی نوازنده چیره دست باغلاما تنها نوازنده ایرانی است که در آلبوم منتشر شده سال ۲۰۱۶ به عنوان تکنواز باغلاما،شلپه باغلاما و الکتریک باغلاما و ...با او همکاری داشته‌است.
شهریبان در سال ۱۹۷۳ میلادی در شهر ازمیر ترکیه به دنیا آمد. وی فرزند بزرگ خانواده خویش می‌باشد. پدر وی کارمند دولت بوده‌است. خانواده شهریبان اصالتاً از شهر قزل تپه (به معنای کوه طلا) واقع در استان کردنشین ماردین واقع در جنوب شرقی ترکیه می‌باشند. مادر وی از استان دیار بکر و از طایفه عمریان که یکی از بزرگترین طوایف ان منطقه می‌باشد.