دانشجویان پیرو خط امام
دانشجویان مسلمان پیرو خط امام به گروهی حدود ۴۰۰ تن از دانشجویانی گفته می‌شود که در ۱۳ آبان ۱۳۵۸، سفارت ایالات متحده آمریکا در تهران را اشغال کردند.
تشکیل و اشغال سفارت
این دانشجویان در ابتدا دارای هسته ای متشکل از ۵ دانشگاه اصلی در تهران یعنی دانشگاه صنعتی شریف، پلی‌تکنیک تهران، دانشگاه تهران، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه تربیت معلم بودند که بعدها بنیانگذار دفتر تحکیم وحدت شدند. نمایندگان انجمن‌های اسلامی عبارت بودند از ابراهیم اصغرزاده دانشگاه صنعتی شریف ،محسن میردامادی پلی‌تکنیک تهران ،حبیب‌الله بیطرف دانشگاه تهران، محمدعلی سید نژاد دانشگاه تربیت معلم و محمود احمدی‌نژاد از دانشگاه علم و صنعت. در جلسه ای که برای بررسی حضور شاه در آمریکا ایجاد شد ابراهیم اصغرزاده به عنوان طراح اصلی اشغال سفارت پیشنهاد خود برای گروگانگیری را که قبلاً با سپاه و بیت روح‌الله خمینی توسط سید محمد موسوی خوئینی‌ها و حسن لاهوتی اشکوری هماهنگ کرده و به تأیید روح‌الله خمینی رسانیده بود در آن جلسه بیان می‌کند.[۱][۲][۳]
در این جلسه احمدی‌نژاد و سید نژاد با تسخیر سفارت آمریکا مخالفت کرده و در برابر تسخیر سفارت شوروی را پیشنهاد می‌کنند. با عدم تصویب طرح با اجماع ابراهیم اصغرزاده ،محسن میردامادی ،حبیب‌الله بیطرف از رضا سیف‌الهی و رحیم باطنی به عنوان نمایندگان دانشجویان دعوت کرده تا نسبت به ادامه کار هماهنگی به عمل بیاورند.[۴]
وسایل اولیه و لجستیک برای اشغال سفارت توسط سپاه پاسداران آماده شده و حفاظت از این افراد نیز بر عهده سپاه پاسداران قرار داده شده تا در جریان سفارت امکان برخورد از دولت موقت با این افراد یا حضور سایر گروه‌های مانند مجاهدین خلق و چریک‌های فدایی خلق سلب شود.[۵]
سرانجام
این مجموعه در طی مدت فعالیت خود تا تابستان ۵۹ و تشکیل دولت محمدعلی رجائی از همکاری با دولت در خصوص نگهداری گروگانها و موارد مربوطه خودداری کردند و پس از اقدام به فراری نا موفق توسط یکی از گروگانها سرانجام شورای مرکزی دانشجویان با سپاه توافق کرده گروگانها برای نگهداری در زندان اوین و زندان توحید (موزه عبرت) در اختیار دولت قرار بگیرد. پس از این ماجرا و بیانیه الجزایر و آغاز جنگ عراق با ایران دانشجویان در جلسه ای نسبت به ادامه کار به بحث پرداخته و با رای اکثریت نسبت به اتمام فعالیت مجموعه دانشجویان خط امام اعلام شد.[۶][۷]
اگرچه فعالیت ظاهری این دانشجویان در سال ۱۳۶۰ پایان یافت اما سفارت آمریکا همچنان در اشغال این دانشجویان باقی ماند تا در سال ۱۳۶۴ با توصیه دولت سفارت در اختیار سپاه قرار گرفته و اسناد نیز به وزارت اطلاعات تحویل داده شد.[۸]
بنا به گفته صادق طباطبائی و محسن رضائی، هدف اصلی دانشجویان بنا به گفته طراحان اشغال سفارت و گروگانگیری مانند میردامادی و اصغرزاده نه برخورد با آمریکا و شاه بلکه به پائین کشیدن دولت موقت بود.[۹]
ساختار
مجموعه دانشجویان پیرو خط امام دارای دو کمیته بود: یکی کمیته مرکزی که در آن پنج عضو اولیه فعالیت می‌کردند و دیگری گروهی موسوم به شورا که تصمیمات اتخاذ شده در کمیته مرکزی را اجرایی می‌کرد و بدان شورای بازو گفته می‌شد.[۱۰]
اعضای کمیتهٔ مرکزی
- ابراهیم اصغرزاده، دانشجوی مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی شریف
- محسن میردامادی، دانشجوی مهندسی عمران پلی‌تکنیک تهران
- حبیب‌الله بیطرف، دانشجوی مهندسی راه و ساختمان دانشگاه تهران
- رضا سیف‌الهی، دانشجوی فیزیک دانشگاه صنعتی شریف - اولین فرمانده نیروی انتظامی
- رحیم باطنی، دانشجوی دانشگاه ملی ایران (دانشگاه شهیدبهشتی)
اعضای شورای بازو
علی‌اصغر زحمتکش، عباس عبدی، سیدمحمد هاشمی اصفهانی، اکبر رفان، محمدرضا خاتمی، محسن امین‌زاده، رحمان دادمان، شمس‌الدین وهابی، وفا تابش، محمد نعیمی‌پور، حسین شیخ‌الاسلام و فروز رجایی‌فر[۱۱]
مسئولیت‌های اعضا
- محمدرضا خاتمی، محسن امین‌زاده، محمد نعیمی‌پور و معصومه ابتکار روابط عمومی
- احمد حسینی کمیته روابط عمومی
- حسین کمالی مسئول تبلیغات
- وفا تابش، حسین شیخ‌الاسلام و فروز رجایی‌فر بررسی اسناد به دست آمده از سفارت اشغال شده آمریکا
- شیخ‌الاسلام و رجایی‌فر، معصومه ابتکار که مترجم و سخنگوی انگلیسی‌زبان دانشجویان تسخیرکننده سفارت آمریکا
- رحیم باطنی مسئول گفتگو با رسانه‌های داخلی
دیگر اعضا
- علی‌اکبر زحمتکش دانشجوی مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف و مسئول حفاظت گروگانها در داخل سفارت
- محمد نعیمی‌پور، دانشجوی مهندسی شیمی دانشگاه صنعتی شریف
- وفا تابش دانشجوی مهندسی عمران پلی‌تکنیک تهران
- رحمان دادمان دانشجوی مهندسی راه و ساختمان دانشگاه تهران
- عباس عبدی دانشجوی مهندسی پلیمر پلی‌تکنیک تهران
- موسی رفان (معروف به اکبر) دانشجوی مهندسی برق دانشگاه تهران (اولین فرمانده نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)
- سید محمد هاشمی اصفهانی، دانشجوی مهندسی مکانیک پلی‌تکنیک تهران (ابتدا در اطلاعات [۱] و بعدها از مدیران نفتی شد) و همسر معصومه ابتکار
- سید شمس‌الدین وهابی
- محسن امین‌زاده
- محمد علی جعفری (عزیز جعفری)- فرمانده سپاه
- محمدرضا خاتمی دانشجوی پزشکی دانشگاه تهران
- محمد مصلحی دانشجوی مهندسی عمران پلی‌تکنیک تهران
- افروز رجایی فر دانشجوی مهندسی پلیمر پلی‌تکنیک تهران
- معصومه نورمحمدی جامی
- محمدرضا بهزادیان دانشجوی مهندسی نساجی پلی تکنیک تهران
- حمیدرضا کاتوزیان دانشجوی پلی تکنیک تهران
- طاهره رضازاده شیراز -نماینده مجلس و همسر ابراهیم اصغرزاده
- جواد مظفر
- فائزه مصلحی
- حسین شیخ‌الاسلام
- ملیحه نیشابوری[۱۲][۱۳]
- معصومه ابتکار (خواهر مِری) دانشجوی مهندسی پتروشیمی پلی‌تکنیک تهران
- کمال تبریزی (کارگردان مشهور سینما به دلیل ساخت فیلم‌هایی هم‌چون لیلی با من است و مارمولک (فیلم))
- فریده ماشینی
- احمد حسینی
- حسین کمالی
- عزت‌الله ضرغامی
- حسین شریف زادگان
- سید حسین علم الهدی (از طریق همکاری با مرکز اسناد لانه بعد از تسخیر- در هویزه)
- فرخزاد سلحشور دانشجوی شیمی (در هویزه)
- محمد فاضل[۱۴]
- سید جمال میر امیرخانی
- غلامحسین احمدی
- حبیب برادران توکلی
- محمد بهبهانی
- محمد بولوردی
- غلامحسین بسطامی (فرمانده سپاه سوسنگرد)
- کمیل میرزا زاده (فرمانده سپاه بوکان)
- حسین بهادری (در عملیات فتح المبین)
- هوشنگ ترکاشوند (در تاریخ ۱۲ اسفند ۱۳۶۲ در محل جزیره مجنون)
- علی حاتمی (نظامی)(در هویزه)
- جعفر ذاکر
- مهدی رجب بیگی
- سید احمد رحیمی دانشجوی پزشکی دانشگاه تهران
- بهروز سلطانی (نظامی)
- حسن (حسین؟) سیف (فرمانده بازی دراز در عملیات خیبر)
- جلیل (جلال؟) شرفی
- اسدالله شیران
- حسین شوریده
- فریدون صدری
- فضل‌الله میرعابدینی (اوّلین کشته شده دانشجویان مسلمان پیرو خط امام، در سوسنگرد)
- محمد فاضل (در هویزه به همراه سید حسین علم الهدی)
- ناصر فولادی
- کدخدا زاده
- بیژن گلشن
- محسن ماندگار
- مجید مؤذن صفایی
- حمید صفایی
- حسین میر سلطانی
- عباس ورامینی (فرمانده ستاد لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله؛ فرمانده سپاه ۱۱ قدر و فرمانده قرارگاه نجف اشرف)
- محمد مهدی رحمتی
- محسن وزوایی، دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف (فرمانده گردان حبیب بن مظاهر لشکر محمد رسول‌الله؛ فرمانده تیپ ۱۰ سیدالشهدا)
- علیرضا هادی پور
- عبدالرحمان یاعلی مدد
- احمدرضا کاظمی (پسرعموی احمد کاظمی)
- تقی محمدی
- عباس زریبافان (به عنوان نفوذی از اعضای سازمان مجاهدین خلق کشته شده در عملیات مرصاد)
- حسن اجاره دار دانشجوی اقتصاد دانشگاه ملی
- سید محمد هاشم پور یزدان‌پرست دانشجوی اقتصاد دانشگاه ملی
- حسین دهقان، دانشجوی مهندسی متالورژی دانشگاه تهران
- علیرضا افشار (رئیس ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛ فرمانده کل بسیج مستضعفین؛ معاون فرهنگی ستاد کل نیروهای مسلح)
- افرادی که پررنگ هستند در جنگ کشته شده‌اند یا ترور شده‌اند
منابع
- ↑ https://defapress.ir/fa/news/261347/پشتیبانی-سپاه-از-دانشجویان-برای-تسخیر-سفارت-آمریکا-ماجرای-شلیک-اولین-موشک‌های-بالستیک-از-ایران
- ↑ https://www.radiofarda.com/a/commentary-on-hostage-crisis-back-scene/30258568.html
- ↑ https://etemadonline.com/content/144298/واکنش-تند-شهید-چمران-به-اشغال-سفارت-آمریکا
- ↑ https://www.irna.ir/news/83541029/انقلاب-دوم-و-حکایت-انقلابیانش
- ↑ https://etemadonline.com/content/144298/واکنش-تند-شهید-چمران-به-اشغال-سفارت-آمریکا
- ↑ https://www.mashreghnews.ir/news/359762/دانشجویان-فاتح-لانه-جاسوسی-اکنون-کجا-هستند-عکس
- ↑ https://www.mashreghnews.ir/news/908054/ناگفته-های-فرمانده-سپاه-از-تسخیر-لانه-جاسوسی
- ↑ https://www.mashreghnews.ir/news/359762/دانشجویان-فاتح-لانه-جاسوسی-اکنون-کجا-هستند-عکس
- ↑ https://www.radiofarda.com/a/commentary-on-hostage-crisis-back-scene/30258568.html
- ↑ https://www.isna.ir/news/95081309267/سرنوشت-دانشجویان-اشغال-کننده-سفارت-آمریکا
- ↑ https://www.isna.ir/news/95081309267/سرنوشت-دانشجویان-اشغال-کننده-سفارت-آمریکا
- ↑ همشهری آنلاین شنبه 30 شهریور 1392، "انتشار کتاب تاریخ شفاهی دانشجویان پیرو خط امام"
- ↑ مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی ایران، "خاطراتی از نقش زنان در لانه جاسوسی"
- ↑ «دانشجوی خط امامی که خط حجتیه را افشا کرد». تریبون مستضعفین. دریافت‌شده در ۲۴ اسفند ۱۳۹۱.