داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

داروهای اساسی سازمان جهانی بهداشت (به انگلیسی: WHO Model List of Essential Medicines) فهرستی از داروهای مهم و اساسی است که پیشنهاد شده تا به مقدار کافی در هر کشور موجود باشند. این فهرست توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) ایجاد شده‌است. این فهرست نخستین‌بار در سال ۱۹۷۷ منتشر شد و شامل ۲۰۴ قلم دارویی بود.[۱] ۱۵۶ کشور تا سال ۲۰۱۶ فهرست داروهای ضروری ملی خود را برپایه فهرست سازمان جهانی بهداشت ایجاد کرده‌اند.[۲][۳] فهرست ملی هر کشور بین ۳۳۴ تا ۵۸۰ دارو را در بر می‌گیرد.[۴] در مارس ۲۰۱۷ سازمان جهانی بهداشت بیستمین ویرایش این فهرست برای بزرگسالان و ششمین فهرست برای کودکان را منتشر کرد.[۵][۶][۷]

فهرست زیر بر پایه نوزدهمین ویرایش داروهای بزرگسالان درست شده‌است:

داروهای بی‌حسی[ویرایش]

بیهوشی عمومی و اکسیژن[ویرایش]

داروهای استنشاقی[ویرایش]

داروهای تزریقی[ویرایش]

بی‌حسی موضعی[ویرایش]

داروهای پیش از عمل و آرام‌بخش مراحل کوتاه‌مدت[ویرایش]

داروهای ضد درد و مراقبت تسکینی[ویرایش]

داروهای ضدالتهابی غیر مخدر و غیر استروئیدی (NSAID)[ویرایش]

ضد درد مخدر[ویرایش]

داروهای درمان تسکینی[ویرایش]

ضد آلرژی و داروهای مورد استفاده در آنافیلاکسی[ویرایش]

پادزهرها و مواد دیگر مورد استفاده در مسمومیت[ویرایش]

غیر اختصاصی[ویرایش]

  • زغال فعال (چارکول)

اختصاصی[ویرایش]

ضد تشنج / ضد صرع[ویرایش]

داروهای ضد عفونت[ویرایش]

ضد کرم[ویرایش]

ضد کرم روده‌ای[ویرایش]

ضد فیلاریاز[ویرایش]

ضد کرم لوله‌ای[ویرایش]

ضد باکتری[ویرایش]

داروهای بتا لاکتام[ویرایش]

غیره[ویرایش]

داروهای ضد جذام[ویرایش]

داروهای ضد سل[ویرایش]

داروهای ضد قارچ[ویرایش]

داروهای ضد ویروس[ویرایش]

داروهای ضد تبخال[ویرایش]

آنتی‌رتروویرال[ویرایش]

بازدارنده رونوشت برداری معکوس نوکلئوتید/نوکلئوزیدی[ویرایش]
بازدارنده رونوشت برداری معکوس غیر نوکلئوزیدی[ویرایش]
بازدارنده پروتئاز[ویرایش]
ترکیبی[ویرایش]
غیره[ویرایش]

داروهای ضد هپاتیت[ویرایش]

داروهای هپاتیت B[ویرایش]

—داروهای بازدارنده آنزیم ترانس کرپیتاز معکوس نوکلئوتید/نوکلئوزید

داروهای هپاتیت C[ویرایش]

—بازدارنده‌های نوکلئوس پلیمراز

داروهای ضد تک یاختگان[ویرایش]

داروهای ضد آمیب و ضد ژیاردیازیس[ویرایش]

داروهای ضد سالک[ویرایش]

داروهای ضد مالاریا[ویرایش]

هیدروکسی کلوریکین

قطعی‌کننده درمان[ویرایش]
پروفیلاکسی[ویرایش]

داروهای ضد پنوموسیتوز و ضد توکسوپلاسموز[ویرایش]

ضد تریپانوزومال[ویرایش]

تریپانوزومیازیس آفریقایی[ویرایش]
داروهای درمان درجه اول تریپانوزومیازیس آفریقایی[ویرایش]
داروهای درمان درجه دوم تریپانوزومیازیس آفریقایی[ویرایش]

تریپانوزومیازیس آمریکایی[ویرایش]

داروهای ضد میگرن[ویرایش]

حمله شدید[ویرایش]

پیشگیری[ویرایش]

پادنئوپلاسمی و سرکوب‌کننده سیستم ایمنی[ویرایش]

سرکوب‌کننده سیستم ایمنی[ویرایش]

سیتوتوکسیک و داروهای کمکی[ویرایش]

هورمون و ضد هورمون[ویرایش]

داروهای درمان پارکینسون[ویرایش]

داروهای مؤثر بر خون[ویرایش]

داروهای کمخونی[ویرایش]

داروهای مؤثر بر انعقاد[ویرایش]

دیگر داروها برای هموگلوبینوپاتی‌ها[ویرایش]

فراورده‌های خونی و جایگزین پلاسما با منشأ انسانی[ویرایش]

خون و فراورده‌های خون[ویرایش]

داروهای پلاسمایی[ویرایش]

ایمونوگلوبولین انسانی[ویرایش]

فاکتورهای انعقادی[ویرایش]

جایگزین پلاسما[ویرایش]

داروهای کاردیووسکولار[ویرایش]

داروهای ضد آنژین[ویرایش]

داروهای ضد آریتمی[ویرایش]

داروهای ضد فشار خون[ویرایش]

داروهای نارسایی قلبی[ویرایش]

داروهای ضد ترومبوز[ویرایش]

داروهای ضد پلاکت[ویرایش]

داروهای ترومبولیتیک (تجزیه‌کننده ترومبوز)[ویرایش]

داروهای ضد چربی لیپیدی[ویرایش]

درماتولوژی (موضعی)[ویرایش]

داروهای ضدقارچ[ویرایش]

داروهای ضدعفونت[ویرایش]

داروهای ضد التهاب و ضدخارش[ویرایش]

داروهای افتراق پوست و تکثیر[ویرایش]

داروهای گال و جَرَب[ویرایش]

عوامل تشخیصی[ویرایش]

داروهای چشم‌پزشکی[ویرایش]

رسانه حاجب رادیولوژی[ویرایش]

ضدعفونی‌کننده‌ها[ویرایش]

ضدعفونی بدن(آنتی سپتیک)[ویرایش]

ضدعفونی محیط (دیزاینفکت)[ویرایش]

دیورتیک‌ها (مُدِر)[ویرایش]

داروهای دستگاه گوارش[ویرایش]

داروهای ضد زخم معده[ویرایش]

داروهای ضد استفراغ[ویرایش]

داروهای ضد التهاب[ویرایش]

مسهل و ملین[ویرایش]

داروهای ضد اسهال[ویرایش]

مایع درمانی خوراکی[ویرایش]

داروهای ضد اسهال کودکان[ویرایش]

هورمون‌ها، دیگر داروهای غدد درون‌ریز و ضد بارداری[ویرایش]

هورمون آدرنال و جایگزین سنتتیک[ویرایش]

آندروژن‌ها[ویرایش]

جلوگیری از بارداری[ویرایش]

خوراکی[ویرایش]

تزریقی[ویرایش]

وسایل درون رحمی[ویرایش]

روش پوششی[ویرایش]

کاشتنی[ویرایش]

Etonogestrel - ایمپلنت کاشتنی در بدن و رهاکننده دارو

استروژن‌ها[ویرایش]

انسولین و داروهای دیابت[ویرایش]

القاءکننده تخمک‌گذاری[ویرایش]

پروجسترون[ویرایش]

  • مدروکسی‌پروژسترون استات

داروهای تیروئید و ضد تیروئید[ویرایش]

ایمونولوژیک[ویرایش]

عوامل تشخیص[ویرایش]

سرم و ایمونوگلوبولین‌ها[ویرایش]

واکسن‌ها[ویرایش]

شل‌کننده‌های ماهیچه (عملکرد محیطی) و مهارکننده‌های کولین‌استراز[ویرایش]

آماده‌سازی چشم[ویرایش]

عوامل ضد عفونت[ویرایش]

عوامل ضد التهاب[ویرایش]

بی‌حسی موضعی[ویرایش]

داروهای ضد گلوکوم[ویرایش]

گشادکننده مردمک[ویرایش]

عامل ضد رشد اندوتلیال رگ (VEGF)[ویرایش]

اکسیتوسیک و آنتی‌اکسیتوسیک[ویرایش]

اکسیتوسیک‌ها[ویرایش]

آنتی‌اکسیتوسیک (گشادکننده رحم)[ویرایش]

محلول دیالیز صفاقی[ویرایش]

داروهای اختلالات رفتاری و روانی[ویرایش]

داروهای مورد استفاده در اختلالات روانپریشی (سایکوتیک)[ویرایش]

داروهای مورد استفاده در اختلالات خلقی[ویرایش]

داروهای مورد استفاده در اختلالات افسردگی[ویرایش]

داروهای مورد استفاده در اختلالات دو قطبی[ویرایش]

داروهای برای اختلالات اضطرابی[ویرایش]

داروهای مورد استفاده در اختلالات وسواسی-جبری[ویرایش]

داروهای برای اختلالات ناشی از مصرف مواد روانگردان[ویرایش]

داروهای عمل‌کننده بر روی دستگاه تنفسی[ویرایش]

ضد آسم و داروهای بیماری انسدادی مزمن ریوی[ویرایش]

محلول اصلاح آب، الکترولیت و اختلال اسید و باز[ویرایش]

خوراکی[ویرایش]

تزریقی[ویرایش]

گوناگون[ویرایش]

  • آب قابل تزریق

ویتامین‌ها و مواد معدنی[ویرایش]

گوش و حلق و بینی کودکان[ویرایش]

داروهای ویژه برای مراقبت از نوزادان[ویرایش]

داروهای تجویز شده به نوزاد[ویرایش]

داروهای تجویز شده به مادر[ویرایش]

داروهای بیماری‌های مفاصل[ویرایش]

داروهای مورد استفاده در درمان نقرس[ویرایش]

عوامل تغییر دهنده بیماری برای درمان بیماری‌های روماتویید[ویرایش]

آرتریت جوانان[ویرایش]

جستارهای وابسته[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

^ † این علامت نشانه این است که دارو یک داروی جایگزین (مکمل) است وبرای تجویزش نیاز به تشخیص تخصصی یا پایش و/یا آموزش ویژه تخصصی مورد نیاز است. داروها همچنین ممکن است به بر پایه قیمت بالا و/یا مقرون به صرفه نبودن/میزان سوددهی به عنوان داروی جایگزین (مکمل) درجه‌بندی شده باشند.

یادداشت[ویرایش]

  1. ↑ بسته به موجود بودن در منطقه و هزینه می‌توان از تیوپنتال به عنوان جایگزین استفاده کرد.
  2. ↑ به دلیل نبودن مدرک اثبات شده جهت اثر بخشی ضدالتهابی به عنوان داروی ضد التهاب توصیه نمی‌شود.
  3. ↑ فقط می‌تواند با هایدرومرفون و اکسی کودون جایگزین شود.
  4. ↑ در موارد محدودی ممکن است نقش خواب‌آوری آنتی هیستامینها مورد نظر باشد (فهرست داروهای ضروری کودکان).
  5. ↑ فقط برای درمان اکلامپسی (مسمومیت حاملگی) و پره ا کلامپسی شدید و نه برای سایر اختلالات تشنج آور دیگر.
  6. ↑ برای پیشگیری از عفونت (پروفیلاکسی) در جراحی.
  7. ↑ فهرست شده فقط برای درمان سوزاک مقعدی-تناسلی بدون عارضه با مصرف تنها یک دوز.
  8. ↑ همراه با کلسیم داده نشود همچنین در نوزادان مبتلا به هایپربیلیروبینمیا (افزایش بیلیروبین خون-یرقان) از تجویز خودداری شود.
  9. ↑ داروی پروکاین بنزیل پنیسیلین به عنوان خط اول درمان سپسیس در نوزادان توصیه نمی‌شود مگر در مناطق با میزان بالای آمار مرگ و میر نوزادان در صورتی که دسترسی به مراقبت در بیمارستان امکان ندارد و دارو توسط بهداشتکاران آموزش دیده داده شود.
  10. ↑ نسل سوم سفالوسپورینهای منتخب برای استفاده در نوزادان بستری در بیمارستان.
  11. ↑ Only listed for the treatment of life‐threatening hospital‐based infection due to suspected or proven multidrug‐resistant infection
  12. ↑ Only listed for single‐dose treatment of genital Chlamydia trachomatis and of trachoma.
  13. ↑ For use in combination regimens for eradication of H. pylori in adults.
  14. ↑ For use only in patients with HIV receiving protease inhibitors.
  15. ↑ For treatment of latent TB infection ( LTBI ) only
  16. ↑ Terizidone may be an alternative.
  17. ↑ Prothionamide may be an alternative.
  18. ↑ Ofloxacin and moxifloxacin may be alternatives based on availability and programme considerations.
  19. ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ FTC is an acceptable alternative to 3TC, based on knowledge of the pharmacology, the resistance patterns and clinical trials of antiretrovirals.
  20. ↑ Potentially severe or complicated illness due to confirmed or suspected influenza virus infection in accordance with WHO treatment guidelines.
  21. ↑ For the treatment of viral haemorrhagic fevers and in combination with pegylated interferons for the treatment of Hepatitis C.
  22. ↑ For the treatment of hepatitis C, in combination with peginterferon and/or direct acting anti-viral medicines.
  23. ↑ To be used in combination with ribavirin.
  24. ↑ To be used in combination with artesunate 50 mg.
  25. ↑ For use in the management of severe malaria.
  26. ↑ Not recommended in the first trimester of pregnancy or in children below 5 kg.
  27. ↑ To be used in combination with either amodiaquine, mefloquine or sulfadoxine + pyrimethamine.
  28. ↑ Other combinations that deliver the target doses required such as 153 mg or 200 mg (as hydrochloride) with 50 mg artesunate can be alternatives.
  29. ↑ For use only for the treatment of P.vivax infection.
  30. ↑ For use only in combination with quinine.
  31. ↑ To be used in combination with artesunate 50 mg.
  32. ↑ Only for use to achieve radical cure of P.vivax and P.ovale infections, given for 14 days.
  33. ↑ For use only in the management of severe malaria, and should be used in combination with doxycycline.
  34. ↑ Only in combination with artesunate 50 mg.
  35. ↑ For use only in central American regions, for use for P.vivax.
  36. ↑ For use only in combination with chloroquine.
  37. ↑ To be used for the treatment of Trypanosoma brucei gambiense infection.
  38. ↑ To be used for the treatment of the initial phase of Trypanosoma brucei rhodesiense infection.
  39. ↑ To be used for the treatment of Trypanosoma brucei gambiense infection
  40. ↑ Only to be used in combination with eflornithine, for the treatment of T. b. gambiense infection.
  41. ↑ Deferasirox oral form may be an alternative, depending on cost and availability.
  42. ↑ Polygeline, injectable solution, 3.5% is considered as equivalent.
  43. ↑ ۴۳٫۰ ۴۳٫۱ ۴۳٫۲ ۴۳٫۳ Includes متوپرولول و کارودیلول as alternatives.
  44. ↑ Hydralazine is listed for use in the acute management of severe pregnancy‐induced hypertension only. Its use in the treatment of essential hypertension is not recommended in view of the availability of more evidence of efficacy and safety of other medicines.
  45. ↑ Methyldopa is listed for use in the management of pregnancy‐induced hypertension only. Its use in the treatment of essential hypertension is not recommended in view of the availability of more evidence of efficacy and safety of other medicines.
  46. ↑ For use in high‐risk patients.
  47. ↑ In acute diarrhoea zinc sulfate should be used as an adjunct to oral rehydration salts
  48. ↑ Glibenclamide not suitable above 60 years.
  49. ↑ Exact type to be defined locally
  50. ↑ Recommended for some high-risk populations
  51. ↑ Recommended for certain regions
  52. ↑ Or homatropine (hydrobromide) or cyclopentolate (hydrochloride).
  53. ↑ Requires close medical supervision.
  54. ↑ Ergocalciferol can be used as an alternative.
  55. ↑ For use for rheumatic fever, juvenile arthritis, Kawasaki disease

منابع[ویرایش]

  1. ↑ "Comparative Table of Medicines on the WHO Essential Medicines Lists from 1977–2011" (XLS). World Health Organization. Retrieved 2016-08-23.
  2. ↑ "The WHO Essential Medicines List (EML): 30th anniversary". World Health Organization. Retrieved August 23, 2016.
  3. ↑ «National Medicines List/Formulary/Standard Treatment Guidelines». WHO.
  4. ↑ Bansal, D; Purohit, VK (January 2013). "Accessibility and use of essential medicines in health care: Current progress and challenges in India". Journal of pharmacology & pharmacotherapeutics. 4 (1): 13–8. doi:10.4103/0976-500X.107642. PMID 23662019.
  5. ↑ "20th WHO Model List of Essential Medicines (March 2017)" (PDF). WHO. March 2017. Retrieved June 15, 2017.
  6. ↑ "WHO moves to improve access to lifesaving medicines for hepatitis C, drug-resistant TB and cancers". 8 May 2015. Retrieved 23 August 2016.
  7. ↑ "WHO Model List of Essential Medicines for Children" (PDF). WHO (به انگلیسی) (6th ed.). 2017. {{cite web}}: Unknown parameter |ماه= ignored (help)
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=داروهای_ضروری_سازمان_جهانی_بهداشت&oldid=37833479»