پرش به محتوا

خویشاوندسالاری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

خویشاوندسالاری،[۱] (به انگلیسی: Nepotism)، همچنین خویشاوندگماری،[۲] پارتی‌بازی،[نیازمند منبع] یا فامیل‌پروری،[نیازمند منبع] یکی از مصادیق شایع فساد اداری است که به تبعیض و جایگزینی رابطه به‌جای ضابطه دلالت دارد. در فرایند پارتی‌بازی، فرد یا افرادی با دسترسی‌ها و قدرت اعمال نظر در یک اداره، نهاد یا سازمان دولتی یا خصوصی، به نفع یکی از اقوام نسبی یا سببی، یا دوستان و نزدیکان خود یا فردی که به دلیل ارتباط با او به صورت شخصی از طرق مادّی یا معنوی منتفع می‌شوند (در افواه عمومی: کسی که «آشنا» است) اعمال نفوذ می‌کنند. این اعمال نفوذ می‌تواند به برتری‌دادن منافع شخصی به منفعت سازمان منجر شود و به‌عنوان مثال در اعمال نفوذ برای تصدی یک سمت، دریافت تسهیلات، ارتقا یا برنده‌شدن در یک مناقصه یا مزایده برای کسی که «آشنا» است نمود پیدا کنند.[۳]

پیرامون واژه

[ویرایش]

واژهٔ «پارتی‌بازی» برگرفته از لغت فرانسه «پارتی»(به فرانسوی: Parti) به معنای حزب، گروه، طرفداری و جانبداری می‌باشد و در سده اخیر وارد زبان فارسی شده‌است، گرچه در زبان انگلیسی برای این مفهوم از «نپوتیزم» استفاده می‌گردد.

پانویس

[ویرایش]
  • ^  Party
  • ^  Nepotism

منابع

[ویرایش]
  1. «شهبازی: من بچه صیغه‌ای نظام هستم!». تابناک. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ مارس ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۲۲ اسفند ۱۳۸۸.
  2. «خویشاوندگُماری» [علوم سیاسی و روابط بین‌الملل] هم‌ارزِ «nepotism»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر هفتم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۹۴-۸ (ذیل سرواژهٔ خویشاوندگُماری)
  3. نقش دوران قاجار در واژه مصطلح پارتی‌بازی در ایران.

پیوند به بیرون

[ویرایش]