خودکشی بازداشت‌شدگان خیزش ۱۴۰۱ ایران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
خیزش ۱۴۰۱ ایران
از بالا به پایین: جوانان معترض در بلوار کشاورز - تجمع حمایتی معترضان ایرانی در ملبورن - تجمع اعتراضی دانشجویان دانشگاه امیرکبیر
تاریخاز ۲۵ شهریور ۱۴۰۱[۱]
به‌مدت ۴ ماه[۲]
موقعیت
علت(ها)کشته‌شدن مهسا امینی
اهدافبراندازی نظام جمهوری اسلامی
روش‌ها
طرف‌های مدنی درگیر
شخصیت‌های پیشرو
مردمی، خودجوش و بدون ساختار رهبری سید علی خامنه‌ای
و دیگر مقامات نظام جمهوری اسلامی
تلفات و کشته‌ها

کشته‌شدگان: دست‌کم ۵۲۹ نفر (هرانا[۷]
۵۳۷ تن (صدای آمریکا[۸]
دست‌کم ۵۷۰ تن (رادیو فردا)[۹][۱۰]
دست‌کم ۶۳۲ نفر (کانون حقوق بشر ایران)،[۱۱]
بیش از ۱٫۵۰۰ تن (طبق بولتن محرمانه سپاه)[۱۲]
از جمله ۷۱ کودک و نوجوان[۱۳] (غیر از اعدام‌شدگان)

کشته‌شده بر اثر شکنجه یا نرسیدن دارو: دست‌کم ۱۵ تن[۱۴]

در خطر اعدام: دست‌کم ۱۰۹ تن[۱۵]

زخمی‌شدگان: در کردستان، بیش از ۸٫۰۰۰ هزار نفر[۱۶] (آمار سایر نقاط در دسترس نیست)

بازداشت‌شدگان: دست‌کم ۱۹٫۷۰۰ تن (هرانا)،[۱۷]
دست‌کم ۲۲٫۰۰۰ تن (قوه قضاییه[۱۸]
دست‌کم ۶۰٫۰۰۰ تن (صدای آمریکا)[۱۹]
کشته‌شدگان: ۶۸ نفر (هرانا)،[۲۰]

بیش از ۹۰ نفر (ایرنا)[۲۱]

زخمی‌شدگان: بیش از ۲٫۰۰۰ نفر[۲۲]

خودکشی بازداشت‌شدگان خیزش ۱۴۰۱ ایران به مجموعه افراد بازداشت‌شده در جریان خیزش ۱۴۰۱ ایران است که بعد از آزادی دست به خودکشی زدند.

قربانیان[ویرایش]

مریم آروین[ویرایش]

مریم آروین، وکیل جوان و عضو کانون وکلای استان کرمان - که در ۹ آذر و در هنگام دفاع از موکلانش (از معترضان بازداشت‌شده) در صحن دادگاه سیرجان بازداشت شده بود. پس از آزادی به‌طور مشکوک درگذشت.[۲۳] مادر او، طیبه نظری نیز - که برای پیگیری وضعیت دخترش به دادگاه مراجعه کرده بود - بازداشت شده بود.[۲۳]

عرشیا امام‌قلی‌زاده[ویرایش]

عرشیا امام قلی‌زاده نوجوان شانزده ساله‌ای بود که به اتهام عمامه‌پرانی در جلفا بازداشت شده و ده روز زندانی بود. او تنها دو روز بعد از آزادی با قید وثیقه خودکشی کرد و جان باخت.[۲۴]

یلدا آقافضلی[ویرایش]

یلدا آقافضلی دختر ۱۹ ساله ای بود که در ۴ آبان در حوالی خیابان انقلاب تهران بازداشت و در ۱۵ آبان آزاد شده بود. وی روز ۲۰ آبان ماه در خانه فوت کرد.

برخی رسانه‌ها و کاربران علت مرگ مشکوک یلدا را «خودکشی» عنوان کرده‌اند. اما بر اساس فایل صوتی صحبت با دوستش، که در شبکه‌های اجتماعی بازتاب داشته، او از این که اظهار پشیمانی نکرده، ابراز خوشحالی می‌کند. مرکز رسانه قوه قضاییه به نقل از سرپرست دادسرای جنایی استان تهران ادعا کرد که آقافضلی «به علت مصرف بیش از حد مواد مخدر از نوع شیشه» درگذشته است.[۲۵][۲۶] مراسم خاکسپاری وی، روز شنبه ۲۱ آبان تحت تدابیر شدید امنیتی در بهشت زهرا برگزار شد.[۲۷]

مینا یعقوبی[ویرایش]

مینا یعقوبی از بازداشت شدگان اعتراضات در اراک در مدت بازداشت دوبار اقدام به خودکشی کرد. دادگستری استان مرکزی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که «متهم به علت برخی مشکلات روحی و روانی قبلی طی مدت بازداشت، دو نوبت اقدام به خودکشی کرد که با هوشیاری مراقبین دچار صدمات جزئی شده و به بیمارستان منتقل و براساس شرایط تا زمان تشکیل دادگاه، با اخذ وثیقه قانونی آزاد شد»[۲۸] او با تلاش‌های خانواده‌اش با گذاشتن وثیقه آزاد شد.[۲۹][۳۰] خانواده‌اش گفتند تمام بدن مینا بر اثر شکنجه کبود شده بود.[۲۹]

عباس منصوری[ویرایش]

عباس منصوری، ۱۹ساله، جوان معترض اهل شوش که در اعتراضات خیابانی این شهر بازداشت شده بود، تنها یک هفته پس از آزادی با خوردن قرص اقدام به خودکشی کرد و جان باخت.[۳۱][۳۲] در گزارش سازمان حقوق بشر اهواز با تأکید بر این که این جوان پیش از بازداشت کاملاً سالم بوده و دارویی مصرف نمی‌کرده، آمده‌است که نیروهای امنیتی بزرگ طایفه منصوری را فراخوانده و از او برای برگزار نکردن مراسم عزاداری با تهدید تعهد گرفتند.[۳۱] سازمان حقوق بشر اهواز خبر داد که آثار شکنجه بر بدن عباس منصوری وجود داشته‌است.[۳۳]

هستی حسین‌پناهی[ویرایش]

هستی حسین‌پناهی پس از آزادی از زندان جمهوری اسلامی خودکشی کرد.[۲۳]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «ادامه اعتراضات در ایران؛ مأموران به تجمع اعتراضی دانشگاه کردستان حمله کردند». بخش فارسی صدای آمریکا.
  2. «شش ماه تلاش برای سرنگونی حکومت ایران؛ آیا جدال به پایان رسید؟». BBC NEWS فارسی.
  3. «نقش لباس‌شخصی‌ها در اعتراضات؛ از سال ۷۶ تا امروز». آفتاب‌نیوز. ۲۳ مهر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۲ آذر ۱۴۰۲.
  4. صادق امامی (۳۰ آبان ۱۴۰۱). «پیشمرگ‌های مسلمان کُرد علیه تجزیه‌طلبان». فرهیختگان (۳۷۳۹). دریافت‌شده در ۳۰ آبان ۱۴۰۱.
  5. «آمریکا: از همکاری روسیه و ایران در سرکوب معترضان نگرانیم». voanews.
  6. «ریزش و کمبود نیروی سرکوبگر، جمهوری اسلامی را مجبور به استفاده از مزدوران نیابتی و خارجی کرده‌است!». کیهان لندن. ۲۰۲۲-۱۰-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۲.
  7. "خبرگزاری هرانا | زن، زندگی، آزادی؛ گزارش تفصیلی از ۸۲ روز اعتراض در سراسر ایران - خبرگزاری هرانا" (به انگلیسی). Retrieved 2023-02-14.
  8. «ثبت هویت ۵۳۷ تن از کشته‌شدگان اعتراضات؛ ۱۰۵ معترض در خطر اعدام». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۴-۰۶.
  9. رادیوفردا (۲۰۲۳-۰۷-۱۵). «فرماندهان سپاه: سرکوب باید تشدید شود؛ مقامات هم فکر کردند «کار نظام تمام» است». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۳۰.
  10. فردا، رادیو (۲۰۲۳-۰۹-۲۹). «اذعان حسین سلامی به «سازماندهی و استفاده از بازنشستگان سپاه پاسداران» در سرکوب اعتراضات». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۳۰.
  11. https://web.archive.org/web/20230404163757/https://iranhrs.org/%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%DB%B4%DB%B0-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA-%D8%B3%D8%B1%D8%A7/
  12. https://web.archive.org/web/20221206085607/https://www.radiofarda.com/a/statistics-dead-protests-iran/32157075.html
  13. «صدور حکم ۱۰ سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق برای یک مستندساز». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۸.
  14. «گزارش تحقیقی: دست‌کم ۱۵ معترض در بازداشت کشته شده‌اند؛ فشار و «شکنجه» برای گرفتن اعتراف». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۰۵.
  15. «هشدار نهاد حقوق بشری: ۱۰۹ معترض ایرانی در خطر اعدام هستند». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۰.
  16. «گزارش شماره ۱۱ هه‌نگاو از اعتراضات درشهرهای کُردستان، ۱۲۲ کشته و بیش از ۸ هزار مجروح». Hengaw (به کردی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۲۰.
  17. "خبرگزاری هرانا | زن، زندگی، آزادی؛ گزارش تفصیلی از ۸۲ روز اعتراض در سراسر ایران - خبرگزاری هرانا" (به انگلیسی). Retrieved 2023-02-14.
  18. «رئیس قوه قضاییه بازداشت دستکم ۲۲ هزار نفر در جریان اعتراضات را تأیید کرد». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۴.
  19. شیوا محبوبی: حداقل ۶۰ هزار نفر تا کنون در کل ایران دستگیر شده‌اند, retrieved 2022-11-29
  20. "خبرگزاری هرانا | زن، زندگی، آزادی؛ گزارش تفصیلی از ۸۲ روز اعتراض در سراسر ایران - خبرگزاری هرانا" (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-20.
  21. «دادستان کل کشور: بیش از ۹۰ نیروی انتظامی و بسیج در فتنه اخیر شهید شدند». ایرنا. ۱۹ بهمن ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۹ بهمن ۱۴۰۱.
  22. «اعلام آمار رسمی تعداد مجروحان و شهدای پلیس در ناآرامی‌های اخیر». انصاف‌نیوز.
  23. ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ ۲۳٫۲ «مرگ مشکوک مریم آروین، وکیل دادگستری، پس از آزادی موقت از زندان». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۶.
  24. «ادامه اعتصاب کامیون‌داران؛ یک عضو سپاه در اصفهان کشته شد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۷ آذر ۱۴۰۱.
  25. «مرگ مشکوک یک معترض پس از آزادی؛ قوه قضاییه: او بر اثر «مصرف شیشه» جان باخت». صدای آمریکا. ۲۴ آبان ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۱-۱۵.
  26. «مراسم خاکسپاری یلدا آقافضلی تحت تدابیر شدید امنیتی برگزار شد». ایران اینترنشنال. ۲۳ آبان ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۲.
  27. «یلدا آقافضلی از زندان آزاد و به زندگی خود پایان داد». ایران وایر. ۲۳ آبان ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۱۴ نوامبر ۲۰۲۲.
  28. ««مینا یعقوبی طی مدت بازداشت دو نوبت اقدام به خودکشی کرد»». انصاف نیوز. دریافت‌شده در ۱۰ آذر ۱۴۰۱.
  29. ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ «گزارش تحقیقی در مورد خودکشی مشکوک زندانیان سیاسی بعد از آزادی از زندان». العربیه فارسی. ۲۰۲۲-۱۲-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۳.
  30. AN. "خبرگزاری هرانا | اراک؛ مینا یعقوبی با تودیع قرار وثیقه آزاد شد - خبرگزاری هرانا" (به انگلیسی). Retrieved 2022-12-23.
  31. ۳۱٫۰ ۳۱٫۱ ««عباس منصوری» جوان معترض اهل شوش پس از آزادی از زندان خودکشی کرد». العربیه فارسی. ۲۰۲۲-۱۲-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۳.
  32. «عباس منصوری، جوان معترض اهل شوش پس از آزادی از زندان خودکشی کرد!». cpiran.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۴.
  33. "ایران پرس نیوز | فیلم؛ خاکسپاری جوان ۱۹ساله‌ای که به او آمپول تزریق کرده بودند". IranPressNews (به انگلیسی). Retrieved 2022-12-24.