پیش‌نویس:خمر (طایفه)

طایفه کمبرانی که در گذشت زمان به کمبر و خمبر و خمر دگرگون شده است . ( به اردو = قمبرانی ) این نام بر گرفته از نیای بزرگ خاندان یعنی میر کمبر بزرگ خان کلات می باشد . کمبرانی یک از طایفه های بزرگ بلوچ میباشد و زادگاه اصلی آنان کلات بلوچستان است که امروزه در چنگال ناپاکستانی ها است و اجداد این طایفه همه شاه کلات بوده اند . زمان میر امام داد خان کمبرانی برخی از انها به سیستان کوچ می کنند و در انجا سکنی می گزینند . نتیجه مهاجرت برخی از کمبرانی ها به سیستان و ازدواج های محلی و طایفه ای با سیستانی ها سبب دگرگونی زبان انها می شود و کم کم از زبان مادری خود بلوچی فاصلی می گیرند و به سیستانی تغییر میکند البته امروزه بخشی از این طایفه هستند که آیین و زبان خود را فراموش نکرده اند . کوکانی که از ان پس از این طایفه زاده شدند دو رگه های بلوچ و سیستانی میباشند . حال اگر بگوییم که این طایفه ریشه سیستانی دارد اشتباه کرده ایم بلکه نه ریشه بلوچی دارد . کمبرانی ها امروزه به زبان های بلوچی و سیستانی تکلم میکنند و مانند طایفه های دیگر مثل رخشانی شیعه و سنی هستند.

معنی کمبر = شمشیر

ویژگی طایفه

یکی از خصایل مهم مردان طایفه خمر ستیزه‌گری آنان است که حکایت از روحیه سلحشوری و جنگاوری آنان را دارد. یک شعر مصطلح و عامیانه و رایج در سیستان به شرح حال مختصر این طایفه اشاره دارد.

سون لُف خِمَّرو مَرو بی تیر و بی کَمو مَرو

یعنی به طرف طایفه خمبرها نروید و اگر می‌روید بدون تیر وکمان (ابزارجنگی) نروید. به استناد همین شعر است که می‌توان به خصلت ذاتی این طایفه که، روح جنگاوری و سلحشوری است، اعتقاد پیدا نمود.

محل سکونت

محل سکونت طایفه خمر در زهک ، زابل ، هامون ، نیمروز ، هیرمند ، زاهدان ، ایرانشهر ، خاش ، سراوان ، چابهار ، تهران ، کرج ، کرمان ، استان خراسان رضوی مشهد استان گلستان کلاله ، گرگان . روستاه‌های جزینک ، لف خمر ،دودی شیب آب ، قوام آباد، شندک، بالاخانه، سیادک، تپه کخا، دولت‌آباد، تپه خمک (نیزار سدکی واقع در میانکنگی)، طلفک، قلعه نو، جزینک، کلوخی، پلکی خمر و... می‌باشد.طایفه خمر با طوایف نارویی، سارانی، سرابندی، سرگلزایی، سنجرانی ، بارکزایی ، دهمرده ، رئیس سادات ، سید الحسینی و صادقی کیا مواصلت ریشه ای دارند.

منابع

• رئیس الذاکرین، غلامعلی (۱۳۸۸). زادسروان سیستان. مشهد: فرهنگ سیستان. شابک ۹۷۸۹۶۴۹۲۶۴۴۷۹.
• غلامعلی رئیس الذاکرین (۱۳۷۰)، زادسروان سیستان
• سیستانی، ایرج افشار. سیستان. فرهنگ سیستان.