خرگوش اروپایی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

خرگوش اروپایی
وضعیت حفاظت
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پستانداران
راسته: پستانداران جونده دو ردیف دندانی
تیره: خرگوشان
سرده: Oryctolagus
لیلجبورگ، ۱۸۷۳
گونه: O. cuniculus
نام دوبخشی
Oryctolagus cuniculus
(لینه، ۱۷۵۸)
پراکندگی

خرگوش اروپایی (نام علمی: Lepus europaeus) گونه‌ای از خرگوش است که در اصل بومی جنوب غربی اروپا (اسپانیا و پرتغال) و شمال غربی آفریقا است.[۲] اما توسط انسان به بسیاری از نقاط دیگر دنیا نیز وارد شده‌است. جمعیت این حیوان در زیستگاه طبیعی خودش به شدت کاهش یافته و کاهش جمعیت آن شکارچی‌های وابسته به آن مانند سیاه‌گوش ایبری و عقاب شاهی اسپانیایی را در آستانه انقراض قرار داده‌است اما جمعیت آن در برخی نقاط غیربومی به قدری افزایش یافته که باعث مشکلات زیست‌محیطی فراوان و حتی انقراض برخی گونه‌های بومی شده‌است.

خرگوش اروپایی تنها خرگوشی است که اهلی شده و به عنوان منبع غذایی برای استفاده از گوشت آن یا به عنوان حیوان خانگی نگهداری می‌شود. ورود خرگوش‌های رهاشده یا فرار کرده به طبیعت در برخی مناطق باعث مشکلات جدی زیست‌محیطی شده‌است. این جانور زادوولد سریعی دارد و در صورتی که شکارچی طبیعی نداشته باشد افزایش سریع جمعیت آن باعث تخریب پوشش گیاهی و خاک خواهد شد. شدیدترین مشکلات در استرالیا و نیوزیلند و جزایری که دشمن طبیعی برای این حیوان وجود ندارد بروز کرده‌است. این حیوان از معدود جانورانی است که توسط انسان همزمان به عنوان غذا، به عنوان حیوان مونس و به عنوان آفت محصولات کشاورزی در نظر گرفته شده‌است.

این حیوان برخلاف تصور اشتباه رایج جونده نیست و مثل بقیه خرگوش‌ها به راستهٔ مستقل خرگوش‌سانان (Lagomorpha) تعلق دارد. خرگوش‌های اروپایی با ایجاد حفره‌هایی در سطح زمین لانه‌سازی می‌کنند و بیشتر وقت خود را که مشغول تغذیه نیستند در آن‌ها می‌گذرانند. خرگوش اروپایی حیوانی اجتماعی است و به صورت گروهی زندگی می‌کند. آنها بیشتر در ساعات سحر و غروب فعال هستند. غای اصلی آن علف است اما از برگ‌ها، پوست درختان، جوانه‌ها و ریشه‌ها هم تغذیه می‌کنند.

خرگوش اروپایی توانایی تولید مثل بالایی دارد و توانایی شگفت‌انگیزی در گسترش سریع جمعیت خود دارد. یک نمونه مهم در استرالیا اتفاق افتاد که در سال ۱۸۵۹ برای اولین بار ۲۴ عدد خرگوش در آن رهاسازی شدند و کمتر از یک قرن بعد تعداد آنها به بیش از ۶۰۰ میلیون رسید.

در گذشته جمعیت خرگوش اروپایی در شبه‌جزیره ایبری به قدری زیاد بود که فنیقی‌ها (ساکنان شرق مدیترانه) در هزاره دوم پیش از میلاد این منطقه را خرگوشستان (ای-شَفَن-یم در زبان فنیقی) می‌خوانند. در زبان عبری امروزین هم ای-شَفَن-یم به معنی جزیره خرگوش‌ها است. بر اساس یک تئوری کلمه اسپانیا (spania در یونانی و Hispania در لاتین) نیز از همین واژه گرفته شده‌است.

شکل ظاهری[ویرایش]

خرگوش‌های اروپایی پستاندارانی قهوه‌ای رنگ با طول ۳۴ تا ۴۵ سانتیمتر و وزن تقریبی ۱٫۳ تا ۲٫۲ کیلوگرم هستند. نژادهای خرگوش‌های اهلی اندازه‌های متفاوتی دارند اما بیشتر آنها بزرگتر از همتایان وحشی خود هستند.

خرگوش اروپایی شباهت زیادی به خرگوش صحرایی اروپایی دارد اما خرگوش صحرایی کمی بزرگتر است. پاهای بلندتری دارد، گوش‌هایش بلندتر و نوک گوش‌هایش سیاه‌رنگ است و سوراخ دماغش بزرگتر است. همچنین نوزادان خرگوش اروپایی بدون مو و کور به دنیا می‌آیند، در حالیکه نوزادان خرگوش صحرایی رشدیافته‌تر هستند.

پانویس[ویرایش]

  1. Lagomorph Specialist Group (2008). Oryctolagus cuniculus. در: IUCN 2008. گونه‌های در معرض نابودی در فهرست قرمز IUCN. دانلود در تاریخ 2009-25-03. Database entry includes a brief justification of why this species is Near Threatened
  2. ADW: Oryctolagus cuniculus: Information