خا-۳۵

خا-۳۵
نوع	موشک کروز، موشک هوابه‌سطح ، موشک سطح‌به‌سطح، موشک ضدکشتی
خاستگاه	اتحاد جماهیر شوروی
تاریخچه خدمت
خدمت	۱۹۹۳
استفاده‌شده توسط	روسیه
تاریخچه تولید
طراح	زوزدا
سازنده	صنایع موشک تاکتیکی
ویژگی‌ها
وزن	۵۲۰ کیلوگرم
طول	۳۸۵ سانتیمتر
قطر	۴۲ سانتیمتر
طول بال	۱۳۳ سانتیمتر
برد عملیاتی	۳۰۰ کیلومتر
بیشینهٔ سرعت	۰٫۹ ماخ
سامانهٔ هدایت	داخلی و رادار فعال باند ایکس ARGS-35E
سکوی پرتاب	میگ-۲۱، میگ-۲۹، سوخو-۳۰، سوخو-۳۵، کا-۲۷، کا-۲۸

خا-۳۵ (به روسی: Х-۳۵ Уран) گونه‌ای موشک کروز ضد کشتی روسی ساخت کارخانه زوزدا است. این موشک از سال ۲۰۰۳ به خدمت نیروهای مسلح روسیه درآمده و تاکنون به کشورهای الجزایر، هند، ویتنام، قزاقستان آذربایجان، ترکمنستان، ایران، ونزوئلا، میانمار و کرهٔ شمالی هم صادر شده‌است. ویتنام از سال ۲۰۱۲ و کرهٔ شمالی در چند مدل متفاوت تولید تحت‌لیسانس خا-۳۵ را نیز آغاز کرده‌‌اند.

گونه اصلی این موشک با نام‌گذاری ناتو:آاس-۲۰ کایاک، از جت‌های جنگنده شلیک می‌شود و همچنین به کمک تقویت‌کننده راکتی، قابلیت پرتاب از بالگرد، کشتی جنگی و آتشبار دفاع ساحلی را دارد. مدل همراه با راکت کمکی این موشک اوران (به معنای اورانیوم؛ نام ناتو: اس‌اس-ان-۲۵ سویچ‌بلید؛ کد: ۳ام-۲۴) یا بال (به معنای نهنگ؛ نام ناتو: اس‌اس‌سی-۶ استوج؛ کد: ۳کی۶۰) نامیده می‌شود.

از آن‌جا که این موشک شباهت‌هایی به موشک آمریکایی ای‌جی‌ام-۸۴ هارپون دارد، در زبان روسی به هارپونسکی هم مشهور شده‌است. خا-۳۵ با وزن ۵۲۰ کیلوگرمی (۶۱۰ کیلو در مدل همراه با راکت کمکی)، سر جنگی ۱۴۵ کیلویی یا هسته‌ای ، سرعت ۰.۹ ماخ و برد عملیاتی ۳۰۰ کیلومتری برای حمله به کشتی‌های حداکثر ۵۰۰۰ تنی طراحی گردیده‌ و هزینه تولید هر فروند آن حدود ۵۰۰ هزار دلار است.

نیروی هوایی روسیه از این موشک کروز هدایت راداری در مدل‌های مختلف جنگنده‌های فلانکر (سوخو-۲۷اس‌ام، سوخو-۳۰ و سوخو-۳۴) میگ-۲۹ و بالگردهای کاموف-۲۷ استفاده می‌کند. مدل ارتقایافته این موشک، در سال ۲۰۱۵ میلادی، با موتور تقویت‌یافته رمبوجت، برد عملیاتی ۶۶۰ کیلومتر، ناوبری ماهواره‌ای و آشیانه‌یابی راداری و مقاومت در برابر حیله‌های دفاعی نیز و بی‌شمار بروزرسانی؛ به نیروهای مسلح روسیه تحویل داده شد و مدل پیشین که مدل مقدماتی به‌شمار می‌رود با تغییراتی به محصول صادراتی تبدیل شد.

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Kh-۳۵». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۴ مارس ۲۰۰۹.