حزب ملت ایران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
حزب ملت ایران
بنیان‌گذارداریوش فروهر
بنیان‌گذاری۱۹۵۱
انشعاب ازحزب پان ایرانیست
ستادتهران، ایران
مرام سیاسیملی‌گرایی ایرانی
پان‌ایرانیسم
سکولاریسم
جمهوری‌خواهی
طیف سیاسیسوسیالیست[۱]
وبگاه

نهضت ملی‌شدن نفت

دربار

محمدرضا پهلوی
ثریا اسفندیاری بختیاری

نخست‌وزیران

احمد قوام
محمد ساعد
حاجیعلی رزم‌آرا
حسین علاء
محمد مصدق
فضل‌الله زاهدی

چهره‌های مهم

محمد مصدق
سید ابوالقاسم کاشانی
غلامحسین صدیقی
اصغر پارسا
مظفر بقایی
مجتبی نواب صفوی
کریم سنجابی
علی شایگان
حسین مکی
عباس خلیلی
اللهیار صالح
سرتیپ افشارطوس
حسین فاطمی
احمد زیرک‌زاده

خسرو قشقایی

کاترین لمبتون
خلیل ملکی
اسدالله رشیدیان
اسکندر آزموده
شعبان جعفری
نعمت‌الله نصیری
شاپور ریپورتر
کرمیت روزولت
نورمن شوارتسکف
سیدضیاءالدین طباطبائی

احزاب و گروه‌ها

سیا
ام آی ۶
جبهه ملی ایران
حزب پان ایرانیست
حزب توده ایران
حزب ملت ایران
حزب ایران
جمعیت آزادی مردم ایران
حزب سومکا
حزب دموکرات
فدائیان اسلام
شرکت نفت ایران و انگلیس

وقایع مهم

صنعت نفت ایران
ایران جنگ جهانی دوم
کمیسیون مخصوص نفت
ملی شدن صنعت نفت
قرارداد دارسی
قرارداد ۱۹۳۳
قرارداد گس-گلشائیان
قرارداد کنسرسیوم
قیام ۳۰ تیر
توطئه قتل مصدق، ۱۳۳۱
همه‌پرسی انحلال مجلس شورای ملی (۱۳۳۲)
کودتای ۲۵ مرداد ۱۳۳۲
کودتای ۲۸ مرداد

حزب ملت ایران یک حزب سیاسی در ایران است. این حزب از احزاب برآمده از مکتب پان ایرانیسم است.

بنیانگذاران[ویرایش]

در آبانماه ۱۳۳۰ اعضای مکتب پان ایرانیسم موافقت کردند که با حزب نبرد ایران ائتلاف کنند در جریان این ائتلاف اسم حزب به «حزب ملت ایران بر بنیاد پان‌ایرانیسم» تغییر می‌کند و داریوش فروهر دبیر حزب می‌گردد و حسن علی صارمی کلالی به اتفاق محسن پزشکپور، محمدرضا عاملی تهرانی، جواد تقی‌زاده کمیته موقت عالی رهبری را تشکیل می‌دهند.[۲]

در همان مراحل اول گروهی به پیشگامی محمد مهرداد و منوچهر تیمسار، سازمان پان‌ایرانیست، یا پرچمداران پان‌ایرانیسم، را به وجود آوردند. و در هفدهم دیماه ۱۳۳۰، گروهی از افراد مکتب پان‌ایرانیسم از تهران و شهرستان‌ها تصمیم به جدا شدن از این حزب و تشکیل حزب پان ایرانیست گرفتند. محسن پزشکپور، محمدرضا عاملی تهرانی، اسماعیل فریور، و هوشنگ آقابیاتی، به عنوان کمیته موقت حزب پان ایرانیست، مسئول تدارک برگزاری نخستین کنگره این حزب گردیدند.[۳] تا پیش از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، تلاش‌هایی برای بهم پیوستن دو حزب ملت ایران و حزب پان ایرانیست صورت گرفت که به نتیجه دلخواه نرسید.

پس از جدایی این سه گروه حسن علی صارمی کلالی در حزب ملت ایران به عنوان دبیر حزب انتخاب شد که آن موقع دستور نام داشت. اما چون ایشان ساکن مشهد بود و آنجا کشاورزی داشت پس از مدتی مجبور به برگشت به شهر خودش شد و لذا با موافقت سایر یاران داریوش فروهر دبیر حزب ملت ایران شد.[۴] پس از قتل‌های زنجیره‌ای ایران و قتل داریوش فروهر توسط وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران در آذر ۱۳۷۷ خسرو سیف مسوولیت هدایت حزب را تا تیر ۱۴۰۰ (زمان درگذشت) بر عهده گرفت.

دبیران کل[ویرایش]

  1. حسن علی صارمی کلالی
  2. داریوش فروهر
  3. خسرو سیف

اصول و عقاید و مرامنامه حزب[ویرایش]

حزب ملت ایران بر اساس اساسنامه اش برای ایجاد حکومتی بر پایه خواسته‌های تاریخی ایرانیان حول محور جهان بینی ناسیونالیستی بر اساس استقلال کامل کشور مبارزه با استعمار بوده و از حق حاکمیت ملت‌ها در سراسر جهان پشتیبانی می‌نماید. همچنین نگاه فرهنگی این حزب بر اساس فرهنگ باستانی ایران بوده و خواهان ملی کردن همه رشته‌های صنعتی و کشاورزی می‌باشد و خواهند دراختیار قرار گرفتن وسیله‌های تولید و توزیع به دست دولت و مخالفت با اقتصاد بازار آزاد می‌باشد.[۵]

دبیران حزب[ویرایش]

  1. حسن علی صارمی کلالی
  2. داریوش فروهر
  3. خسرو سیف

نگارخانه[ویرایش]

پانویس[ویرایش]

  1. شادلو، عباس؛ احزاب و جناح‌های سیاسی امروز، تهران، گستره، 1371، ص 484.
  2. نگاهی گذرا بر تاریخ پان‌ایرانیسم" که توسط مهندس رضا کرمانی
  3. http://paniranist.org/hezb.htm
  4. http://melliun.org/yaranmos/y07/07/23kalali.htm
  5. شادلو، عباس؛ احزاب و جناح‌های سیاسی امروز، تهران، گستره، 1371، ص 484.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

محمدعلی موحد، خواب آشفته نفت (سه جلد) ۱۳۷۵.