پرش به محتوا

حزب جمهوری‌خواه خلق

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از حزب جمهوری خلق)
حزب جمهوری‌خواه خلق

Cumhuriyet Halk Partisi
کوته‌نوشتCHP (به ترکی)
RPP (به انگلیسی)
رهبراوزگور اوزل
دبیرکلسلین سایک بوکه
سخنگودنیز یوچل
بنیان‌گذارمصطفی کمال آتاترک
بنیان‌گذاری
  • ۷ سپتامبر ۱۹۱۹ (۱۹۱۹-0۹-۰۷) (به عنوان یک سازمان مقاومت)
  • ۹ سپتامبر ۱۹۲۳ (۱۹۲۳-0۹-۰۹) (به عنوان یک حزب سیاسی)
  • ۹ سپتامبر ۱۹۹۲ (۱۹۹۲-0۹-۰۹) (تأسیس مجدد و شکل کنونی)
انحلال و برچینش۱۶ اکتبر ۱۹۸۱ (۱۹۸۱-۱۰-۱۶) (تأسیس مجدد در سال ۱۹۹۲)
پیشین
پسینحزب خلق (۱۹۸۳–۱۹۸۵)
حزب سوسیال دموکراسی (۱۹۸۳–۱۹۸۵)
حزب چپ دموکرات (۱۹۸۵–تاکنون)
ستادآنادولو بولوار شماره: ۱۲،
چانقایا، آنکارا
شاخه دانشجوییHalk-Lis (Halkçı Liseliler)
شاخه جوانانجوانان حزب CHP
شاخه زنانCHP Kadın Kolları
سازمان مردم‌نهادانجمن اندیشه آتاتورک (غیررسمی)
SODEV (غیررسمی)
اعضای ثبت‌نام کرده  (۲۰۲۵)افزایش ۱٫۵۳۱٫۹۴۴[۴]
مرام سیاسی
طیف سیاسیچپ میانه
وابستگی ملیائتلاف ملت (۲۰۱۸–۲۰۲۳)
وابستگی اروپاییحزب سوسیالیست‌های اروپا (عضو وابسته)
وابستگی بین‌المللیاتحاد پیشرو
بین‌الملل سوسیالیست
تاریخی:
بین‌الملل رادیکال[۱۰] (عضو وابسته)[۱۱]
شعارکار ما ترکیه است
مجلس ملی کبیر
۱۳۴ از ۶۰۰
شهرداری‌های کلان‌شهر
۱۴ از ۳۰
استان‌ها
۲۱ از ۵۱
شهرداری‌های منطقه
۳۱۳ از ۹۲۲
شهرداری‌های بلده
۶۲ از ۳۹۰
اعضای شورای استان
۳۰۰ از ۱٬۲۸۲
مجالس شهرداری
۶٬۵۷۰ از ۲۰٬۹۵۳
پرچم حزب جمهوری خلق
وبگاه

حزب جمهوری‌خواه خلق (به ترکی استانبولی: Cumhuriyet Halk Partisi، کوتاه‌شده CHP یا RPP) یک حزب سیاسی کمالیست و سوسیال دموکرات در ترکیه است.[۱۲] این حزب قدیمی‌ترین حزب سیاسی در ترکیه است که توسط مصطفی کمال آتاترک، اولین رئیس‌جمهور و بنیان‌گذار جمهوری مدرن ترکیه تأسیس شد. این حزب همچنین به عنوان حزب بنیان‌گذار ترکیه مدرن شناخته می‌شود.[۱۳] نشان آن متشکل از شش پیکان است که اصول اساسی کمالیسم را نشان می‌دهد: جمهوری‌خواهی، اصلاح‌طلبی، لائیسیته، پوپولیسم، ملی‌گرایی و دولت‌گرایی

در حال حاضر با ۱۳۴ نماینده مجلس، دومین حزب بزرگ مجلس ملی کبیر، پس از حزب حاکم محافظه‌کار عدالت و توسعه (AKP) است.

این حزب سیاسی ریشه در گروه‌های مقاومت مختلفی دارد که در طول جنگ استقلال ترکیه تأسیس شدند و بیشتر آن‌ها قبلاً عضو حزب اتحاد و ترقی بودند. تحت رهبری آتاترک، آن‌ها در کنگره سیواس در سال ۱۹۱۹ متحد شدند. در سال ۱۹۲۳، «حزب خلق» که به زودی کلمه «جمهوری» را به نام خود اضافه کرد، خود را یک سازمان سیاسی اعلام کرد و تأسیس جمهوری ترکیه را با آتاترک به عنوان اولین رئیس‌جمهور آن اعلام کرد. با حرکت ترکیه به سمت دوره تک حزبی اقتدارگرا، CHP ابزاری برای اجرای اصلاحات گسترده سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در کشور بود.

پس از جنگ جهانی دوم، جانشین آتاترک، عصمت اینونو، انتخابات چند حزبی را مجاز کرد و حزب پس از شکست در انتخابات ۱۹۵۰، انتقال مسالمت‌آمیز قدرت را آغاز کرد و به دوره تک حزبی پایان داد و دوره چند حزبی ترکیه را آغاز کرد. سال‌های پس از کودتای نظامی ۱۹۶۰ شاهد گرایش تدریجی حزب به سمت چپ میانه بود که پس از آنکه بولنت اجویت در سال ۱۹۷۲ رئیس حزب شد، تثبیت شد. CHP، همراه با سایر احزاب سیاسی آن زمان، توسط حکومت نظامی ۱۹۸۰ ممنوع شد. CHP با نام اصلی خود توسط دنیز بایکال در ۹ سپتامبر ۱۹۹۲، با مشارکت اکثریت اعضای آن از دوره قبل از ۱۹۸۰، دوباره تأسیس شد. از انتخابات سال ۲۰۰۲، این حزب به حزب اصلی مخالف حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) تبدیل شده است.[۱۴] اوزگور اوزل از ۵ نوامبر ۲۰۲۳ رئیس CHP است. CHP عضو وابسته حزب سوسیالیست‌های اروپا (PES)، عضو انترناسیونال سوسیالیست و اتحاد ترقی‌خواهان است. بسیاری از سیاستمداران CHP حمایت خود را از حقوق ال‌جی‌بی‌تی و جنبش فمینیستی در ترکیه اعلام کرده‌اند. این حزب طرفدار اتحادیه اروپا است و از عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا و ناتو حمایت می‌کند.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ Yenen, Alp (2018). "Elusive forces in illusive eyes: British officialdom's perception of the Anatolian resistance movement". Middle Eastern Studies. 54 (5): 788–810. doi:10.1080/00263206.2018.1462161. hdl:1887/74261. S2CID 150032953.
  2. ↑ Zürcher, Erik J. (1992). "The Ottoman Legacy of the Turkish Republic: An Attempt at a New Periodization". Die Welt des Islams. 32 (2): 237–253. doi:10.2307/1570835. ISSN 0043-2539. JSTOR 1570835.
  3. ↑ Üngör, Uğur Ümit (2008). "Geographies of Nationalism and Violence: Rethinking Young Turk 'Social Engineering'". European Journal of Turkish Studies. Social Sciences on Contemporary Turkey (به انگلیسی) (7). doi:10.4000/ejts.2583. ISSN 1773-0546.
  4. ↑ "Cumhuriyet Halk Partisi" (به ترکی استانبولی). دیوان عالی کشور. Retrieved January 10, 2022.
  5. ↑ "Cumhuriyet Halk Partisi – Parti İçi Eğitim Birimi" (PDF). Archived (PDF) from the original on 2 July 2015. Retrieved 8 May 2022.
  6. ↑ "The Republican People's Party (CHP) is Complicit in the Erosion of Democracy in Turkey". Georgetown Journal of International Affairs (به انگلیسی). 6 August 2020. Archived from the original on 1 February 2022. Retrieved 1 February 2022.
  7. ↑ Liza Mügge (2013). "Brussels Calling: The European organisation of migrants from Turkey". In Dirk Halm; Muhittin Öztürk (eds.). Migration and Organized Civil Society: Rethinking National Policy. Routledge. p. 167. ISBN 978-1-136-24650-0.
  8. ↑ "Chp Parti Tüzüğü" (PDF). 16 March 2019. Archived (PDF) from the original on 16 March 2019. Retrieved 9 April 2023.Başlık 10: "Cumhuriyet Halk Partisi, programındaki anlamlarıyla Atatürkçülüğün "Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık, Devletçilik, Laiklik, Devrimcilik" ilkelerine bağlıdır."
  9. ↑ Alfred Stepan; Ahmet T. Kuru, eds. (2012). "The European Union and the Justice and Development Party". Democracy, Islam, and Secularism in Turkey. Columbia University Press. p. 184, paragraph 2.
  10. ↑ "International Entente of Radical and Similar Democratic Parties". LONSEA – League of Nations Search Engine. Retrieved 2023-02-25.
  11. ↑ "Cumhuriyet Halk Partisi'nin diğer ülke partileriyle ilişkisi (1923–1950) / Relationship of Republican People's Party with parties from other countries (1923–1950)". tez.yok.gov.tr. Retrieved 2023-11-26.
  12. ↑ "The Republican People's Party (CHP) is Complicit in the Erosion of Democracy in Turkey". Georgetown Journal of International Affairs (به انگلیسی). 2020-08-06. Retrieved 2022-02-01.
  13. ↑ Ciddi, Sinan (2009). Kemalism in Turkish Politics: The Republican People's Party, Secularism and Nationalism. Taylor & Francis. ISBN 978-0-415-47504-4.
  14. ↑ "History of the CHP". chp.org.tr (به ترکی استانبولی). Archived from the original on 18 September 2021. Retrieved 2021-09-18.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=حزب_جمهوری‌خواه_خلق&oldid=41490011»