پرش به محتوا

جک دی‌جانت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد


جک دی‌جانت
جک دی‌جانت در سال ۲۰۱۵
جک دی‌جانت در سال ۲۰۱۵
اطلاعات پس‌زمینه
زاده۹ اوت ۱۹۴۲
شیکاگو، آمریکا
درگذشته۲۶ اکتبر ۲۰۲۵ (۸۳ سال)
کینگستون (نیویورک)، نیویورک
ژانر
پیشه(ها)
  • نوازنده
  • آهنگساز
ساز(ها)
سال‌های فعالیت۱۹۶۱–۲۰۲۵
ناشر(ان)
وبگاه
امضا جک دی‌جانت

جک دی‌جانت (۹ اوت ۱۹۴۲–۲۶ اکتبر ۲۰۲۵) نوازنده درام، پیانو و آهنگساز جاز آمریکایی بود.
او به خاطر فعالیت‌های گسترده‌اش، چه به عنوان رهبر گروه و چه همراه با دیگر بزرگان موسیقی جاز شناخته می‌شود. از جمله هنرمندانی که با آن‌ها همکاری داشت می‌توان به چارلز لوید، فردی هابارد، کیث جارت، بیل ایوانز، جان ابرکرومبی، آلیس کولترین، سانی رولینز، مایلز دیویس، جو هندرسون، مایکل برکر، پت متنی، هربی هنکاک و جان اسکافیلد اشاره کرد. در سال ۲۰۰۷ به تالار مشاهیر درامر مدرن راه یافت[۱] و و در طول فعالیت هنری‌اش، دو جایزهٔ گرمی را از آن خود کرد و شش بار دیگر نیز نامزد دریافت این جایزه شد.

زندگی و حرفه

[ویرایش]

اوایل زندگی و آغاز موسیقی

[ویرایش]

جک دی‌جانت در ۹ اوت ۱۹۴۲ در شیکاگو، ایلینوی به دنیا آمد.[۲] پدرش جک و مادرش اوا ژانت نام داشتند.[۳] ا او در خانواده‌ای با ریشه‌های عمدتاً آفریقایی-آمریکایی به دنیا آمد، اما خود اشاره کرده بود که بخشی از تبارش به بومیان آمریکا از جمله قبایل سمینول و کرو بازمی‌گردد.[۴] دی‌جانت از چهار سالگی یادگیری پیانو را با معلمی به نام آنتوانت ریچ آغاز کرد که رهبر یک ارکستر سمفونیک تماماً زنانه در شیکاگو بود. از ۱۳ سالگی، شروع به یادگیری درامز کرد و زیر نظر «بابی میلر جونیور»، یکی از نوازندگان محلی جاز، آموزش دید.[۳][۵] عموی او، روی وود سینیور، یک دی‌جی جاز معروف و از بنیان‌گذاران شبکهٔ رادیویی نشنال بلک بود. او نقش مهمی در تشویق دی‌جانت برای پیگیری موسیقی داشت و او را به کلاب‌های موسیقی جاز می‌برد تا اجراها را از نزدیک ببیند و الهام بگیرد.[۶][۷] [۸]
جک دی‌جانت در دوران ابتدایی فعالیت حرفه‌ای خود در شیکاگو، سبک‌های متنوعی از موسیقی از جمله ریتم اند بلوز، هارد باپ و موسیقی آوانگارد را دنبال کرد. او گروه‌های خودش را رهبری می‌کرد، در عین حال با موسیقیدانانی مانند ریچارد آبرامز و روسکو میچل نیز همکاری داشت.[۶] دی‌جانت گه‌گاه با گروه معروف سان را نیز اجرا می‌کرد. در اوایل دهه ۱۹۶۰، دی‌جانت این فرصت را داشت که در سه آهنگ با جان کولترین و گروه پنج نفره‌اش همکاری کند، که این اولین تجربه او در نوازندگی با نوازندگان بزرگ جاز بود. در سال ۱۹۶۶، دی‌جانت به شهر نیویورک نقل مکان کرد و در آنجا به عضویت کوارتت چارلز لوید درآمد.[۳] گروهی که تلاش می‌کرد تأثیر موسیقی راک اند رول بر جاز را به رسمیت بشناسد و با آن تلفیق کند. در همین گروه بود که دی‌جانت برای نخستین بار با کیت جرِت، پیانیست برجسته، آشنا شد، کسی که بعدها در طول چند دهه، یکی از مهم‌ترین همکاران موسیقایی او شد. [۹] با این حال، دی‌جانت در اوایل سال ۱۹۶۸ گروه را ترک کرد او دلیل اصلی جدایی‌اش را کاهش کیفیت اجراهای لوید و اجرای بی‌روح او عنوان کرد. [۱۰] دی‌جانت در سال ۱۹۶۸ به گروه سه‌نفره بیل ایوانز پیوست، همان سالی که گروه در جشنواره جاز مونترو به اجرای برنامه پرداخت. در نوامبر ۱۹۶۸، دی‌جانت مدت کوتاهی با استن گتز و کوارتت او همکاری کرد که منجر به اولین ضبط‌های او با مایلز دیویس شد.[۱۱]

سال‌های همکاری مایلز دیویس

[ویرایش]

در سال ۱۹۶۹، جک دی‌جانت از گروه سه‌نفرهٔ بیل ایوانز جدا شد و جایگزین تونی ویلیامز در گروه زندهٔ مایلز دیویس شد. مایلز دیویس پیش‌تر چند بار اجرای دی‌جانت را دیده بود، از جمله در سال ۱۹۶۸ در باشگاه جاز رونی اسکات در لندن، زمانی که دی‌جانت همراه با ایوانز اجرا می‌کرد. در همان اجرا، دیویس برای اولین‌بار با دیو هالند نوازندهٔ باس، نیز آشنا شد [۱۲] آنچه دیویس را تحت‌تأثیر قرار داد، توانایی دی‌جانت در ترکیب ریتم‌های پرقدرت و پویای موسیقی راک اند رول با جنبه‌های بداهه‌نوازی موسیقی جاز بود. این توانایی خاص، او را به گزینه‌ای ایده‌آل برای مسیر جدید و تجربی دیویس تبدیل کرد. [۱۳]

دی‌جانت نقش اصلی در بخش درام آلبوم بیچز برو داشت. با اینکه نوازندگانی چون بیلی کابم، دان الیاس و لنی وایت نیز در پروژه مشارکت داشتند، دی‌جانت به‌عنوان رهبر بخش ریتم گروه شناخته می‌شد. [۱۴] خود دی‌جانت جلسات ضبط را بدون ساختار مشخص و تکه‌تکه توصیف می‌کند، اما آن را سرشار از انرژی خلاقانه می‌داند.

دی‌جانت به‌مدت سه سال دیگر با دیویس همکاری کرد و در این مدت با موزیسین‌هایی چون جان مک‌لافلین، چیک کوریا، دیو هالند و بعدها کیت جرت همکاری‌های مهمی داشت. دی‌جانت در اواسط ۱۹۷۱ گروه دیویس را ترک کرد، ولی تا پایان همان سال در چندین اجرای زنده دوباره با گروه همکاری داشت.

تک‌نواز و رهبر گروه در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰

[ویرایش]

در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، جَک دی‌جانت در جایگاه رهبر گروه و هنرمند مستقل، نقش مهمی در توسعه موسیقی جاز مدرن ایفا کرد. اولین آلبوم دی‌جانت به عنوان رهبر، در رأس یک گروه شش‌نفره[۱۵] در سال ۱۹۶۸ منتشر شد.[۶] بعد از انتشار ۴ آلبوم، همکاری با ئی‌سی‌ام رکوردز را آغاز کرد. ئی‌سی‌ام رکوردز فضایی آزاد و حاصل‌خیز برای تجربه‌گری به‌ویژه در سبک درام‌نوازی اتمسفریک و آهنگسازی‌های پیچیده در اختیارش گذاشت.[۱۶]

جک از ۱۹۸۳، پروژه‌هایی با کیت جرت آغاز کرد و از ۱۹۸۵ به عضویت رسمی گروه جرت درآمد و با عنوان گروه اسپشیال ادیشن فعالیت داشتند.

دهه ۱۹۹۰ به بعد

[ویرایش]
دی‌جانت در سال ۲۰۰۶

دی‌جانت تا دهه ۱۹۹۰ به همکاری با اسپشیال ادیشن ادامه داد، اما خود را به آن محدود نکرد. در سال ۱۹۹۰، او در یک گروه چهار نفره متشکل از خودش، هربی هنکاک، پت متنی و همکار قدیمی‌اش هالند،[۱۷] یک تور برگزار کردند و آلبوم «واقعیت‌های موازی» را با این گروه در همان سال منتشر کرد.[۱۸] در سال ۱۹۹۲، او یک آلبوم مشترک بزرگ با نام «موسیقی برای جهان پنجم» منتشر کرد که از مطالعاتش با یک گروه بزرگ بومی آمریکایی الهام گرفته شده بود و او را از نظر موسیقی با نوازندگانی مانند ورنون رید و جان اسکافیلد پیوند داد.[۱۸] او همچنین در طول دهه ۱۹۸۰، نوازندگی پیانو را از سر گرفت که منجر به تور ۱۹۹۴ با عنوان پیانیست بدون همراه شهرت یافت.[۱۷] او همچنین دوباره با ابرکرومبی و هالند همکاری کرد و گروه سه نفره گیت‌وی را احیا کردند. در سال ۱۹۹۰، دی‌جانت دکترای افتخاری موسیقی را از کالج موسیقی برکلی دریافت کرد.[۱۹]

سبک

[ویرایش]

سبک نوازندگی جک دی‌جانت ترکیبی از چندین جریان موسیقایی بود که باعث شد به یکی از پُر اعتبارترین و پر تقاضاترین درامرهای تاریخ موسیقی جاز تبدیل شود.[۲۰] ریشه اصلی کار دی‌جانت در موسیقی جاز بود، اما او هیچ‌گاه به یک سبک خاص محدود نشد. او یکی از پیشگامان تجربه‌گرایی در ساختار و فرم موسیقی بود، و آزادانه با ریتم‌ها و الگوهای نامتعارف بازی می‌کرد. عناصر و رنگ‌های صوتی فرهنگ‌های مختلف را وارد موسیقی‌اش کرد و نگاه بین‌المللی به جاز داشت. در برخی پروژه‌ها از ریتم‌ها و حس موسیقی ریتم اند بلوز بهره گرفت تا اجراهایش را پُرانرژی‌تر کند.

جوایز

[ویرایش]
  • عضو انجمن هنرمندان ایالات متحده (۲۰۱۲)[۲۱]
  • جایزه گرمی برای بهترین آلبوم جاز اینسترومنتال، اسکای‌لاین، شصت و چهارمین دوره جوایز سالانه گرمی[۲۲]
  • جایزه گرمی برای بهترین آلبوم عصر جدید، زمان صلح، پنجاه و یکمین دوره جوایز گرمی[۲۲]
  • شش نامزدی دیگر برای جایزه گرمی[۲۲]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ "Modern Drummer's Readers Poll Archive, 1979–2014". Modern Drummer. Retrieved August 10, 2015.
  2. ↑ Rundfunk, Bayerischer; Spiegel, Roland (October 27, 2025). "Jazzschlagzeuger Jack DeJohnette ist tot: Der Hervorstechende aus dem Hintergrund". BR-KLASSIK (به آلمانی). Retrieved October 27, 2025.
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ (Barnhart 2000)
  4. ↑ Porter, Christopher (April 25, 2019). "Jack DeJohnette". Jazztimes.com. Retrieved July 26, 2021.
  5. ↑ "PROFILE". Montunoecards.com. Retrieved July 26, 2021.
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ "Jack DeJohnette: Biography". Archived from the original on March 8, 2012. Retrieved April 24, 2012. خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «Jack DeJohnette: Biography» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  7. ↑ Shteamer, Hank (October 27, 2025). "Jack DeJohnette, Revered Jazz Drummer, Dies at 83". The New York Times. Retrieved October 29, 2025.
  8. ↑ Smithsonian 2011, pp. 4–9.
  9. ↑ Nicholson 1998, pp. 77–78.
  10. ↑ Nicholson 1998, p. 81.
  11. ↑ Porter, Lewis (2001). "DeJohnette, Jack". Oxford University Press. doi:10.1093/gmo/9781561592630.article.41286. ISBN 978-1-56159-263-0. Retrieved October 28, 2025.
  12. ↑ Tingen 2001, p. 51.
  13. ↑ Tingen 2001, p. 55.
  14. ↑ Tingen 2001, p. 65.
  15. ↑ West, Michael J. (October 27, 2025). "In Memoriam: Jack DeJohnette, 1942–2025". DownBeat. Retrieved October 28, 2025.
  16. ↑ Hubbard, Freddie; Wyands, Richard; Hancock, Herbie; Benson, George; Gale, Eric; Carter, Ron; DeJohnette, Jack; Moreira, Airto (2003), First light (به آلمانی), Berlin: Sony Music Entertainment, OCLC 1183597501
  17. ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ Porter, Lewis (2001). "DeJohnette, Jack". Oxford University Press. doi:10.1093/gmo/9781561592630.article.41286. ISBN 978-1-56159-263-0. Retrieved October 28, 2025.
  18. ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ "Jack DeJohnette: Biography". Archived from the original on March 8, 2012. Retrieved April 24, 2012.
  19. ↑ "Honorary Degree Recipients". Berklee College of Music (به انگلیسی). Retrieved October 28, 2025.
  20. ↑ Pike, Brenda (October 25, 2009). "Students Improv with Jack DeJohnette". Berklee. Retrieved October 10, 2016.
  21. ↑ "United States Artists". Unitedstatesartists.org. January 16, 2015. Retrieved May 19, 2015.
  22. ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ ۲۲٫۲ "Artist: Jack DeJohnette". www.grammy.com. Retrieved July 28, 2022.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=جک_دی‌جانت&oldid=42940978»