جنگ سرد (اصطلاح)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

جنگ سرد نوعی درگیری میان ملت‌هاست که موجب فعالیت نظامی مستقیم نمی‌شود اما در درجه نخست فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی، تبلیغاتی، اعمال جاسوسی یا جنگ نیابتی را به همراه دارد که توسط جایگزین‌ها یا نایب‌هایی انجام می‌شود. این اصطلاح معمولاً برای اشاره به جنگ سرد ایالات متحده آمریکا و شوروی استفاده می‌شود. جایگزین‌ها معمولاً ایالت‌ها، کشورها یا سازمان‌هایی‌اند که دولت تابع کشورهای دشمن هستند، یعنی ملت‌هایی که تحت نفوذ سیاسی یا متحد با آن‌ها هستد. مخالفان در جنگ سرد اغلب کمک‌های اقتصادی یا نظامی مانند سلاح، پشتیبانی تاکتیکی یا مشاوران نظامی را در اختیار کشورهایی که در درگیری کم‌تری با کشور دشمن هستند، می‌گذارند.

نام[ویرایش]

عبارت «جنگ سرد» پیش از سال ۱۹۴۵ به ندرت کاربرد داشت. برخی نویسندگان معتقدند که دون ژان مانوئل اسپانیایی در قرن چهاردهم، برای نخستین بار آن را (در زبان اسپانیایی) هنگام برخورد با درگیری میان مسیحیت و اسلام به عنوان «جنگ سرد» به شکل اصطلاح به کار برد. هرچند او از واژهٔ «خفیف» به جای «سرد» استفاده کرده بود اما واژهٔ «سرد» اولین بار در ترجمه‌ای اشتباه در قرن نوزدهم پدید آمد.[۱]

در پایان جنگ جهانی دوم، جورج اورول از این اصطلاح در مقاله «شما و بمب اتمی» که در ۱۹ اکتبر ۱۹۴۵ در روزنامه بریتانیایی تریبون منتشر شد استفاده کرد. او جهانی را در نظر داشت که در سایه تهدید جنگ هسته‌ای زندگی می‌کند، دربارهٔ «صلحی که صلح نیست» هشدار داد که آن را «جنگ سرد» نامید.[۲] اورول به مستقیماً به این جنگ به عنوان درگیری ایدئولوژیک بین اتحاد جماهیر شوروی و قدرت‌های غربی اشاره کرد.[۳] علاوه بر این، اورل در ۱۰ مارس ۱۹۴۶ در روزنامهٔ آبزرور نوشت «پس از کنفرانس مسکو در دسامبر گذشته، روسیه شروع به ایجاد «جنگ سرد» در بریتانیا و امپراتوری بریتانیا کرده‌است.»[۴]

تنش‌هایی که جنگ سرد نامیده شده‌اند[ویرایش]

پس از جنگ سرد ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی (۱۹۷۴–۱۹۹۱)، تعدادی از تنش‌های جهانی و منطقه‌ای نیز «جنگ سرد» نامیده شده‌است.

جنگ سرد دوم[ویرایش]

جنگ سرد دوم[۵][۶] که نیز با نام جنگ سرد جدید[۷][۸] و جنگ سرد ۲٫۰[۹] شناخته می‌شود، اشاره به تجدید تنش وضعیت سیاسی و نظامی بین قدرت‌های جغرافیای سیاسی است که در یک جبهه آن روسیه یا چین قرار دارد[۱۰] در حالی که رهبری جبهه دیگر با ایالات متحده آمریکا یا ناتو می‌باشد. این تنش‌ها شبیه به تنش‌های دوره جنگ سرد است که در آن بلوک غرب به رهبری ایالات متحده آمریکا در برابر بلوک شرق به رهبری اتحاد جماهیر شوروی که اکنون به روسیه تبدیل شده، قرار داشتند.

خاورمیانه[ویرایش]

بلال صعب یکی از اعضای شورای آتلانتیک،[۱۱] پریموز منفردا نویسندهٔ دات‌دش[۱۲] سید حسین موسویان محقق ایرانی، سینا طوسی محقق دانشگاه پرینستون،[۱۳] کیم گاتاس روزنامه‌نگار،[۱۴] یوچی دریزن روزنامه‌نگار فارن پالیسی،[۱۵] سلطان باراکات پژوهشگر نهاد بروکینگز[۱۶] و جاناتان برادر[۱۷] روزنامه‌نگار نیوزویک[۱۷] از اصطلاح «جنگ سرد» برای اشاره به تنش بین ایران و عربستان سعودی استفاده کرده‌اند. در فوریه ۲۰۱۶، یکی از استادان دانشگاه اصفهان، عبدالله امیدی، گمان‌هایی مبنی بر اینکه مناقشه بین ایران و عربستان سعودی در حال افزایش است را رد کرد.[۱۸]

آسیای جنوبی[ویرایش]

احسان اهری تحلیلگر،[۱۹] بروس ریدل نویسنده،[۲۰] سانجایا بارو تحلیلگر سیاسی[۲۱] و زیا میان عضو هیئت علمی دانشگاه پرینستون[۲۲] از سال ۲۰۰۲ اصطلاح جنگ سرد را برای اشاره به تنش‌های درازمدت هند و پاکستان که پیش از چندپارگی هند جزو راج بریتانیا بود، به کار برده‌اند.

آسیای شرقی[ویرایش]

ادوراد ا. اولسن عضو هیئت علمیهٔ مدرسه عالی نیروی دریایی،[۲۳][۲۴] دیوید آلتون سیاست‌مدار بریتانیایی[۲۵] هاین اوکی پارک استاد دانشگاه یورک کانادا،[۲۶] دیوید سی. کنگ استاد دانشگاه کالیفرنیای جنوبی[۲۷] از این اصطلاح برای اشاره به تنش‌های میان کره شمالی و جنوبی استفاده کردند.

گنگ یانشنگ سخنگوی وزارت دفاع چین،[۲۸] شانون تیزی نویسنده مجلهٔ آنلاین دیپلمات،[۲۹] سایمون تیسدال مقاله‌نویس گاردین[۳۰] برای اشاره به تنش‌های میان ژاپن و چین از این اصطلاح استفاده کردند. روزنامهٔ دولتی چین گلوبال تایمز می‌گوید «چین و ژاپن در وضعیتی از صلح سرد گیر کرده‌اند و باید از لغزش به جنگ سرد جلوگیری کنند.»[۳۱]

چین و هند[ویرایش]

عمران علی ساندانو از دانشگاه سند،[۳۲] آروپ ک. چاترجی از مدرسهٔ بین‌المللی حقوق جیندال،[۳۳] برتیل لینتنر خبرنگار،[۳۴] برونو مسیه نویسنده،[۳۵] پی. چایدمبرام وکیل و سیاستمدار،[۳۶] و برخی دیگر[۳۷][۳۸] اصطلاحاتی مانند «جنگ سرد نو» را برای تنش‌های میان چین و هند به‌کار می‌برند.

منابع[ویرایش]

  1. Simon Dalby; Gearoid O.u Tuathail (2002). Rethinking Geopolitics. Routledge. p. 67.
  2. Kort, Michael (2001). The Columbia Guide to the Cold War. Columbia University Press. p. 3.
  3. Geiger, Till (2004). Britain and the Economic Problem of the Cold War. Ashgate Publishing. p. 7.
  4. اورول، جورج، ناظر، 10 مارس 1946
  5. Dmitri Trenin (4 March 2014). "Welcome to Cold War II". Foreign Policy. Graham Holdings. Retrieved 4 February 2015.
  6. As Cold War II Looms, Washington Courts Nationalist, Rightwing, Catholic, Xenophobic Poland, Huffington Post, 15 October 2015.
  7. Simon Tisdall (19 November 2014). "The new cold war: are we going back to the bad old days?". The Guardian. Guardian News and Media Limited. Retrieved 4 February 2015.
  8. Philip N. Howard (1 August 2012). "Social media and the new Cold War". Reuters. Reuters Commentary Wire. Archived from the original on 19 October 2017. Retrieved 2 August 2016.
  9. Eve Conant (12 September 2014). "Is the Cold War Back?". National Geographic. National Geographic Society. Retrieved 4 February 2015.
  10. Powell, Bill. "A New Cold War, Yes. But It's With China, Not Russia". Newsweek.com. Newsweek. Retrieved 16 April 2016.
  11. Saab, Bilal Y. (18 October 2016). "Why an Iran-Saudi Arabia Conflict Is More Likely Today Than Ever Before". Newsweek. Retrieved 18 October 2016.
  12. Manfreda, Primoz. "Iran and Saudi Arabia—Middle East Cold War". About.com. Archived from the original on 13 November 2016. Retrieved 18 October 2016.
  13. Mousavian, Seyyed Hossein; Toossi, Sina (19 September 2016). "Ending the Iran-Saudi Cold War". LoebLog. Retrieved 18 October 2016.
  14. Ghattas, Kim (15 July 2015). "The Saudi Cold War With Iran Heats Up". Foreign Policy. Retrieved 18 October 2016. (نیازمند آبونمان)
  15. Dreazen, Yochi (27 March 2015). "In Yemen, the Middle East's cold war could get hot". The Washington Post. Retrieved 18 October 2016.
  16. Barakat, Sultan (22 June 2016). "Is the Iranian-Saudi 'cold war' heating up? How to reduce the temperature". Brookings Institution. Retrieved 11 July 2016.
  17. ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ Broder, Jonathan (11 January 2016). "The Loser of the Cold War Between Iran and Saudi Arabia May Be Obama". Newsweek. Retrieved 11 July 2016.
  18. Omidi, Ali (February 2016). "Five reasons why Iran-Saudi conflict won't escalate". Al-Monitor. Retrieved 18 October 2016.
  19. Ahrari, Ehsan (21 June 2002). "Similarity breeds contempt: India and Pakistan". Asia Times. Archived from the original on 9 December 2016. Retrieved 9 December 2016.
  20. Riedel, Bruce (26 May 2014). "Indian and Pakistani Leaders Seek to End Their Cold War, but Will the 'Deep State' Allow Peace?". The Daily Beast. Retrieved 9 December 2016.
  21. Baru, Sanjaya (October 2016). "An Indo-Pak Cold War". The Indian Express. Retrieved 6 November 2016.
  22. Mian, Zia (7 December 2016). "Kashmir, climate change, and nuclear war". Bulletin of the Atomic Scientists. Archived from the original on 24 February 2018. Retrieved 9 December 2016.
  23. Olsen, Edward A. (1992). "Korean Security: Is Japan's 'Comprehensive Security' Model a Viable Alternative?". In Doug Bandow; Ted Galen Carpenter (eds.). The U.S. -South Korean Alliance: Time for a Change. نیو برانزویک، نیوجرسی: انتشارات ترانسکشن. p. 140. Retrieved 5 March 2017.
  24. Olsen, Edward A. (2013) [2002]. US National Defense for the Twenty-first Century: Grand Exit Strategy. روتلج. pp. 115–116. ISBN 0-7146-5098-6. LCCN 2002073300. Retrieved 5 March 2017.
  25. Alton, David; Rob Chidley (2013). "Marshall Aid for Korea". Building Bridges: Is there hope for North Korea?. Lion Hudson. p. 185. Retrieved 5 March 2017.
  26. Hyun Ok Park (2015). The Capitalist Unconscious: From Korean Unification to Transnational Korea. انتشارات دانشگاه کلمبیا. p. 7. ISBN 978-0-231-17192-2. LCCN 2015010090.
  27. Kang, David C. (31 December 2010). "Korea's New Cold War". نشنال اینترست. Retrieved 4 March 2017.
  28. "China Lashes Out at Japan's New Defence Plan, Says Tokyo Maintaining 'Cold War Mentality'". NDTV. Associated Press. 21 December 2013. Retrieved 8 November 2016.
  29. Tiezzi, Shannon (25 January 2016). "The New Cold War: China vs Japan". The Diplomat. Retrieved 8 November 2016.
  30. Tisdall, Simon (17 January 2005). "Sino-Japanese 'cold war' stirs new tensions". The Guardian. Retrieved 8 November 2016.
  31. "China, Japan must avoid slide into cold war". Global Times. Archived from the original on 12 October 2019. Retrieved 5 May 2019.
  32. Sandano, Imran Ali (29 October 2017). "Threat of new cold war looms". Asia Times. Archived from the original on 19 April 2018. Retrieved 18 April 2018.
  33. Chatterjee, Arup K. (29 June 2017). "Are India and China heading towards a cold war over railways?". Jindal Global Law School. Archived from the original on 18 April 2018. Retrieved 18 April 2018.
  34. Lintner, Bertil (December 2017). "India, China Conflict Is New Cold War in the Indian Ocean". Businessworld (Interview). Retrieved 18 April 2018.
  35. Maçães, Bruno (14 February 2018). "India and China's dangerous tug-of-war for the top of the world". Politico. Retrieved 18 April 2018.
  36. Chidambaram, P. (1 April 2018). "Across the Aisle: One-man band cannot make music". The Indian Express. Retrieved 18 April 2018.
  37. Korybko, Andrew (13 June 2017). "The Chinese–Indian New Cold War – Conclusions".
  38. "After US-Russia Cold War, Are India–China Headed Towards the Same Path?". The EurAsian Times. 2 April 2018. Retrieved 18 April 2018.