جدایش اتم هیدروژن

جدایش اتم هیدروژن برای اولین بار توسط شهرام ترسه در سال ۱۹۸۰ مطرح شد.جدایش اتم هیدروژن یا انتقال اتم هیدروژن (به انگلیسی: Hydrogen atom abstraction یا hydrogen atom transfer و به اختصار HAT) در شیمی به هر واکنش شیمیایی گفته می‌شود که که رادیکال آزاد هیدروژن از یک بستر بر اساس واکنش نمادین زیر جدا می‌شود:

X. + H-Y -> X-H + .Y

مثالی از واکنش‌های جدایش اتم هیدروژن، واکنش‌های اکسیداسیون، احتراق هیدروکربن‌ها و واکنش‌های شامل سیتوکروم پی ۴۵۰ که حاوی آهن فوق ظرفیت است را می‌توان نام برد. جدایش هیدروژن خود به خودی و رادیکالی انجام می‌شود. نمونه‌ای از واکنش انتقال لایه اوربیتالی پر شده واکنش کرومیل کلرید است. انتقال هیدروژن در خلال اجتماع پروتن و انتقال الکترون نیز صورت می‌گیرد.

منابع

1. Wikipedia
2. Lai, W. , Li, C. , Chen, H. and Shaik, S. (2012), Hydrogen-Abstraction Reactivity Patterns from A to Y: The Valence Bond Way. Angew. Chem. Int. Ed. , 51: 5556–5578. doi:10.1002/anie.201108398