جابلسا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

جابُلسا (یا جابُرس / جابُرسا/ جابُلص / جابُلصا) شهری ناشناخته است که در دورترین نقطه مغرب زمین قرار گرفته است. جابلسا در مقابل جابلقا قرار دارد که دورترین شهر در شرق است. می‌گویند هزار دروازه دارد و بر سر هر دروازه هزار پاسبان نشسته است. به اعتقاد محققین منزل نهایی سالک است.[۱] جابلسا گاهی نماد جای بسیار دور است و گاهی نیز رمزی از عالم ارواح، مثال، برزخ یا آخرین مرحله سلوک عرفانی است.[۲]

نام جابلقا و جابلسا در روایات اسلامی زیاد استفاده شده‌است در وصف این دو شهر عبارات مشابهی در منابعی چون تاریخ بلعمی، و عجایب المخلوقات طوسی آمده که از آن جمله است: «هریک هزار یا ده هزار در دارد، مخلوقات آنها غیرقابل شمارش اند، ساکنان آنها از ابلیس و حضرت آدم علیه السلام بی اطلاع اند و هریک هفت هزار سال عمر می‌کنند، خورشید و ماه را نمی‌بینند و از نور دیگری استفاده می‌کنند».[۳]

به این دو شهر در ادبیات فارسی هم زیاد اشاره شده است. از جمله:

سنایی گوید:

سخن کز روی حق گویی جه عبرانی چه سریانی مکان کز بهر حق جویی چه جابلقا چه جابلسا

ناصر خسرو گوید:

چو زاغ شب به جابلسا رسید از حد جابلقا برآمد صبح رخشنده چو از یاقوت عنقائی

مفتون همدانی گوید:

ز جابلقا چه میپرسی ز جابلسا چه میگوییکه در کنج دل داناست جابلقا و جابلسا

جستارهای مرتبط[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. فرهنگ دهخدا
  2. فرهنگ سخن
  3. جابُلْقا و جابُلْسا دانشنامه جهان اسلام

پیوند به بیرون[ویرایش]

  • جعفریان، رسول (۲۰۱۵-۰۳-۰۲). «جابلقا و جابلسا در کجاست؟». خبرآنلاین.