پرش به محتوا

توجیه (معرفت‌شناسی)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

توجیه معرفت‌شناختی، نظریه توجیه[۱] یا توجیه[۲] (به انگلیسی: Justification) بخشی از معرفت‌شناسی است که برای درک توجیه گزاره‌ها و اعتقادات تلاش می‌کند. معرفت شناسان به ویژگی‌های مختلف معرفتی باور، که شامل ایده‌های توجیه، حکم، عقلانیت، و احتمال می‌باشند، علاقه‌مند هستند. از این چهار اصطلاح، اصطلاحی که به‌طور گسترده در اوایل قرن ۲۱ مورد استفاده قرار گرفت و در مورد آن بحث‌های زیادی انجام شد، «حکم» است.

در واقع، توجیه همان دلیلی است که فردی بر اساس آن باور خود را استوار می‌کند. اگر فرد «الف» ادعایی نماید و فرد «ب» آن را مورد شک و تردید قرار دهد، حرکت بعدی فرد «الف» به‌طور معمول ارائه یک «توجیه» خواهد بود.[۳]

تجربه گرایی، تصدیق معتبر و قیاس منطقی، اغلب با مقوله توجیه درگیر هستند.

نظریه‌های دانش مبتنی بر توجیه را می‌توان به دو دسته تقسیم کرد:

پی‌نوشت‌ها

[ویرایش]
  1. کشفی, عبدالرسول. "دسته‌بندی نظریه‌های توجیه معرفت شناختی". پژوهشنامه فلسفه دین (نامه حکمت) (به فارسی). 4 (2): 65. ISSN 2228-6578.
  2. «معرفت و گونه‌های توجیه». پرتال جامع علوم انسانی. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۱۴.
  3. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۳.