تلسکوپ فضایی جیمز وب
| تلسکوپ فضایی جیمز وب | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | Next Generation Space Telescope به فارسی: تلسکوپ نسل آینده |
| بنیاد | ناسا، با پشتیبانی قابل توجه آژانس فضایی اروپا و آژانس فضایی کانادا[۱] |
| تاریخ پرتاب | مارس ۲۰۲۱[۲] |
| پرتاب شده از | Guiana Space Centre ELA-3 کورو (کمون) |
| وسیله حامل | آریان ۵ |
| جرم | ۶٬۲۰۰ کیلوگرم (۱۳٬۷۰۰ پوند) |
| دوره مدار | ۱ سال |
| مکان | ۱٬۵ میلیون کیلومتری زمین (Earth–Sun Lagrangian point L2 halo orbit) |
| طول موج | ۰٫۶ µm تا ۲۸٫۵ µm |
| قطر | ۶٫۵ متر (۲۱ فوت) |
| منطقه در دسترس | ۲۵ مترمربع (۲۷۰ فوت‌مربع) |
| طول کانونی | ۱۳۱٫۴ متر (۴۳۱ فوت) |
| سندها | |
| NIRCam | Near IR Camera |
| NIRSpec | |
| MIRI | Mid IR Instrument |
| NIRISS | |
| FGS | Fine Guidance Sensor |
تلسکوپ فضایی جیمز وب به انگلیسی: (James Webb Space Telescope (JWST یک تلسکوپ فضایی بسیار پیشرفته است که پس از ساخته شدن بزرگترین تلسکوپ فضایی جهان محسوب می‌شود. جیمز وب قرار است که وضوح و حساسیت بی‌سابقه‌ای را با استفاده از طول موج بلند (نارنجی-قرمز) نور مرئی، و از طریق مادون قرمز نزدیک به اواسط مادون قرمز (۰٫۶–۲۷ میکرومتر)، را ارائه دهد. این تلسکوپ با همکاری سازمان‌های فضایی ناسا و اسا در حال ساخت است. تلسکوپ جیمز وب که یک ابزار جانشین برای تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ فضایی اسپیتزر است قرار است تا سال ۲۰۱۸ تکمیل گردد و به وسیلهٔ موشک آریان ۵ به فضا پرتاب شود.
ابتدا قرار بود که این تلسکوپ فضائی با هزینهٔ ۱٫۶ بیلیون دلار در سال ۲۰۱۱ میلادی در مدار زمین قرار گیرد. در سال ۲۰۱۱ مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا به خودداری از تأمین مخارج این پروژه رای داد. تا آن زمان؛ با هزینه ۳ بیلیون دلار، ۷۵٪ سخت‌افزارها در دست تولید قرار گرفته بود. پس از کنار آمدن با سنای آمریکا هزینه این پروژه تا سقف ۸ بیلیون افزایش یافت. برابر با برآورد تازه در سال ٬۲۰۱۳ هزینه این پروژه به ۸٫۸۵۳ بیلیون دلار رسید. در دسامبر سال ۲۰۱۴ میلادی اعلام شد که برنامه‌های این پروژه برابر روال پیش‌بینی شده به‌پیش می‌رود ولی احتمال تأخیر هم هست.
تلسکوپ فضایی جیمز وب ۱۰۰ بار از هابل تیزبین‌تر است و می‌تواند به زمان پدیداری کیهان بازپس نگرد و پرده از رازهای ناگشوده کهکشان‌های اولیه، پیدایش ستارگان، اتمسفر سیاره‌های فراخورشیدی و شاید وجود زندگی در دیگر نقاط عالم بردارد.[۳]
محتویات
مأموریت[ویرایش]
این تلسکوپ قرار است جایگزین تلسکوپ قدیمی هابل گردد. اهداف در نظر گرفته شده برای این تلسکوپ عبارتند از: جستجو برای یافتن پرتوهای مادون قرمز حاصل از انفجار بزرگ(مهبانگ یا بیگ بنگ)، مطالعه بر روی زایش ستاره‌ها و چگونگی تشکیل و گسترش کهکشان است.
چالش‌های پیش روی ارسال و عملکرد[۳][ویرایش]
این ماهواره در معرض خطرهای زیادی قرار دارد. مثلاً باید بتواند تمام فشارهای وحشتناک لحظهٔ پرتاب را تحمل کند. تلسکوپ به هنگام پرتاب به صورت تا شده درون کپسول بالای موشک قرار می‌گیرد و وقتی به فضا رسید، آینه‌ها و سپر خورشیدی آن باز می‌شوند. بعد از آن هم دستگاه‌ها و ابزارها به کار می‌افتند.
زمانی که تلسکوپ هابل در سال ۱۹۹۰ به فضا فرستاده شد، دچار یک مشکل بزرگ بود که نمی‌توانست عکس‌های خیلی شفاف و پر جزییاتی بگیرد. با این حال ناسا در یک مأموریت جداگانه با شاتل، فضانوردانی را برای تعمیر آن فرستاد. هابل به ما نزدیک است و در مدار زمین گردش می‌کند؛ ولی جیمز وب پس از استقرار در فاصلهٔ ۱٫۵ میلیون کیلومتری زمین، دیگر دسترسی به آن برای انجام تعمیرات غیرممکن خواهد بود؛ بنابراین مأموریت جیمز وب فوق‌العاده حساس است و آیندهٔ مأموریت‌های علمی پیچیدهٔ ناسا به آن بستگی دارد.[۳]
مراحل پرتاب و مستقر شدن[۳][ویرایش]
تلسکوپ را در محفظهٔ حمل و درون کامیونی که با سرعت ۸ کیلومتر بر ساعت حرکت می‌کند قرار می‌دهند تا آن را از مرکز گادرد به پایگاه هوایی اندروز ببرند. آن‌جا سوار یک هواپیمای غول پیکر «سی-۵ گلکسی» (C5 Galaxy) می‌شود تا به هیوستون تگزاس پرواز کند. در هیوستون مهندسان ناسا تلسکوپ را در عالمی مجازی قرار می‌دهند. جایی که تلسکوپ با نورهای مصنوعی نورگیری می‌شود و مهندسان دقیق نگاه می‌کنند که پرتوی نور چگونه به تلسکوپ وارد می‌شود، از آینه‌ها بازتاب می‌شود و به ابزارها می‌رسد. بدین ترتیب مهندسان می‌توانند هر خطایی در آن را مشاهده کنند.
بعد از این کار تلسکوپ دوباره با هواپیمای سی-۵ گلکسی به ساحل ردوندو در کالیفرنیا جایی که نورثروپ گرومن باس و سپرگرمایی را می‌سازد، می‌رود. در آن‌جا رصدخانهٔ کامل شکل می‌گیرد. در این مرحله رصدخانه آن‌قدر بزرگ است که نمی‌توان آن را درون هواپیما جای داد؛ بنابراین آن‌جا سوار کشتی از کانال پاناما رد می‌شود تا به پایگاه گویان فرانسه برسد. جایی که یک موشک آریان ۵ انتظار آن را می‌کشد تا در اکتبر ۲۰۱۸ موشک آریان جیمز وب را به سوی نقطهٔ دوم لاگرانژی پرتاب کند؛ جایی در فاصلهٔ ۱٫۵ میلیون کیلومتری زمین که در آن تلسکوپ بتواند ثابت بماند و در کنار زمین به دور خورشید گردش کند. این سفر ۲۹ روز طول می‌کشد. بنا به توصیهٔ یکی از مشاوران مستقل بار دیگر تاریخ پرتاب به تأخیر افتاده و بنا بر گزارش‌ها قرار است در مارس ۲۰۲۱ موشک آریان تلسکوپ جیمز وب را به سوی مدارش پرتاب کند.
جیمز وب در طول سفر شروع به بازشدن و به کار انداختن ابزارهایش می‌کند. استقرار رصدخانه در «سه هفتهٔ وحشت» صورت می‌گیرد. اول پنل‌های خورشیدی و آنتن‌ها باز می‌شوند تا برق و ارتباط رصدخانه برقرار شود. سپس سپرگرمایی باز می‌شود تا تلسکوپ و ابزارهایش خنک شوند. در نهایت هم آینهٔ ثانویه در موقعیت قرار می‌گیرد. به نظر می‌رسد که همهٔ مراحل آماده کردن تلسکوپ بعد از پرتاب حدود ۶ ماه طول بکشد. تا آن زمان فشار زیادی روی سازندگان جیمز وب وجود دارد. با این حال همهٔ آن‌ها امیدوار هستند.
زمان برنامه‌ریزی شده برای پرتاب و هزینه پروژه[ویرایش]
| سال | تاریخ پرتاب | بودجه (میلیارد دلار) |
|---|---|---|
| ۱۹۹۷ | ۲۰۰۷ | ۰٫۵ |
| ۱۹۹۸ | ۲۰۰۷ | ۱ |
| ۱۹۹۹ | ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۸ | ۱ |
| ۲۰۰۰ | ۲۰۰۹ | ۱٫۸ |
| ۲۰۰۲ | ۲۰۱۰ | ۲٫۵ |
| ۲۰۰۳ | ۲۰۱۱ | ۲٫۵ |
| ۲۰۰۵ | ۲۰۱۳ | ۳ |
| ۲۰۰۶ | ۲۰۱۴ | ۴٫۵ |
| ۲۰۰۸ | ۲۰۱۴ | ۵٫۱ |
| ۲۰۱۰ | ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۶ | ۶٫۵ |
| ۲۰۱۱ | ۲۰۱۸ | ۸٫۷ |
| ۲۰۱۳ | ۲۰۱۸ | ۸٫۸ |
| ۲۰۱۷ | ۲۰۱۹ | ۸٫۸ |
| ۲۰۱۸ | ۲۰۲۰ | ≥۸٫۸ |
| ۲۰۱۸ | ۲۰۲۱ | ۹٫۶۶ |
نگارخانه[ویرایش]
آینه مرکزی تلسکوپ
مقایسه آینه‌های هابل و جیمز وب
روکش طلا یکی از قطعات آینه
.jpg)
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ تلسکوپ فضایی جیمز وب موجود است. |
- ↑ "NASA JWST FAQ "Who are the partners in the Webb project?"". NASA. Retrieved 18 November 2011.
- ↑ http://dgto.ir/zqd/
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ «Building James Webb: the biggest, boldest, riskiest space telescope».
- نجوم ایران
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «James Webb Space Telescope». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ آوریل ۲۰۱۵.
- . http://www.nature.com/news/2010/101027/full/4671028a.html.
| فضانوردان کانادایی |
| ||||
|---|---|---|---|---|---|
| ماهوارهها |
| ||||
| موسسات وابسته | |||||
| پیمانکاران | |||||
| همچنین ببینید | |||||
| سیاستها و پیشینه |
|  | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| برنامه‌های فضاپیمای رباتیک |
| |||||
| برنامه‌های پرواز فضایی سرنشیندار |
| |||||
| ماموریتهای مستقل برجسته (انسانی و رباتیک) | ||||||
| ارتباطات و ناوبری | ||||||
| فهرستهای ناسا | ||||||
 |
این یک مقالهٔ خرد پیرامون اخترشناسی است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
- تلسکوپ فضایی جیمز وب
- برنامه فضایی کانادا
- برنامه فلگشیپ
- برنامه‌های ناسا
- پرواز فضایی
- پرواز فضایی در ۲۰۱۸ (میلادی)
- پرواز فضایی در ۲۰۱۹ (میلادی)
- پروازهای فضایی آینده
- پروژههای جستجوی سیاره فراخورشیدی
- تلسکوپ‌های فروسرخ
- رصدخانه‌های فضایی
- سازمان فضایی اروپا
- علم در ۲۰۱۹ (میلادی)
- علم در ۲۰۲۰ (میلادی)
- علم در دهه ۲۰۱۰ (میلادی)
- فضاپیماهای استفادهکننده از مدارهای هالو
- فضانوردی در ۲۰۲۰ (میلادی)
- کاوشگرهای آژانس فضایی اروپا
- کاوشگرهای فضایی پیشنهادی ناسا
- کاوشگرهای فضایی ناسا
- مهندسی هوافضا
