تالاب خورخوران

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
تالاب خورخوران (Khuran straits)
خورخوران
Map
موقعیتسواحل شمالی خلیج فارس، حد فاصل بندر خمیر و بندر لافت و در جنوب غربی شهر بندرعباس و شمال غربی جزیره قشم
گروهتالاب
مساحتِ رو۱۰۲۰۰۰ هکتار
جاهای مسکونیبندر خمیر
زیاگانبی مهرگان دریایی در مناطق جزر و مدی، انواع ماهیان، مارهای دریایی، پستانداران دریایی و گروه عظیمی از پرندگان مهاجر و بومی
گیاگانحرا و انواع گیاهان شورپسند

تالاب بین‌المللی خورخوران و جنگل‌های حرا یا مانگرو یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری هرمزگان و بندر زیبای خمیر است. این تالاب و جنگل‌های حرا به حدی به لحاظ زیست‌محیطی اهمیت دارند که تحت عنوان ذخیره‌گاه زیست کره‌ زمین به ثبت جهانی رسیده‌اند و از آن‌ها با دقت بالایی نگهداری می‌شود. جنگل‌های حرا هرمزگان در چند نقطه از استان وجود دارند. یکی از شناخته شده‌ترین آن‌ها، حرا قشم است؛ اما حرا تالاب خورخوران بندر خمیر، بزرگ‌ترین جنگل دریایی در خاورمیانه است و از این نظر بسیار مورد اهمیت است.

تالاب خورخوران در جنوب ایران و در استان هرمزگان قرار دارد. این تالاب نخست در سال ۱۳۵۱ با نام منطقه حفاظت شده حرا تحت حفاظت قرار گرفت. سپس در سال ۱۳۵۴ عنوان پارک ملی را به خود اختصاص داد و در سال ۱۹۷۶ میلادی به شبکه جهانی انسان و کره‌مسکون (MAB/UNESCO) پیوست. در سال ۱۳۶۱ مجدداً به سطح منطقه حفاظت شده عودت داده شد.[۱][۲][۳]

ویژگی‌ها[ویرایش]

  • وجود اکوسیستم ویژه و منحصر به فرد جنگل‌های حرا.
  • تنوع جانوری بسیار زیاد به خاطر موقعیت اکوتونی جنگل‌های حرا.
  • زیستگاه مناسبی برای پرندگان مهاجر آبزی و آبزیان دریایی.[۳]

شرایط اقلیمی[ویرایش]

براساس اطلاعات حاصل از دو ایستگاه سینوپتیک بندرعباس و بندرلنگه منطقه دارای اقلیم بیابانی گرم شدید در سیستم کلیموگراف آمبرژه است. و به علت همسان بودن منطقه از نظر وضعیت جغرافیایی و به ویژه توپوگرافیک، تغییراتی در اقلیم آن حادث نشده و به عبارت دگیر اقالیم متنوعی ندارد. میزان متوسط بارندگی سالانه ۲۰۰ میلی لیتر است و پر باران‌ترین ماه‌های سال بهمن و اسفند با ۲۴ درصد و ۲۲ درصد بارش سالانه و ماه‌های شهریور و تیر با ۱۷ درصد و ۵/۳ درصد بارش سالانه کم بارش‌ترین ماه‌های سال می‌باشند. متوسط درجه حرارت سالانه بین ۲۶ تا ۲۷ درجه سانتی گراد می‌باشد. گرمترین ماه سال تیر ماه با ۳۴ درجه سانتی گراد و سردترین ماه سال دی ماه با متوسط سالانه ۱۸ درجه سانتی گرادمی باشد. ماه‌های اسفند و شهریور بیشترین رطوبت نسبی و آبان و آذر ماه از کمترین رطوبت نسبی برخوار است.[۴]

خاک[ویرایش]

خاک رویشگاه جنگل‌های مانگرو شور می باشدکه به نام خاک‌های هالومورفیک نیز موسوم است. خاک‌های شوره زار این منطقه سولونجک یا سولتنز هم نامیده می‌شوند، این خاک‌ها غالباً نتیجه رکسوبات رودخانه‌های فصلی هستند این خاک‌ها حاوی عناصر بسیار ریزوظریف با بافت سنگین ماسه ای سیلیسی همرا با مقدار زیادی موادآلی وزنده وبرخی موادپوسیده گیاهی هستند دراین خاک‌ها املاح فراوانی از قبیل کلرور سدیم –کلرور منیزیم همراه با سولفات سدیم وجود دارد PHاین خاک‌ها از ۶/۷تا۳/۸ وهدایت الکتریکی آناز ۵۴/۳۲تا ۹۷/۴۰نوسان دارد.

گونه‌های گیاهی[ویرایش]

آخرین حد گسترش جنگلهای مانگرو در عرض جغرافیایی بالا جزء زیستگاه‌های غنی و با ارزش می با شد که در بخش شمالی خلیج فارس در این منطقه وجود دارد. زیستگاهی جذر ومدی که از یک سو با دریا با آب شور و از سوی دیگر با خشکی و رودخانه‌های آب شیرین در ارتباط است.[۵]

تیپ زیستگاه[ویرایش]

  • پهنه‌های گلی
  • جوامع جنگلی حرا (اکوسیستم ماندابی مانگرو)
  • شوره زار‌ها
  • زیستگاه آبی (دریایی)
  • ساحل رودخانه مهران در غربی‌ترین مرز منطقه
  • سواحل دریا
  • گونه‌های شاخص

گیاهان[ویرایش]

  • گونه درخت حرا با نام Avicenia marina

هالوفیت‌های علفی[ویرایش]

  • Halocnemum strobilaceu
  • Suaeda monoicaforsskale
  • Suaeda maritime

گونه‌های جانوری[۶][ویرایش]

خزندگان منطقه[ویرایش]

پلامیس پلاتوروس plamisplaturus

خانواده هیدروفیده «مار دریایی»: family hydrophidae

لاک پشت منقار عقابی: Eretmochelys imbricate

لاک پشت سبز: Cheloniamydas

مار جعفری با نام علمی Echiscarinatus

پستانداران این منطقه[ویرایش]

فهرست برخی از ماهیان منطقه[ویرایش]

ردیف نام فارسی نام علمی

پرندگان منطقه[ویرایش]

این تالاب زیستگاه پرندگای از قبیل انواع حواصیل (حواصیل سفید بزرگ، حواصیل سبز، حواصیل هندی)، اگرت ساحلی، سلیم خرچنگ خوار، صدف خوار، کفچه نوک است و پرندگان در معرض تهدیدی همچون عقاب تالابی و عقاب شاهی در آن زیست می‌کنند.[۷][۸]

جاذبه‌های اکوتوریستی[ویرایش]

تفرج گسترده و متمرکز، مطالعه فون وفلور، قایقرانی، ماهیگیری از فعالیت‌های اکوتوریستی منطقه می‌باشد.

تمام فعالیت‌های گردشگری در منطقه برای مردم محلی ایجاد درآمد مستقیم و غیر مستقیم دارد. قایق‌سواری و اقامت در خانه‌های محلی در اطراف ذخیره گاه به صورت مستقیم و خرید محصولات تولید شده در منطقه به صورت غیر مستقیم برای ساکنین اطراف منطقه ایجاد درآمد می‌کند.[۹]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «از پاکسازی تالاب خورخوران تا رونمایی از پویش «سهم من برای تالاب»». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۱-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۷.
  2. 2693 (۲۰۲۰-۰۷-۲۷). «۵۰ اصله نهال حرا در مجاورت تالاب خورخوران خمیر کشت شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۷.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «سازمان حفاظت محیط زیست -تالاب بین‌المللی خورخوران». hormozgan.doe.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۷.
  4. «درخشش بندر خمیر در۱۴۰۰/ دریافت عنوان «اولین شهر تالابی»». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۱-۰۲-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۷.
  5. اسلوب، جاهای دیدنی قشم حرا و تالاب خو خوران دیدنی‌های قشم منطقه حفاظت شده تالاب خو خوران منطقه حفاظت شده حرا و تالاب خو خوران نویسنده:. «منطقه حفاظت شده حرا و تالاب خو خوران». دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۷.
  6. جم، جدیدترین اخبار ایران و جهان خبرگزاری جام (۱۳۸۸/۱۲/۰۸–۲۰:۴۶). «تالاب‌های هرمزگان، زیستگاه گیاهان و جانوران نادر». fa. دریافت‌شده در 2021-08-07. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  7. 10 (۲۰۱۹-۰۳-۲۴). «تالاب‌های بین‌المللی هرمزگان آماده حضور گردشگران». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۷.
  8. «۹۰ گونه پرنده مهاجر مهمان تالاب‌های هرمزگان». همشهری آنلاین. ۲۰۲۰-۱۲-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۰۷.
  9. YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان | (۱۳۹۳/۰۳/۰۵–۰۲:۴۰). «طبیعت بکر در استان جنوبی کشور/ تالاب بین‌المللی "خور خوران"». fa. دریافت‌شده در 2021-08-07. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)