تأثیرات تغییر اقلیم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
Thick orange-brown smoke blocks half a blue sky, with conifers in the foreground
A few grey fish swim over grey coral with white spikes
Desert sand half covers a village of small flat-roofed houses with scattered green trees
large areas of still water behind riverside buildings
برخی از اثرات تغییر اقلیم، در جهت عقربه‌های ساعت از بالا سمت چپ:
سفیدشدگی مرجان ناشی از گرم‌شدن و اسیدی‌شدن اقیانوس، آتش‌سوزی جنگل ناشی از گرما و خشکی، مهاجرت اقلیمی بر اثر بیابان‌زایی و سیل ساحلی بر اثر طوفان‌ها و بالاآمدن سطح دریا .

تأثیرات تغییر اقلیم شامل تغییرات زیست‌محیطی و اجتماعی ناشی از افزایش در دمای جهانی است.[۱] در مجامع علمی توافق بر این است که تغییرات آب و هوایی نتیجهٔ فعالیت‌های انسان روی کرهٔ زمین است. شواهد اصلی این تغییرات اقلیم ناشی از گرم‌شدن زمین شامل بالا آمدن سطح دریا و کاهش پوشش برف در نیمکره شمالی به همراه درجه حرارت‌های بالا می‌باشد.[۲] بر طبق هیئت بین دولتی تغییرات آب‌وهوایی بیشترین افزایش مشاهده شده در درجه حرارت متوسط جهانی از اواسط قرن ۲۰ به احتمال بسیار زیاد به دلیل افزایش غلظت گازهای گلخانه‌ای توسط انسان است.[۳]

پیش‌بینی تغییرات آب و هوایی در آینده نشان دهندهٔ گرم شدن بیشتر کره زمین، بالا آمدن سطح دریا، و افزایشی در تعداد و شدت برخی از حوادث آب و هوایی شدید را نشان می‌دهد.[۴] کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد تغییرات اقلیمی (UNFCCC) توافق کرده‌اند که «غلظت گازهای گلخانه‌ای در اتمسفر را در یک سطح که برای اتمسفر دیگر خطری نداشته‌باشد را تثبیت کنند.»[۵]

برخی از دانشمندان، افزایش توفان‌ها و گردبادهای سهمگین را یکی از نتایج گرم شدن کره زمین قلمداد می‌کنند.[۶] اغلب کارشناسان اقلیمی معتقدند که این روند می‌تواند به وقوع خشکسالیها، سیلها، بادهای گرم و طوفان های مهیب‌تر منجر شود اما بعضی از آن‌ها هم بر این باور هستند که بعضی از این حوادث رخ داده علامت گرم شدن زمین نیستند چون این آشفتگی و نابسامانی ویژگی طبیعی اقلیم است.[۷] از پیامدهای دیگر بالا آمدن آب دریاها، و در نتیجه رفتن مناطق ساحلی و جزایر زیر آب و رقیق‌شدن آب اقیانوس‌ها و در نتیجه افزایش بارندگی در تمام جهان است.

گرم شدن زمین باعث شده‌است که دمای داخلی یخچال‌های طبیعی واقع در نقاط مختلف جهان از جمله یخچال‌های واقع در شمالگان، جنوبگان و چین افزایش پیدا کند و در نتیجه با آب‌شدن تدریجی، حجم زیادی از ذخایر این یخچال‌ها ذوب شود. این مسئله از آنجا حائز اهمیت است که این یخچال‌ها بخش عمده‌ای از ذخایر آب آشامیدنی جهان را تشکیل می‌دهند.[۸] بنابراین منابع آب آشامیدنی سالم رو به کاهش می‌گذارد و احتمال شیوع بیماری‌هایی که از طریق آب آشامیدنی ناسالم شیوع می‌یابند، بیشتر می‌شود. گرمایش زمین همچنین تأثیر بسزایی در کاهش تعداد جوجه پنگوئن‌ها دارد[۹]. طبق برآوردهای سازمان بهداشت جهانی، بیماری‌هایی که از تغییرات اقلیمی و گرم شدن زمین ناشی می‌شود، هر ساله باعث مرگ و میر ۸۰ هزار نفر در کشورهای آسیایی می‌شود.[۱۰] مقامات سازمان ملل تاکنون چندین بار دربارهٔ پیامدهای گرم شدن زمین هشدار داده‌اند و خواستار اقدام فوری اعضای این سازمان در جلوگیری از این پدیده شده‌اند.[۱۱]

گرم‌ترین سال تاریخ زمین[ویرایش]

براساس گزارش سازمان جهانی هواشناسی، سال ۲۰۱۶ گرم‌ترین سال زمین بوده‌است، و انتظار می‌رود این گرما در سال ۲۰۱۷ نیز کماکان ادامه داشته باشد. پدیده ال‌نینو در این رکوردشکنی گرما مؤثر بوده‌است. از سال ۱۸۸۰ میلادی تاکنون سال ۲۰۱۶ به‌طور متوسط جهانی گرم‌ترین سال بوده‌است. تحقیقات علمی نشان می‌دهند که زمین آخرین بار ۱۱۵ هزار سال پیش چنین گرم بوده و این سیاره از چهار میلیون سال پیش تاکنون چنین حجم بالایی از دی‌اکسید کربن در اتمسفر زمین را تجربه نکرده‌است.[۱۲]

پیش از این سازمان جهانی هواشناسی، سال ۲۰۱۵ میلادی را گرم‌ترین سال تاریخ جهان و ماه ژوئیه این سال را گرم‌ترین ماه تاریخ اعلام کرده بود، در این سال ۹ کشور رکورد بیشترین دما را تجربه کردند.[۱۳] بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی ناسا (NASA) و سازمان هواشناسی ژاپن (JMA)، ماه ژوئیه سال ۲۰۱۵ به عنوان گرم‌ترین ماه ثبت شده پس از پیدایش ابزارهای سنجش دمای هوا در اواخر قرن نوزدهم میلادی لقب گرفت. پژوهش‌ها بر روی جنگلها، یخ‌های قطبی و جزایر مرجانی در دریاها نیز نشان داده‌است که کره زمین در این سال در گرم‌ترین حالت خود در طی ۴۰۰۰ سال گذشته‌است.[۱۴] پیش از این سال ۲۰۱۰ گرم‌ترین سال تاریخ زمین تعیین شده بود.[۱۵]

تغییرات در اقیانوس‌ها[ویرایش]

اثرات فیزیکی اصلی گرم‌شدن هوای کره زمین بر اقیانوس‌های جهان عبارتند از: افزایش سطح دریا، گرم‌شدن اقیانوس، اسیدی‌شدن اقیانوس، از ‌دست‌دادن اکسیژن، افزایش گرمای امواج دریایی[۱۶] و تغییرات در جریان‌های اقیانوسی، از جمله کاهش یا خاموش‌شدن احتمالی گردش دماشوری. این تغییرات فیزیکی، اکوسیستم‌های دریایی را مختل نموده و می‌تواند باعث انقراض و یا انفجار جمعیتی و تغییر توزیع جمعیت گونه‌های دریایی بشود و بر ماهی‌گیری و گردش‌گری ساحلی تأثیر بگذارد.

پایین رفتن سطح آب دریا[ویرایش]

برخلاف سایر مناطق دنیا که سطح دریاها در حال بالا آمدن است، در هوفن (Hofn) ایسلند سطح آب در حال پایین رفتن است. کلاهک یخی موجود در این منطقه، باعث فشرده شدن خاک زیر خود می‌شود. اما با آب شدن این کلاهک یخی در اثر گرمایش جهانی، سطح زمین بالاتر آمده است و حتی خطر برخورد کف کشتی‌ها به زمین وجود دارد. کلاهک‌های یخی و یخچال‌ها علاوه بر فشرده کردن زمین، به دلیل نیروی جاذبه، باعث کشیده شدن آب به سمت خود می‌شوند. با از بین رفتن یخچال‌ها،‌ جریان آب از این ناحیه دور می‌شود و این نیز به پایین رفتن سطح دریا می‌افزاید. بر اساس گزارش ناسا، ایسلند سالانه حدود ۱۰ میلیارد تن کوه یخی را دارد از دست می‌دهد و اگر این روند کاهش نیابد، تا سال ۲۲۰۰ ایسلند، سرزمین یخ خالی از یخ خواهد بود.[۱۷]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. Joint-statement by leaders of 18 scientific organizations: American Association for the Advancement of Science, American Chemical Society, American Geophysical Union, American Institute of Biological Sciences, American Meteorological Society, American Society of Agronomy, American Society of Plant Biologists, American Statistical Association, Association of Ecosystem Research Centers, Botanical Society of America, Crop Science Society of America, Ecological Society of America, Natural Science Collections, Alliance Organization of Biological Field Stations, Society for Industrial and Applied Mathematics, Society of Systematic Biologists, Soil Science Society of America, University Corporation for Atmospheric Research (October 21, 2009), Joint-statement on climate change by leaders of 18 scientific organizations (PDF), Washington DC, USA: American Association for the Advancement of Science, archived from the original (PDF) on 3 November 2009, retrieved 26 December 2012 {{citation}}: |author= has generic name (help)نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  2. IPCC, "Summary for Policymakers", نسخه آرشیو شده, Direct Observations of Recent Climate Change, archived from the original on 2 November 2018, retrieved 26 December 2012, in (IPCC AR4 WG1 2007).
  3. IPCC, "Summary for Policymakers", نسخه آرشیو شده, Understanding and Attributing Climate Change, archived from the original on 2 November 2018, retrieved 26 December 2012, in (IPCC AR4 WG1 2007).
  4. IPCC, "Synthesis report", نسخه آرشیو شده, Sec. 6.2 Drivers and projections of future climate changes and their impacts, archived from the original on 2 November 2018, retrieved 26 December 2012, in (IPCC AR4 SYR 2007).
  5. "Article 2", The United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC), UNFCCC
  6. «گرمترین دوران کره زمین». پایگاه اینترنتی آفتاب. دریافت‌شده در ۱۴ شهریور ۱۳۸۶.
  7. «پیش به سوی جهنم». وب‌گاه نوژن طراحان. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ اکتبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۶ سپتامبر ۲۰۰۷.
  8. «یخچال‌های چین به سرعت ذوب می‌شوند». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۸ شهریور ۱۳۸۶.
  9. «مرگ جوجه پنگوئن‌ها بر اثر گرمایش زمین». سایت خبری بیتنا ۲۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ فوریه ۲۰۱۴.
  10. «سازمان بهداشت جهانی: گرم شدن زمین، سالانه جان ۸۰ هزار آسیایی را می‌گیرد». خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، ایرنا. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ ژوئن ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۳۸۶.
  11. «دبیرکل سازمان ملل خواستار اقدام فوری برای مقابله با گرمایش شد». بی‌بی‌سی پارسی. دریافت‌شده در ۸ سپتامبر ۲۰۱۱.
  12. سازمان جهانی هواشناسی: زمین به مکانی ناشناخته تبدیل شده خبرگزاری انتخاب
  13. ۲۰۱۵ گرمترین سال جهان است خبرگزاری انتخاب
  14. بر اساس اطلاعات ناسا گرمایش زمین باز هم رکورد زد! خبرگزاری انتخاب
  15. «سال ۲۰۱۰ گرم‌ترین سال زمین». پایگاه خبری آفتاب. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ ژانویه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۰.
  16. «IPCC Special Report on the Ocean and Cryosphere in a Changing Climate» (PDF).
  17. Kottasová, Ivana; Doran, Temujin; CNN. "A drop in the ocean". www.cnn.com (به انگلیسی). Retrieved 2022-04-21.