بنوآ مندلبرات

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از بنوا مندلبرو)
بنوا مندلبرات
مندل برو در حال سخنرانی در EPFL در سال ۲۰۰۷
زادهٔ۲۰ نوامبر ۱۹۲۴
ورشو، لهستان
درگذشت۱۴ اکتبر ۲۰۱۰ (۸۵ سال)
کمبریج، ماساچوست، ایالات متحده
شهروندیآمریکایی
محل تحصیلاکول پلی‌تکنیک
مؤسسه فناوری کالیفرنیا
دانشگاه پاریس
شناخته‌شده برایکارهایش بر روی هندسهٔ برخالی (فرکتال)
جایزه(ها)مدال فرانکلین (۱۹۸۶)
پیشینه علمی
شاخه(ها)ریاضیات، آیرودینامیک
محل کاردانشگاه ییل
آی‌بی‌ام
آزمایشگاه ملی شمال‌غربی پاسیفیک

بِنوآ بی. مَندِل‌برات (به انگلیسی: Benoit B. Mandelbrot) (زادهٔ ۲۰ نوامبر ۱۹۲۴ - درگذشتهٔ ۱۴ اکتبر ۲۰۱۰) ریاضی‌دان فرانسوی‌تبار آمریکایی بود که به پدر هندسه فراکتالی شهرت یافته‌است.[۱][۲]

زندگی‌نامه[ویرایش]

بنوآ مندل‌برات در یک خانوادهٔ یهودی اهل لیتوانی در ورشو زاده‌شد. در کودکی با خانواده‌اش به فرانسه مهاجرت کرد و در فرانسه فارغ‌التحصیل شد. ماندل‌برو، آمریکایی-فرانسوی بود و در ایالات متحدهٔ آمریکا زندگی می‌کرد.

او استاد بازنشسته و استاد استرلینگ علوم ریاضی دانشگاه ییل[۳] و هم‌وند آی‌بی‌ام بود. او بیشتر به‌سبب کارهایش در هندسهٔ فراکتالی شهرت دارد.

حرفه پژوهش[ویرایش]

تصادفی بودن و فراکتال‌ها در بازارهای مالی[ویرایش]

مندلبرات بازارهای مالی را نمونه‌ای از «تصادفی بودن رام‌نشدنی»، که ویژگی‌شان تمرکز و وابستگی بلندمدت است، می‌دانست. او چندین رویکرد برای مدلسازی نوسانات مالی پیش نهاد.[۴] در اوایل کارش دریافت که تغییرات قیمت در بازارهای مالی از توزیع نرمال پیروی نمی‌کند، بلکه توزیع پایدار لوی با واریانس بی‌نهایت دارد. او دریافت که برای نمونه قیمت‌ پنبه از یک توزیع پایدار لوی با پارامتر α برابر ۱٫۷ پیروی می‌کند تا یک توزیع نرمال. ویژگی توزیع‌های «پایدار» این است که مجموع چندین متغیر تصادفی، از همان توزیع اما با یک پارامتر مقیاس بزرگتر پیروی می‌کند.[۵] اوایل دهه ۶۰، روی داده‌های روزانه قیمت‌ پنبه از ۱۹۰۰، بسیار پیش‌از این‌که او واژه فراکتال را پیش بکشد، کار شده‌بود. پس‌از گسترش مفهوم فراکتال‌ها، بررسی بازارهای مالی از نظر فراکتال‌ها، پس از در دسترس قرارگرفتن داده پربسامد در مالیه ممکن شد. در اواخر دهه ۸۰، مندلبرات از داده‌های میان‌روزانه اولسن و همکاران استفاده کرد[۶][۷] تا نظریه فراکتال را به ریزساختار بازار اعمال کند. این همکاری به انتشار نخستین مقاله‌های جامع درباره قانون مقیاس در مالیه انجامید[۸][۹] که ویژگی‌های مشابهی را در مقیاس‌های زمانی متفاوت نشان داده و بینش مندلبرات درباره ذات فراکتالی ریزساختارهای بازار را تأیید می‌کنند. پژوهش‌های مندلبرات در این زمینه، در دو کتاب‌ فراکتال‌ها و مقیاس در مالیه[۱۰] (بد)رفتاری بازارها شرح داده شده‌است.[۱۱]

مرگ[ویرایش]

او، ۱۴ اکتبر ۲۰۱۰ در کمبریج، ماساچوست آمریکا بر اثر سرطان درگذشت.[۱۲]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. Hoffman، Jascha (۲۰۱۰-۱۰-۱۶). «Benoît Mandelbrot, Novel Mathematician, Dies at 85 (Published 2010)» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۰.
  2. Lesmoir-Gordon، Nigel (۲۰۱۰-۱۰-۱۷). «Benoît Mandelbrot obituary» (به انگلیسی). The Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۰.
  3. «Yale Alumni Magazine: Benoit Mandelbrot (Nov/Dec 2004)». archives.yalealumnimagazine.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۰.
  4. Cont, Rama (15 May 2010). "Mandelbrot, Benoit". Encyclopedia of Quantitative Finance. pp. eqf01006. doi:10.1002/9780470061602.eqf01006. ISBN 978-0-470-05756-8. {{cite book}}: Missing or empty |title= (help)
  5. "New Scientist, 19 April 1997". Newscientist.com. 19 April 1997. Archived from the original on 21 April 2010. Retrieved 17 October 2010.
  6. Davidson, Clive (Dec 15, 1997). "WILDLY RANDOM MARKET MOVES". Journal of Commerce. Archived from the original on 11 July 2021. Retrieved 16 July 2021.
  7. Muldoon, Oliver (2019-10-14). "The Wandering Scientist Turned Father of Fractals". Medium (به انگلیسی). Retrieved 2021-03-19.
  8. Müller, Ulrich A.; Dacorogna, Michel M.; Olsen, Richard B.; Pictet, Oliver V.; Schwarz, Matthias; Morgenegg, Claude (Dec 1990). "Statistical study of foreign exchange rates, empirical evidence of a price change scaling law, and intraday analysis". Journal of Banking and Finance. 14 (6): 1189–1208 – via Elsevier Science Direct.
  9. Müller, U. A.; Dacorogna, M. M.; Davé, R. D.; Pictet, O. V.; Olsen, R. B.; Ward, J. R. (Jun 28, 1995). "FRACTALS AND INTRINSIC TIME – A CHALLENGE TO ECONOMETRICIANS". Opening lecture of the XXXIXth International Conference of the Applied Econometrics Association (AEA).
  10. Mandelbrot, Benoit (1997). Fractals and Scaling in Finance. Springer. ISBN 978-1-4757-2763-0.
  11. Mandelbrot, Benoit (2004). The (Mis)behavior of Markets. Profile Books. ISBN 978-1-86197-765-6.
  12. Cont, Rama (2010). Mandelbrot, Benoit (به انگلیسی). John Wiley & Sons, Ltd. doi:10.1002/9780470061602.eqf01006.