فرمانده کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران
| فرمانده کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران | |
|---|---|
| ستاد فرماندهی کل قوا | |
| لقب | مقام معظم |
| اقامتگاه | بیت رهبری |
| بنیادگذاری | ۱۴ مهر ۱۲۸۶ (۱۱۸ سال پیش) |
| نخستین متصدی | محمدعلیشاه |
| جانشین | جانشین فرمانده کل نیروهای مسلحجانشین فرمانده کل نیروهای مسلح در نیروی انتظامی |
فرمانده کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران که به اختصار فرمانده کل قوا نامیده میشود عنوانی است که امروزه در نظام جمهوری اسلامی ایران به فرماندهٔ کل نیروهای مسلح این کشور اطلاق میشود که از سال ۱۳۵۸ و مطابق با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر عهدهٔ رهبر جمهوری اسلامی ایران میباشد.[۱]
طبق اصل ۵۰ متمم قانون اساسی مشروطه، فرماندهی نیروهای مسلح برعهده پادشاه ایران بود. پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران از آن به عنوان "بزرگارتشتاران" یاد میشدهاست. بزرگارتشتاران عنوانی رسمی و نظامی بودهاست که در دوره پهلوی برای مقام فرماندهی سه نیروی مسلح کشور ایران بکار میرفت و دارنده آن محمدرضا پهلوی بود که با وقوع انقلاب اسلامی از بین رفت.
طبق اصل ۱۱۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی، اعلام جنگ و صلح و بسیج نیروها، همچنین نصب و عزل و قبول استعفای رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، فرماندهان کل و فرماندهان عالی ارتش، سپاه و فرماندهی انتظامی از اختیارات رهبری است. فرمانده کل فعلی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران سید علی خامنهای است.
فهرست
| ر. | بهعنوان نام |
نگاره | دوران تصدی | طول دوران | درجه | شاخه نظامی | م. | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| – | رهبرسید روحالله خمینی | ۲۲ بهمن۱۳۵۷ | ۱۲ آذر۱۳۵۸ | ۹ ماه و ۲۲ روز | — | — | [الف] | |
| ۱ | ۱۲ آذر۱۳۵۸ | ۳۰ بهمن۱۳۵۸ | ۲ ماه و ۱۶ روز | |||||
| ۲ | رئیسجمهورسید ابوالحسن بنیصدر | ۳۰ بهمن۱۳۵۸ | ۲۰ خرداد۱۳۶۰ | ۱ سال، ۳ ماه و ۲۲ روز | — | — | [ب][۲][۳] | |
| (۱) | رهبرسید روحالله خمینی | ۲۰ خرداد۱۳۶۰ | ۱۳ خرداد۱۳۶۸ | ۷ سال، ۱۱ ماه و ۲۴ روز | — | — | ||
| ۳ | رهبرسید علی خامنهای | ۱۴ خرداد۱۳۶۸ | در حال تصدی | ۳۶ سال، ۵ ماه و ۷ روز | — | سپاه پاسداران(۱۳۵۸)ستاد جنگهای نامنظم(۱۳۶۰–۱۳۵۹) | [پ][۴] | |
جانشین فرمانده کل نیروهای مسلح
| ر. | بهعنوان نام |
نگاره | دوران تصدی | طول دوران | درجه | شاخه نظامی | م. | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| – | سرپرست ریاست ستاد مشترک ارتشولیالله فلاحیسرپرست | ۲۱ خرداد۱۳۶۰ | ۷ مهر۱۳۶۰ | ۳ ماه و ۱۸ روز | سرتیپ | ارتش(۱۳۶۰–۱۳۳۰) | ||
| – | رئیس ستاد مشترک ارتشقاسمعلی ظهیرنژادسرپرست | ۲۳ مهر۱۳۶۰ | ؟ | ؟ | سرتیپ | ارتش(۱۳۵۲–۱۳۳۰)(۱۳۷۸–۱۳۵۷) | ||
| ۱ | فرمانده قرارگاه مرکزی خاتمالانبیااکبر هاشمی رفسنجانی | ۱۲ خرداد۱۳۶۷ | ۱۱ شهریور۱۳۶۸ | ۱ سال و ۳ ماه | — | — | ||
یادداشت
- ↑ با تصویب قانون اساسی فرماندهی کل نیروهای مسلح بنا به اصل ۱۱۰ قانون اساسی رسماً در اختیار رهبر قرار گرفت.
- ↑ برگزیده از سوی رهبر.
- ↑ وی سرپرستی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را بر عهده داشت. در آن زمان، سپاه فاقد درجات نظامی بود.
پانویس
- ↑ «اصول مرتبط با رهبرى در قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران». دفتر مقام معظم رهبری. دریافتشده در ۲۳ دی ۱۳۹۵.
- ↑ «حکم انتصاب آقای بنیصدر به سمت فرماندهی کل قوا». مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. دریافتشده در ۱۲ بهمن ۱۳۹۵.
- ↑ «حکم عزل ابوالحسن بنیصدر به سمت فرماندهی نیروهای مسلح». مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. دریافتشده در ۱۲ بهمن ۱۳۹۵.
- ↑ ولایتی، علیاکبر (۱۳۹۲). «خامنهای، آیتالله سیدعلی». در موسوی بجنوردی، کاظم. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ج. ۲۱. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. صص. ۶۷۳–۷۰۷. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۱۹-۱.