برمایه (گاو)

برمایه (گاو)
نگارهٔ برمایه در شاهنامه تهماسبی
اطلاعات کلی
ویژگی‌ها	هر مویش به یک رنگ بود
جنسیت	ماده
کشته شده به دست	مأموران ضحاک
خدمات	پرورش فریدون و استفاده از سرش برای ساخت گرز برای فریدون
دوره زندگانی	مابین حکومت جمشید و تسلط ضحاک بر ایران

بَرمایَه (پَرمایَه) که برخی آن را با ضمّهٔ نخست و به صورت پُرمایه هم خوانده‌اند، در شاهنامه نام گاوی مهربان که فریدون با شیر او پرورده شد ولی ضحاک او را بخاطر اینکه فریدون از شیر او پرورش یافته، کشت.

برمایه در شاهنامه

در شاهنامه، فریدون از نژاد جمشید است و پدرش آبتین از قربانیان ضحاک به‌شمار می‌آید. به همین دلیل مادر فریدون یعنی فرانک، او را به دور از چشم ضحاک به یاری این گاو نامور، در بیشه اسپروز پرورش می‌دهد. بعدها ضحاک برمایه را نابود می‌سازد. فردوسی در ابیات زیر، از این حیوان عجیب چنین یاد کرده‌است:

همان گاو کَش نام برمایه بود		ز گاوان ورا برترین پایه بود
ز مادر جدا شد چو طاووس نر		به هر موی بر تازه رنگی دگر
شده انجمن بر سرش بخردان		ستاره شناسان و هم موبدان
که کس در جهان گاو چونان ندید		نه از پیر سر کار دانان شنید

منابع

• پارسی نگاشتهٔ شاهنامه، نگارش: فرانک دوانلو، انتشارات آهنگ قلم، چاپ سوم، ۱۳۸۷ (با اندکی تغییر)
• حسین، الهی قمشه‌ای (۱۳۸۶). شاهنامه فردوسی. ترجمهٔ ناهید فرشادمهر. تهران: نشر محمد. شابک ۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵.