بخش طارم سفلی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از بخش طارم‌سفلی)
بخش طارم سفلی
تصویری از بخش طارم سفلی
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانقزوین
شهرستانقزوین
مرکز بخششهر سیردان
دهستان‌هاخندان، چوقور، نیارک، کوگیر
مردم
جمعیت۲۵٬۱۶۰نفر[۱] (سال ۹۵)
جغرافیای طبیعی
مساحت۱٬۷۰۰[۲] کیلومتر مربع
داده‌های دیگر
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۲۸۳۳۸۶

بخش طارم سفلی به مرکزیت شهر سیردان یکی از بخش‌های شهرستان قزوین در استان قزوین ایران است.[۳] طارم سفلی در شمال غربی استان قزوین واقع شده‌است و بزرگ‌ترین بخش استان قزوین می‌باشد. بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت بخش طارم سفلی شهرستان قزوین در سال ۱۳۹۵ برابر با ۲۵٬۱۶۰ نفر بوده‌است.[۴] طارم سفلی دومین تولیدکننده زیتون در کشور و قطب تولید انرژی‌های نو و مس کاتدی در استان قزوین می‌باشد.[۵][۶]

تقسیمات کشوری[ویرایش]

بخش طارم سفلی یکی از بخش‌های شهرستان قزوین در استان قزوین می‌باشد. همچنین طارم سفلی بزرگ‌ترین بخش استان قزوین است. بر اساس تقسیمات کشوری ایران در سال ۱۳۱۶، طارم سفلی تابع شهرستان زنجان شد. به تصویب هیئت وزیران در ۲۷ اردیبهشت ۱۳۲۷ این بخش از شهرستان زنجان جدا و به شهرستان قزوین ملحق شد.[۷] در پی ایجاد استان قزوین در سال ۱۳۷۶ از آن زمان تا به امروز طارم سفلی به عنوان یکی از بخش‌های استان قزوین شناخته می‌شود.[۸] شهر سیردان مرکز بخش طارم سفلی می‌باشد.

بخش طارم سفلی هم‌اکنون شامل تقسیمات زیر است:

جمعیت[ویرایش]

جدول زمانی جمعیت بخش طارم سفلی
سال ۱۳۵۵ ۱۳۶۵ ۱۳۹۰ ۱۳۹۵
جمعیت ۲۹۳۶۳ ۲۱۷۹۳ ۱۵۸۳۹ ۲۵۱۶۰

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت بخش طارم سفلی شهرستان قزوین در سال ۱۳۹۵ برابر با ۲۵٬۱۶۰ نفر بوده‌است.[۹]

جاذبه‌های گردشگری[ویرایش]

قلعه سمیران

قلعه سمیران از جاذبه‌های تاریخی بخش طارم سفلی و مربوط به دوره ساسانیان - دوران‌های تاریخی پس از اسلام است. این اثر در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۴۵۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۱۰] این قلعه در شمال غربی بخش طارم سفلی و در مجاورت رودخانه قزل اوزون (سفیدرود) واقع گردیده‌است. پیشینه این قلعه را به دوران قبل از اسلام نسبت می‌دهند و در طول سال‌های سده چهارم هجری محل فرمانروایی کنگریان و آل مسافر بوده‌است. این مجموعه تاریخی شامل قلعه، برج‌ها و امامزاده قاسم می‌باشد.

چنار کهنسال سیردان

چنار کهنسال سیردان درخت چناری در بخش طارم سفلی استان قزوین و شهر سیردان می‌باشد.[۱۱] این درخت چنار به شماره ۲۰۷ و در در تاریخ ۹۳/۸/۲۸ در فهرست میراث طبیعی ملی ایران به ثبت رسیده‌است. قدمت حدودی این درخت کهنسال حدود ۵۰۰ سال تخمین زده شده‌است. مردم محلی باور دارند این حدود هزار سال قدمت دارد.[۱۲]

دوگنبدان کلج

روستای کلج طارم سفلی دارای جاذبه‌های تاریخی متعددی می‌باشد که از آنها می‌توان به خانه‌های سنگی معروف به «داش» و دوگنبدان اشاره کرد. دوگنبدان به بنای تاریخی گویند که در شمال غربی روستا و در نزدیکی باغات زیتون واقع شده‌است. این دو گنبد در فاصله ۵ متری از یکدیگر واقع گردیده‌اند بر اساس شواهد باستان شناختی از آثار ارزشمند مربوط به دوران اسلامی بوده و به لحاظ مکان قرارگیری و سبک معماری بنا واحد ارزش‌های تاریخی فراوانی هستند. این بنا در تاریخ ۹۰/۱۰/۸ به شماره ۳۰۷۲۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌است.[۱۳]

روستای عمقین[ویرایش]

روستای کُهن عمقین که به نِگین طارم سفلی نیز معروف است، از بهترین و سر سبزترین مناطق این بخش می‌باشد. این روستا با کوه‌ها و جنگل‌های انبوه بلوط طارم سفلی احاطه شده‌است. آبشارها و مناطق زیبای عمقین همچون وکینه سود و قز آقل و کوه خوش سیمای شاه اسماعیل و ده‌ها منطقه دیگر فضایی رؤیایی به این روستا بخشیده‌است. عمقین دارای انواع باغات میوه می‌باشد و اطراف این روستا منابع غنی از گیاهان دارویی را می‌توان یافت. این روستا در منطقه بالادست مرکز طارم سفلی یعنی سیردان واقع شده‌است.

زبان و مذهب[ویرایش]

ساکنین بخش طارم سفلی از دیرباز به زبان ترکی آذربایجانی[۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸] صحبت می‌کنند و پیرو مذهب شیعه هستند.[۱۹]

اقتصاد[ویرایش]

کشاورزی

عمده فعالیت‌های اقتصادی طارم سفلی در حوزه باغداری و کشاورزی متمرکز است. بخش طارم سفلی دومین تولیدکننده زیتون در کشور می‌باشد.[۲۰] طارم سفلی دارای ۹ هزار و ۷۵۰ هکتار باغ زیتون است.[۲۱] همچنین ارتفاعات طارم سفلی همچون دهستان چوقور، دهستان نیارک و اراضی دیم شهر سیردان تحت کشت محصولات اساسی همچون گندم و جو است. از دیگر محصولات کشاورزی طارم سفلی گردو و گیلاس شهر سیردان و روستای عمقین می‌باشد. همچنین انار روستای سنگان این منطقه از مرغوبیت و معروفیت بالایی برخوردار بوده و بزرگ‌ترین تولیدکننده میوه انار در استان قزوین می‌باشد.[۲۲][۲۳] روستای یوزباشی چای این بخش نیز یکی از دو قطب تولید میوه زغال‌اخته در استان قزوین است.[۲۴]

صنایع تبدیلی

ناحیه صنعتی طارم در بخش طارم سفلی و در حدفاصل دو روستای کلج و سیاهپوش واقع گردیده‌است.[۲۵] این دو روستا دارای کارخانجات و کارگاه‌های متعدد روغن کشی، فرآوری و بسته‌بندی زیتون می‌باشند. همچنین روستای آلتین کش در غرب طارم سفلی از روستاهای فعال در صنایع تبدیلی می‌باشد.[۲۶]

معادن

بزرگ‌ترین مجتمع صنعتی و معدنی «مس کاتدی» بخش خصوصی در کشور، در دهستان چوقور این بخش قرار دارد.[۲۷][۲۸][۲۹][۳۰][۳۱]

نگاره‌ها[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. سازمان ملی آمار کشور
  2. › taromsoflaطارم سفلی - پورتال شهرداری قزوین
  3. اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.
  4. سازمان ملی آمار
  5. copper_association_ir. «معدن مس کاتدی طارم سفلی، بزرگ‌ترین کارخانه معدن مس کاتدی بخش خصوصی». دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۳.
  6. «قزوین به قطب تولید انرژی‌های نو در کشور تبدیل می‌شود». خبرگزاری برنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۳.
  7. «مذاکرات جلسه ۶۹ دوره پانزدهم مجلس شورای ملی ۲۸ اردیبهشت ۱۳۲۷».[پیوند مرده]
  8. «مرکز پژوهشها - قانون ایجاد استان قزوین». rc.majlis.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ اوت ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۲.
  9. سازمان ملی آمار
  10. سیما، IRIB NEWS AGENCY | خبرگزاری صدا و. «قلعه تاریخی سمیران قزوین، گمشده‌ای در دل تاریخ». fa. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۲.[پیوند مرده]
  11. «گالری تصاویر – شهرداری سیردان». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ اوت ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۲.
  12. 10 (۲۰۱۴-۱۱-۲۴). «سه اثر طبیعی استان قزوین در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۲.
  13. «گنبدخانه‌های تاریخی کلج ساماندهی و مرمت می‌شود». خبرگزاری برنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۳.
  14. «جلد دوم فرهنگ جغرافیایی ایران، حسینعلی رزم‌آرا: طارم» (PDF). کتابناک. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ نوامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۲٫۱٫۲۲. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازدید= را بررسی کنید (کمک)
  15. «جاذبه‌های استانی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ اکتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۴ مه ۲۰۲۰.
  16. جام‌جم آنلاین
  17. «ایران‌نما». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۰.
  18. آناهیتا
  19. «نگاه مدیا». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ ژوئن ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۴ مه ۲۰۲۰.
  20. «پایگاه خبری صبح قزوین - قزوین دومین تولیدکننده زیتون کشور است/ توسعه پنج هزار هکتاری باغات زیتون در طارم». پایگاه خبری صبح قزوین. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۲.
  21. AGENCY، خبرگزاری صدا و سیما | IRIB NEWS (۱۳۹۹/۰۷/۰۸–۱۲:۲۰). «برداشت زیتون در طارم سفلی+ تصاویر». fa. دریافت‌شده در 2022-08-12. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)[پیوند مرده]
  22. ایرنا
  23. خبرگزاری شبستان[پیوند مرده]
  24. خبرگزاری جوانان
  25. «ناحیه صنعتی طارم». معاونت صنایع کوچک و متوسط استان قزوین. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۲.
  26. «استقرار واحدهای تولیدی در ناحیه صنعتی طارم شتاب می‌گیرد». خبرگزاری بازار. ۲۰۲۱-۰۷-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۲.
  27. 911 (۲۰۲۱-۰۴-۰۴). «افتتاح معدن مس، فرصتی برای محرومیت زدایی از طارم سفلی». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۲.
  28. 911 (۲۰۲۱-۰۴-۰۴). «افتتاح معدن مس، فرصتی برای محرومیت زدایی از طارم سفلی». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۲.
  29. «معرفی شرکت». شرکت صنایع مس طارم. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۲.
  30. «شرکت صنایع مس طارم (سهامی خاص) - مجموعه صنعتی و معدنی مس کاتدی». شرکت صنایع مس طارم. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۲.
  31. «شرکت صنایع مس طارم (سهامی خاص) - مجموعه صنعتی و معدنی مس کاتدی». شرکت صنایع مس طارم. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۸-۱۲.

جستارهای وابسته[ویرایش]