بحث الگو:ماههای هجری خورشیدی
نام ماهها در افغانستان[ویرایش]
@Hamedvahid: استاد حامدوحید (استاد در زمینهٔ گاهشماری (:) مطمئنم خودت میدانی ولی برای توضیح ویرایشم عرض میکنم: نام برجها ربطی به فارسی افغانستان ندارد. این با کردی و پشتو فرق میکند. در افغانستان نام برجها را برای نامگذاری ماهها استفاده میکنند که در زبان فارسی ایران و افغانستان مشترک است، و در ایران نام پارسی ماهها را که آن هم احتمالاً مشترک است استفاده میکنند. (البته این نامها که برای برجها به کار میبرند عربی است نه پارسی، که میدانی، ولی در هردو کشور برای نامیدن برجها از همین نامها استفاده میکنند). بنابراین نباید نوشت فارسی افغانستان و فارسی ایران چون ربطی به فارسی اینجا و آنجا ندارد، کمااینکه در ایران نیز مدتی از نام برجها استفاده میکردند (غلط نکنم زمان قاجار) معنیش این نیست که مثلاً در آن دوره فارسی ایران یک چیز بوده و تغییر کردهباشد. البته حواسم هست که گاهشماری برجی با نامگذاری برجی بر روی ماهها فرق میکند. --arfar (گفتگو) سهشنبه، ۲۰ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۱۲:۴۹ (ایران) ۱۱ اوت ۲۰۱۵، ساعت ۰۸:۱۹ (UTC)
- درود بر استاد سره نویسی، اولاً برج با ماه فرق میکند این الگوی ماههای خورشیدیه ربطی به برجها نداره (این اولین خلط بزرگ). اینکه نام ماهها و برجها در افغانستان مشترکه اون اشتراک لفظیه، نباید دچار دوبینی و اختلاط موضوع بشید. ببین دوست عزیزم تقویم خورشیدی افغانستان و ایران اکنون یکیه و تنها تفاوتش تو اسم لغوی ماههاست. در حقیقت این برمی گردد به کاربرد فارسی در افغانستان. ثانیاً تقویم برجی خودش یه تقویم قدیمی بوده و زمانمندی و چارچوبی متفاوت با این تقویم حاضر داشته هر چند اونجا هم در مواردی اسم ماههاش با تقویم رایج فارسی و گاه افغانستانی مشترک بوده. -- Hamedvahid (بحث) ۱۱ اوت ۲۰۱۵، ساعت ۰۸:۴۱ (UTC)
- اینها که فرمودی را میدانم حامد جان، ولی توضیحاتم را دوباره ببین، در افغانستان «نام ماههای تقویم را با نام برجها نامیدهاند» همین. نه اینکه این از اختلاف لهجه و گویش (یا به قول افغانها «طرز») نیست بلکه انتخاب نوع نامگذاری است. مثلاً فرض کن ما به مسجد مزار شریف بگوییم «مسجد کبود» و آنان بگویند «حرم حضرت علی (ع)» حالا این به اختلاف دو گویش برمیگردد یا اختلاف نامگذاری؟ خب ایرانیان هم اگر اعتقاد داشتند حضرت علی آنجا دفن است آن را حرم حضرت علی مینامیدند. همینطور اگر ایرانیان میخواستند از نام برجها استفاده کنند از همان استفاده میکردند که افغانها میکنند و اگر افغانان میخواستند از نامهای فارسی ماهها استفاده کنند همینها را به کار میبردند که ایرانیان میبرند، درحالی که اگر لهجه یا گویش فرق داشت باید اتفاق دیگری میافتاد در فرض یادشده. پس هرگز اشتراک لفظی اینجا رخ ندادهاست. بعد هم این نام برجها اصلاً فارسی نیست. نامگذاری فارسی برجها بره و گاو و ... است نه حمل و ثور و ... --arfar (گفتگو) سهشنبه، ۲۰ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۱۳:۳۶ (ایران) ۱۱ اوت ۲۰۱۵، ساعت ۰۹:۰۶ (UTC)
- ببین عزیزم فارسی زبانان در ایران با افغانستان نام ماهها را متفاوت بکار میبرند همین. این تفاوت کاربرد باید حفظ بشه و واضه بشه. بحث اینکه اختلاف گویشی است یا تفاوت قرارداد رسمی یا تفاوت عرف این به اینجا مربوط نمیشه. قدیمی تر همه فارسی زبانان ماهها را مانند اسم برجهای عربی بکار میبردند (اشتراک لفظیه چون حقیقت ایندو متمایزه). حکومت ایران در حدود ۹۰ سال پیش اومد نام ماهها را طبق فارسی باستان اعلام رسمی کرد و در افغانستان همون باقی ماند. ضمناً نام برجها در فارسی امروزه همون حمل -ثور و... هست اونیکه تو گفتی نام سره و قدیمی است. -- Hamedvahid (بحث) ۱۱ اوت ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۱۳ (UTC)
- اینها که فرمودی را میدانم حامد جان، ولی توضیحاتم را دوباره ببین، در افغانستان «نام ماههای تقویم را با نام برجها نامیدهاند» همین. نه اینکه این از اختلاف لهجه و گویش (یا به قول افغانها «طرز») نیست بلکه انتخاب نوع نامگذاری است. مثلاً فرض کن ما به مسجد مزار شریف بگوییم «مسجد کبود» و آنان بگویند «حرم حضرت علی (ع)» حالا این به اختلاف دو گویش برمیگردد یا اختلاف نامگذاری؟ خب ایرانیان هم اگر اعتقاد داشتند حضرت علی آنجا دفن است آن را حرم حضرت علی مینامیدند. همینطور اگر ایرانیان میخواستند از نام برجها استفاده کنند از همان استفاده میکردند که افغانها میکنند و اگر افغانان میخواستند از نامهای فارسی ماهها استفاده کنند همینها را به کار میبردند که ایرانیان میبرند، درحالی که اگر لهجه یا گویش فرق داشت باید اتفاق دیگری میافتاد در فرض یادشده. پس هرگز اشتراک لفظی اینجا رخ ندادهاست. بعد هم این نام برجها اصلاً فارسی نیست. نامگذاری فارسی برجها بره و گاو و ... است نه حمل و ثور و ... --arfar (گفتگو) سهشنبه، ۲۰ مرداد ۱۳۹۴، ساعت ۱۳:۳۶ (ایران) ۱۱ اوت ۲۰۱۵، ساعت ۰۹:۰۶ (UTC)
ماههای سال در لهجه هزارگی[ویرایش]
ماههای سال در لهجه هزارگی با فارسی دری هیچ فرق ندارد که به ترتیب قرار ذیل است؛ حمل، ثور، جوزا، سرطان، اسد، سنبه، میزان، عقرب، قوس، جدی، دلو، و حوت.
چیزهای که در این جدول به عنوان نام ماههای سال در لهجه هزارگی آمده، هیچ ربط به لهجه هزارگی ندارد ( شاید قریه یا مردم منطقه خاص چنین چیزی بگوید، اما این دلیل نمیشود که آن را به کل هزاره ها تعمیم دهیم).
یکی از مشکلات جدی و مریض گونه حفیظ شریعتی صحر این است که با وجود داشتن تحصیلات در سطح فوق لیسانس، اما هنوز نمیفهمد که لهجه یا زبان محلی یک قریه را نمی شود به کل لهجه هزارگی تعمیم داد و مدام با شاهد قرار دادن کلاهش، تلاش میکند نوشتههای بی ریخت و بی اساسش را علمی-تحقیقی جلوه دهد
. چیزی که دراین جدول با استناد به نوشته حفیظ شریعتی صحر آورده شده، من اولین بار است که با آن روبرو شدم.