لیستریا مونوسیتوژنز

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

لیستریا مونوسیتوژنز
اسکن لیستریا مونوسیتوژنز با میکروسکوپ الکترونی روبشی.
رده‌بندی علمی
حوزه: باکتری
فرمانرو: باکتری
شاخه: فیرمیکوت‌ها
رده: باسیل
راسته: باسیلاس
تیره: Listeriaceae
سرده: لیستریا
گونه: ل. مونوسیتوژنز
نام دوبخشی
لیستریا مونوسیتوژنز
(ای. موری و همکاران سال ۱۹۲۶) پیریه ۱۹۴۰

باکتری لیستریا مونوسیتوژنز گونه‌ای از باکتری‌های بیماری‌زاست که موجب عفونت لیستریوزیس می‌گردد. این باکتری بی‌هوازی اختیاری است و قادر به زنده ماندن در بود و نبود اکسیژن است و به عنوان عامل ایجاد کننده طیف وسیعی از بیماری‌ها در انسان و حیوانات است. تظاهرات لیستریوزیس شامل سپتیسمی، مننگوانسفالیت ( التهاب مغز و پرده‌های مغزی)، زایمان زودرس و سقط جنین در انسان‌ها، به ویژه در افرادی از جمله زنان باردار، افراد دارای نقص سیستم ایمنی، جنین، نوزادان و افراد مسن می باشد. [۱]این باکتری می‌تواند درون سلول‌های میزبان رشد کرده و تولیدمثل کند و یکی از بدترین عوامل بیماریزای ناشی از عفونت مواد غذایی است. ۲۰ تا ۳۰ درصد از عفونت غذایی ناشی از لیستریوزیس در افرادی که در معرض خطر بالایی قرار دارند کشنده است.[۲] این باکتری توانایی زنده ماندن در یخچال و دمای ۴ درجه سانتی‌گراد و pH کم و نمک بالا را دارد.

مورفولوژی[ویرایش]

لیستریا مونوسیتوژنز یک باسیل کوتاه، گرم مثبت، کاتالاز مثبت، متحرک و بدون اسپور می‌باشد.

کشت و خصوصیات رشد[ویرایش]

لیستریا روی محیط آگار حاوی ۵ درصد خون گوسفند رشد کرده و هاله کوچک همولیز تولید می‌کند. اسکولین را هیدرولیز کرده و با مصرف هیدرات‌های کربن مختلف تولید اسید (بدون گاز) می‌نماید.[۳]

بیماری‌زایی[ویرایش]

پس از خوردن غذاهای آلوده مانند پنیر و سبزیجات از طریق دستگاه گوارش وارد بدن انسان می‌شود. این باکتری دارای پروتئین‌های ادهیژن (adhesion) (مانند پروتئین‌های فلاژلین) است که موجب اتصال باکتری به سلول میزبان می‌شود. پس از اتصال وارد سلول‌های اپی‌تلیال شده و در داخل یک فاگولیزوزوم محصور می‌گردد. سپس توسط آنزیمی که دارد غشای فاگولیزوزوم را لیز کرده و به داخل سیتوپلاسم سلول اپی‌تلیال رفته و در آن‌جا شروع به تکثیر می‌کند. تکثیر زیاد باکتری در سلول موجب ایجاد برآمدگی‌های به نام فیلوپود در سلول شده و سلول‌های مجاور، ماکروفاژها و هپاتوسیتها آن را هضم کرده و مجددا لیستریا آزاد شده و این سیکل ادامه پیدا می‌کند.

منابع[ویرایش]

  1. اباذر پورنجف (تابستان ۱۳۹۲). «تعیین فراوانی سویه های لیستریا منوسیتوژنز در نمونه های بالینی و غیربالینی به روش فنوتیپی و تأیید آن با روش PCR» (PDF).
  2. Ramaswamy V; Cresence VM; Rejitha JS; Lekshmi MU; Dharsana KS; Prasad SP; Vijila HM. (February 2007). "Listeria – review of epidemiology and pathogenesis" (PDF). J. Microbiol. Immunol. Infect. 40 (1): 4–13. PMID 17332901. Archived from the original (PDF) on 31 March 2020. Retrieved 2010-09-05.
  3. میکروب شناسی پزشکی جاوتز.

پیوند به بیرون[ویرایش]