باغ طوطی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از باغ توتی)
گورستان باغ توتی قبل از گسترش حرم عبدالعظیم

باغ طوطی (که برخی به اشتباه، آن را باغ توتی می‌نویسند) گورستانی است در ضلع غربی حرم شاه عبدالعظیم در شهرری. به دلیل وجود درختان بسیار، تفرجگاهی بود برای عموم مردم. این گورستان در منطقه بیست تهران قرار دارد و از یک سوی به حرم و از سوی دیگر به بازار شاه عبدالعظیم راه دارد.[۱][۲] مقبرۀ مشاهیر در بسیاری در این گورستان واقع شده‌است.[۳] از جمله: ستار خان (از رهبران مشروطه) و شیخ محمد خیابانی.

در باره وجه تسمیه این باغ، بعضی می‌گویند که نام باغ از طوطی‌های پر تعدادش گرفته شده، بعضی دیگر هم آن را «توتی» می‌نامند و درختان توت فراوان باغ را دلیل این نام‌گذاری می‌دانند. ولی سید مرتضی میرسراجی با دلایل متعدد تاریخی اثبات کرده است که نام آن «طوطی» است که برگرفته از نام یکی از زنان محبوب و معشوقۀ فتحعلی شاه قاجار بوده است. «طوطی خانم» یا «طوطی شاه» که از لرهای طایفۀ زند بوده، به دربار شاه راه می‌یابد ولی جوانمرگ می‌شود و در این قبرستان مدفون می‌شود. مقبره‌ای هم داشته که بعدها تخریب شده و نام او بر این قبرستان باقی مانده؛ ولی یاد خود او و هویتش به مرور فراموش شده است.[۴]

منابع[ویرایش]

  1. «همسایه‌های نامدار حرم عبدالعظیم». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ مارس ۲۰۱۶.
  2. «گورستان‌های تاریخی تهران».
  3. «سردرگمی مردم برای یافتن مزار مردگان‌شان در باغ طوطی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۸.
  4. میرسراجی، مرتضی: «نام صحن حرم، نام رقاصه حرم»، نشریۀ کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، بهمن 1401