پرش به محتوا

باشگاه فوتبال بروسیا دورتموند

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بروسیا دورتموند
نام کاملبال‌اِشپیل‌فِراین بروسیا ۰۹ اِ.فا. دورتموند
لقب‌(ها)بروسیایی‌ها (به آلمانی: Die Borussen)
سیاه-زردها (به آلمانی: Die Schwarzgelben)
زنبورها (به آلمانی: Bienen)
زنبور وحشی (به آلمانی: Wilde Biene)
نام غیررسمیBVB
تاریخ بنیان‌گذاری۱۹ دسامبر ۱۹۰۹ (۱۱۵ سال پیش)
نام ورزشگاهورزشگاه وستفالن
گنجایش۸۱٬۳۵۹[۱]
مدیرعامللارس ریکن
مربینیکو کواچ
لیگبوندس‌لیگا
۲۰۲۵–۲۰۲۴۴

باشگاه فوتبال بال‌اِشپیل‌فِراین بروسیا ۰۹ اِ.فا. دورتموند (به آلمانی: Ballspielverein Borussia 09 e. V. Dortmund) که معمولاً با عنوان بروسیا دورتموند و دورتموند شناخته می‌شود، یک باشگاه فوتبال آلمانی است که در شهر دورتموند، نوردراین-وستفالن قرار دارد. این باشگاه در بوندس‌لیگا بازی می‌کند و تاکنون ۸ بار قهرمان بوندس‌لیگا، ۵ بار قهرمان جام حذفی آلمان، یک بار قهرمان لیگ قهرمانان اروپا، یک بار قهرمان جام بین قاره‌ای فوتبال و یک بار قهرمان جام برندگان جام اروپا شده است.

این باشگاه فوتبال که در سال ۱۹۰۹ توسط هجده بازیکن فوتبال در دورتموند تأسیس شد، بخشی از یک باشگاه ورزشی بزرگ مبتنی بر عضویت با بیش از ۱۸۹٬۰۰۰ بازیکن تا سال ۲۰۲۳ است،[۲] که بروسیا دورتموند را به پنجمین باشگاه ورزشی بزرگ در جهان تبدیل می‌کند. این باشگاه یک تیم هندبال بانوان نیز دارد. از سال ۱۹۷۴، دورتموند بازی‌های خانگی خود را در ورزشگاه وستفالن انجام می‌دهد. این ورزشگاه بزرگ‌ترین ورزشگاه آلمان است و دورتموند بالاترین میانگین تماشاگران را در بین باشگاه‌های فوتبال در جهان دارد.[۳]

رنگ لباس‌ها و نشان‌های دورتموند سیاه و زرد است که به این باشگاه لقب شوارتس‌گِلبن (به آلمانی: die Schwarzgelben) به معنی سیاه-زردها را داده‌اند.[۴][۵] آنها یک رقابت طولانی مدت با شالکه ۰۴ دارند، که به رقابت بین آنها ریوردربی می‌گویند. همچنین به مصاف دورتموند با بایرن مونیخ که یکی دیگر از رقیب‌های قدیمی آنها است، در کلاسیکر می‌گویند.

در سال ۲۰۲۴، دورتموند در سرمایه لیگ‌های فوتبالی دیلویت، از لحاظ «بیشترین درآمد» در بین باشگاه‌های آلمانی، دوم، و در بین باشگاه‌های جهان، دوازدهم شد.[۶]

تاریخچه

[ویرایش]

پایه‌گذاری و سال‌های اولیه

[ویرایش]
بروسیا دورتموند در سال ۱۹۱۳

این باشگاه در ۱۹ دسامبر ۱۹۰۹ توسط گروهی از جوانان ناراضی از باشگاه جوانان ترینیتی که توسط کلیسای کاتولیک حمایت می‌شد، تأسیس شد. در آنجا آنها تحت هدایت کشیش محلی، فوتبال بازی می‌کردند. بنیانگذاران عبارت بودند از: فرانتس و پاول براون، هنری کلیو، هانس دبست، پاول دزلندزیل، فرانتس، یولیوس و ویلهلم جاکوبی، هانس کان، گوستاو مولر، فرانتس ریسه، فریتز شولته، هانس سیبولد، آگوست تونسمان، هاینریش و رابرت اونگر، فریتز وبر و فرانتس وندت. نام بروسیا در لاتین به معنای پروس است، اما نام این باشگاه از آبجوی بروسیا از کارخانه آبجوسازی بروسیا در نزدیکی دورتموند گرفته شده‌است.[۷] این باشگاه در ابتدا بازی را با پیراهن‌های راه‌راه آبی و سفید با کمربند قرمز و شورت مشکی آغاز کرد. در سال ۱۹۱۳، آنها برای اولین بار پیراهن‌های راه‌راه مشکی و زرد را پوشیدند.

در طول دهه‌های بعدی، این باشگاه با بازی در لیگ‌های محلی موفقیت چندانی نداشت. آنها در سال ۱۹۲۹، زمانی که تلاش برای افزایش ثروت باشگاه با امضای قرارداد با چند بازیکن فوتبال حرفه‌ایِ پولدار به طرز فجیعی شکست خورد و تیم را در بدهی عمیقی فرو برد، به ورشکستگی نزدیک شدند. آنها تنها به لطف سخاوت یک هوادار محلی که کسری بودجه تیم را از جیب خود پوشش می‌داد، دوام آوردند.

دههٔ ۱۹۳۰ با ظهور آلمان نازی سازمان‌های ورزشی و فوتبال در سراسر کشور مطابق با اهداف رژیم بازسازی شد. رئیس باشگاه بروسیا دورتموند به دلیل امتناع از پیوستن به حزب نازی برکنار شد و چند عضو باشگاه که مخفیانه از دفاتر باشگاه برای تهیه بروشورهای ضد نازی استفاده می‌کردند، در آخرین روزهای جنگ اعدام شدند. این باشگاه در گالیگا وستفالن تازه تأسیس، موفقیت بیشتری کسب کرد، اما برای دستیابی به موفقیت باید تا پس از جنگ جهانی دوم صبر می‌کرد. در این دوران بود که بروسیا دورتموند رقابت شدیدی با شالکه ۰۴ از حومه گلزنکیرشن، موفق‌ترین تیم آن دوران، آغاز کرد (در حال حاضر به رقابت این دو باشگاه شهرآورد ریور می‌گویند). مانند هر سازمان دیگری در آلمان، بروسیا دورتموند پس از جنگ توسط مقامات اشغالگر متفقین منحل شد تا نهادهای کشور را از گذشته اخیر نازی خود دور نگه دارد.

اولین عناوین کشوری

[ویرایش]
آلفرد پریسلر اسطوره و برترین گلزن باشگاه بروسیا دورتموند که نقش اساسی در اولین افتخارات این باشگاه داشت.

بین سال‌های ۱۹۴۶ تا ۱۹۶۳، بروسیا دورتموند در اوبرلیگا غربی، لیگ دسته اول که تا اواخر دههٔ ۱۹۵۰ بر فوتبال آلمان تسلط داشت، حضور داشت. در سال ۱۹۴۹، بروسیا به فینال اشتوتگارت مقابل مانهایم رسید که در وقت اضافه با نتیجهٔ ۲–۳ شکست خورد. این باشگاه اولین عنوان قهرمانی ملی خود را در سال ۱۹۵۶ با پیروزی ۴–۲ مقابل کارلسروهه به دست آورد. یک سال بعد، بروسیا دورتموند با شکست ۴–۱ هامبورگ، دومین عنوان قهرمانی خود را به دست آورد. پس از این پیروزی، سه آلفرد (آلفرد پریسلر، آلفرد کلباسا و آلفرد ناپیلیک) در دورتموند به اسطوره تبدیل شدند. در سال ۱۹۶۳، بروسیا دورتموند عنوان آخرین دورهٔ مسابقات قهرمانی فوتبال آلمان (قبل از معرفی بوندسلیگای جدید) را به دست آورد تا سومین جام قهرمانی ملی خود را کسب کند.

اولین حضور در بوندس‌لیگا

[ویرایش]

در سال ۱۹۶۲، فدراسیون فوتبال آلمان در دورتموند تشکیل جلسه داد و به تأسیس یک لیگ حرفه‌ای فوتبال در آلمان رأی داد که قرار بود از اوت ۱۹۶۳ با نام بوندس‌لیگا آغاز شود. بروسیا دورتموند با پیروزی در آخرین مسابقات قهرمانی ملی پیش از بوندس‌لیگا، جایگاه خود را در میان شانزده باشگاه اول حاضر در این لیگ تثبیت کرد. در اولین بازی دورتموند در بوندس‌لیگا، فریدهلم کونیتسکا، بازیکن دورتموند، تنها یک دقیقه پس از شروع مسابقه، اولین گل را به ثمر رساند. آنها در نهایت با نتیجهٔ ۲–۳ مغلوب وردر برمن شدند.

در سال ۱۹۶۵، دورتموند اولین جام حذفی آلمان خود را به دست آورد. در سال ۱۹۶۶، دورتموند در وقت اضافه با نتیجهٔ ۲–۱ مقابل لیورپول، جام در جام اروپا را با گل‌های زیگفرید هلد و راینهارد لیبودا به دست آورد. با این حال، در همان سال، این تیم با شکست در چهار بازی از پنج بازی آخر لیگ و قرار گرفتن در جایگاه دوم، با سه امتیاز اختلاف نسبت به مونیخ ۱۸۶۰، جایگاه برتر خود در بوندس‌لیگا را از دست داد. بیشتر موفقیت‌های این تیم به لطف بازی کونیتسکا، که اخیراً از دورتموند به این تیم منتقل شده بود، حاصل شد.

دههٔ ۱۹۷۰ با مشکلات مالی، سقوط از بوندس‌لیگا در سال ۱۹۷۲ و افتتاح ورزشگاه وستفالن، که نام خود را از منطقه وستفالن، محل تولد بایرن، گرفته بود، همراه بود. این باشگاه در سال ۱۹۷۶ به بوندس‌لیگا بازگشت.

دورتموند در طول دههٔ ۱۹۸۰ همچنان با مشکلات مالی مواجه بود. دورتموند در سال ۱۹۸۶ با پیروزی در سومین بازی پلی‌آف قاطع مقابل فورتونا کلن و پس از پایان فصل عادی در جایگاه شانزدهم، از سقوط به دسته پایین‌تر جلوگیری کرد. دورتموند تا زمان پیروزی ۴–۱ در جام حذفی آلمان در سال ۱۹۸۹ مقابل وردر برمن، موفقیت قابل توجهی کسب نکرد. این اولین جام هورشت کوپل به‌عنوان سرمربی بود. سپس دورتموند در سال ۱۹۸۹ سوپر جام آلمان را با پیروزی ۴–۳ مقابل رقیب خود، بایرن مونیخ، به دست آورد.

عصر طلایی – دههٔ ۱۹۹۰

[ویرایش]
ماتیاس سامر، کاپیتانِ عصر طلایی بروسیا دورتموند

پس از کسب مقام دهم در بوندس‌لیگا در سال ۱۹۹۱، هورشت کوپل، سرمربی تیم، اخراج شد و اوتمار هیتسفلد به‌عنوان سرمربی جایگزین او شد.

در سال ۱۹۹۲، هیتسفلد، بروسیا دورتموند را به مقام دوم بوندس‌لیگا رساند و اگر اشتوتگارت در آخرین بازی خود پیروز نمی‌شد و قهرمان نمی‌شد، می‌توانست عنوان قهرمانی را کسب کند.

در سال ۱۹۹۳؛ دورتموند علاوه بر کسب مقام چهارم بوندس‌لیگا، به فینال جام یوفا ۱۹۹۳ راه یافت، که در مجموع با نتیجهٔ ۶–۱ مغلوب یوونتوس شد. با وجود این نتیجه، دورتموند با ۲۵ میلیون مارک آلمان، طبق سیستم جایزه نقدی که در آن زمان برای تیم‌های آلمانی شرکت‌کننده در جام در نظر گرفته شده بود، از این مسابقات کنار رفت. به لطف این جایزه نقدی، دورتموند توانست بازیکنانی را به خدمت بگیرد که بعدها در دههٔ ۱۹۹۰ افتخارات بی‌شماری را برای آنها به ارمغان آوردند.

تحت کاپیتانی ماتیاس سامر، برندهٔ توپ طلا در سال ۱۹۹۶، بروسیا دورتموند در سال‌های ۱۹۹۵ و ۱۹۹۶ دو عنوان قهرمانی متوالی بوندس‌لیگا را کسب کرد. دورتموند همچنین در سال ۱۹۹۵ سوپر جام آلمان را با پیروزی در مقابل مونشن‌گلادباخ و در سال ۱۹۹۶ با پیروزی در مقابل کایزرسلاوترن را از آن خود کرد.

در فصل ۹۷–۱۹۹۶، دورتموند به اولین فینال جام باشگاه‌های اروپا رسید. در یک بازی خاطره‌انگیز در ورزشگاه المپیک مونیخ، دورتموند در مقابل یوونتوس، مدافع عنوان قهرمانی، قرار گرفت. کارل-هاینتس ریدله، دورتموند را با شوتی از زیر دست دروازه‌بان آنجلو پروتزی، روی سانتر پل لامبرت، پیش انداخت. سپس ریدله با یک ضربه سر دقیق از روی یک ضربه کرنر، گل دوم را به ثمر رساند. در نیمهٔ دوم، آلساندرو دل‌پیرو با یک ضربه پشت پا، یکی از گل‌های خورده را برای یوونتوس جبران کرد. سپس لارس ریکن، بازیکن تعویضی ۲۰ ساله و متولد دورتموند، پاس در عمق اندریاس مولر را دریافت کرد. تنها ۱۶ ثانیه پس از ورود به زمین، ریکن با اولین لمس توپ، دروازه یوونتوس را از فاصله بیش از ۲۰ یاردی با یک ضربه چیپ باز کرد. در حالی که زین‌الدین زیدان نتوانست در مهار کردن بازیکن مقابل خود، پل لامبرت، برای یوونتوس تأثیرگذار باشد،[۸][۹][۱۰] دورتموند با پیروزی ۳–۱ جام را بالای سر برد. سپس دوران موفق مربیگری هیتسفلد به پایان رسید و نویو اسکالا به‌عنوان جانشین او منصوب شد.

دورتموند سپس در فینال جام بین قاره‌ای ۱۹۹۷، باشگاه برزیلی کروزیرو را با نتیجهٔ ۲–۰ شکست داد و قهرمان باشگاه‌های جهان شد.[۱۱] بروسیا دورتموند پس از بایرن مونیخ در سال ۱۹۷۶، دومین باشگاه آلمانی بود که جام بین قاره‌ای را فتح کرد.[۱۲]

دورتموند به‌عنوان مدافع عنوان قهرمانی، در سال ۱۹۹۸ به نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان اروپا رسید. این تیم از ابتدای فصل، زمانی که در نیمه‌نهایی ۱۹۹۸ با رئال مادرید بازی کرد، بازیکنان کلیدی خود را در اختیار نداشت. دوران حرفه‌ای سامر به دلیل مصدومیت کوتاه شد و پس از پیروزی در لیگ قهرمانان اروپا در سال ۱۹۹۷، تنها سه بازی در تیم اصلی انجام داد. لامبرت در ماه نوامبر برای بازی در اسکاتلند، تیم را ترک کرده بود. مولر بازی رفت را از دست داد، همانطور که کولر هر دو بازی این دو بازی را از دست داد. رئال بازی رفت را در خانه با نتیجهٔ ۰–۲ برد. دورتموند در بازی برگشت بهتر بازی کرد، اما از فرصت‌های خود استفاده نکرد. این باشگاه در مجموع با نتیجهٔ ۰–۲ شکست خورد.[۱۳]

قرن بیست و یکم

[ویرایش]
بروسیا دورتموند در سال ۲۰۰۷

در اکتبر ۲۰۰، بروسیا دورتموند اولین باشگاه سهامی عام در بازار سهام آلمان شد.[۱۴]

در سال ۲۰۰۲، بروسیا دورتموند سومین عنوان قهرمانی بوندس‌لیگای خود را به دست آورد. دورتموند در پایان فصل با پشت سر گذاشتن بایر لورکوزن، در روز پایانی عنوان قهرمانی را از آن خود کرد. ماتیاس سامر، سرمربی این تیم، اولین فرد در تاریخ بروسیا دورتموند شد که هم به‌عنوان بازیکن و هم به‌عنوان سرمربی، قهرمان بوندس‌لیگا شد.[۱۵] در همان فصل، بروسیا دورتموند فینال جام یوفا ۰۲–۲۰۰۱ را به باشگاه هلندی فاینورد واگذار کرد.

پس از آن، ثروت دورتموند برای چندین سال به طور پیوسته رو به کاهش گذاشت. مدیریت مالی ضعیف منجر به بدهی سنگین و فروش زمین‌های ورزشگاه وستفالن آنها شد. این وضعیت با عدم صعود در لیگ قهرمانان اروپا در فصل ۰۴–۲۰۰۳، زمانی که تیم در دور مقدماتی توسط کلوب بروژ در ضربات پنالتی حذف شد، وخیم‌تر شد. در سال ۲۰۰۳، بایرن مونیخ، ۲ میلیون یورو به مدت چند ماه به دورتموند قرض داد تا حقوق بازیکنان خود را پرداخت کند. بروسیا دورتموند در سال ۲۰۰۵ دوباره در آستانه ورشکستگی قرار گرفت، ارزش اولیه ۱۱ یورویی سهام آن در بورس فرانکفورت بیش از ۸۰ درصد کاهش یافت.

در این زمان، هانس یوآخیم واتسکه به‌عنوان مدیرعامل منصوب شد و باشگاه را ساده‌سازی کرد. واکنش به این بحران شامل کاهش ۲۰ درصدی دستمزد همه بازیکنان بود.[۱۶] در سال ۲۰۰۶، به منظور کاهش بدهی، نام ورزشگاه وستفالن به نام یک شرکت بیمه محلی به «سیگنال ایدونا پارک» تغییر یافت. توافق‌نامه حقوق نامگذاری تا سال ۲۰۲۱ معتبر بود.

دورتموند فصل ۰۶–۲۰۰۵ را با شروع بدی آغاز کرد، اما در نهایت به رتبه هفتم رسید. این باشگاه نتوانست از طریق قرعه‌کشی بازی جوانمردانه، جواز حضور در جام یوفا را کسب کند. مدیریت باشگاه اعلام کرد که این باشگاه دوباره سودده بوده است؛ این سود تا حد زیادی به فروش داوید ادونکور به رئال بتیس و توماش روسیتسکی به آرسنال مربوط می‌شد.

در فصل ۰۷–۲۰۰۶، دورتموند برای اولین بار پس از سال‌ها، به طور غیرمنتظره‌ای با مشکل جدی سقوط مواجه شد. دورتموند سه مربی را تغییر داد و در ۱۳ مارس ۲۰۰۷، پس از سقوط به تنها یک امتیاز بالاتر از منطقه سقوط، توماس دول را منصوب کرد. کریستوف متزلدر نیز به‌عنوان بازیکن آزاد از بروسیا دورتموند جدا شد.

در فصل ۰۸–۲۰۰۷، دورتموند در جدول بوندس‌لیگا سیزدهم شد، اما به فینال جام حذفی آلمان مقابل بایرن مونیخ رسید، جایی که در وقت اضافه با نتیجهٔ ۱–۲ شکست خوردند. حضور در فینال، دورتموند را به جام یوفا رساند، زیرا بایرن پیش از آن به لیگ قهرمانان اروپا صعود کرده بود. توماس دول در ۱۹ مهٔ ۲۰۰۸ استعفا داد و یورگن کلوپ جایگزین او شد.

دوران کلوپ و بازگشت به اوج

[ویرایش]
بازیکنان بروسیا دورتموند قهرمانی بوندس لیگا در سال ۲۰۱۱ را جشن می‌گیرند.

در فصل ۱۰–۲۰۰۹، دورتموندِ کلوپ نسبت به فصل قبل بهبود یافت و با کسب مقام پنجم در بوندس‌لیگا، جواز حضور در لیگ اروپا را کسب کرد. این تیم با عدم پیروزی مقابل وولفسبورگِ رده هشتمی و فرایبورگِ رده چهاردهمی در دو بازی پایانی فصل، فرصت حضور در لیگ قهرمانان اروپا را از دست داد.

با ورود به فصل ۱۱–۲۰۱۰، دورتموند فهرستی جوان و پر جنب و جوش را به میدان فرستاد. در ۴ دسامبر ۲۰۱۰، بروسیا به‌عنوان هربست مایستر («قهرمان پاییزی») شناخته شد، عنوانی غیررسمی که در تعطیلات زمستانی به صدرنشین لیگ داده می‌شود. آنها این عنوان را سه بازی قبل از تعطیلات کسب کردند و رکورد زودترین دستیابی به این عنوان را به طور مشترک در کنار آینتراخت فرانکفورت (۹۴–۱۹۹۳) و کایزرسلاترن (۹۸–۱۹۹۷) کسب کردند. در ۳۰ آوریل ۲۰۱۱، این باشگاه در خانه با نتیجهٔ ۲–۰ نورنبرگ را شکست داد، در حالی که بایر لورکوزن، تیم دوم جدول، بازی را واگذار کرد و دورتموند با دو بازی باقی مانده، هشت امتیاز از رقیب خود، شالکه ۰۴، پیشی گرفت. با این قهرمانی، بروسیا دورتموند با هفت عنوان قهرمانی لیگ آلمان که در اختیار رقیب سنتی خود، شالکه ۰۴، بود، رسید.[۱۷] همچنین با این قهرمانی دورتموند جواز حضور در مرحله گروهی لیگ قهرمانان اروپا ۱۲–۲۰۱۱ را کسب نمود.

یک سال بعد، دورتموند با پیروزی مقابل بروسیا مونشن‌گلادباخ، دوباره در هفتهٔ سی و دوم مسابقات، با موفقیت از عنوان قهرمانی بوندس‌لیگای خود دفاع کرد. تا هفتهٔ سی و چهارم و آخرین روز مسابقات، بروسیا دورتموند با کسب ۸۱ امتیاز، رکورد بيشترين امتیاز کسب شده در طول یک فصل بوندس‌لیگا را ثبت کرد.[۱۸] پنجمین عنوان قهرمانی بوندس‌لیگا و هشتمین قهرمانی آلمان، این باشگاه را در مجموع در رتبهٔ سوم عناوین ملی قرار داد و به این باشگاه اجازه داد تا به پاس پنج قهرمانی بوندس‌لیگا، دو ستاره بالای لوگوی خود نصب کند. این باشگاه فصل موفق ۱۲–۲۰۱۱ خود را با پیروزی ۵–۲ مقابل بایرن مونیخ در فینال جام حذفی آلمان برای اولین بار به پایان رساند. بروسیا دورتموند یکی از چهار باشگاه آلمانی است که به همراه بایرن مونیخ، کلن و وردر برمن، دوگانه بوندس‌لیگا و جام حذفی آلمان را به دست آورده است. این باشگاه در مراسم سالانه Sportler des Jahres (شخصیت ورزشی سال آلمان) به‌عنوان تیم سال ۲۰۱۱ انتخاب شد.

بروسیا دورتموند فصل ۱۳–۲۰۱۲ را در جایگاه دوم بوندس‌لیگا به پایان رساند و پس از بایرن مونیخ که رکورد ۹۱ امتیاز را در لیگ ثبت کرده بود، دوم شد. در لیگ قهرمانان اروپا، دورتموند در نیمه‌نهایی رئال مادرید را شکست داد و در بازی رفت ۴–۱ پیروز شد و در بازی برگشت ۰–۲ شکست خورد تا با مجموع گل‌های زده به مرحله بعدی صعود کند. دورتموند در ۲۵ مهٔ ۲۰۱۳ در اولین فینال تمام آلمانی در ورزشگاه ومبلی، در دومین فینال لیگ قهرمانان اروپا مقابل بایرن مونیخ بازی کرد که در نهایت ۱–۲ شکست خورد.[۱۹]

در فصل ۱۴–۲۰۱۳، بروسیا دورتموند سوپر جام آلمان را با پیروزی ۴–۲ در مقابل رقیب خود، بایرن مونیخ، به دست آورد. فصل ۱۴–۲۰۱۳ با پنج برد متوالی برای دورتموند آغاز شد که بهترین شروع آنها در یک فصل بود. با این حال، با وجود شروع امیدوارکننده، فصل آنها با مصدومیت چندین بازیکن کلیدی همراه بود و آنها به رتبه چهارم جدول سقوط کردند و با یک تیم ضعیف، تنها توانستند تا مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا پیش بروند و در مجموع ۲–۳ به رئال مادرید باختند. با این وجود، دورتموند فصل خود را با کسب مقام دوم در بوندس‌لیگا و رسیدن به فینال جام حذفی آلمان ۲۰۱۴ که در وقت اضافه ۰–۲ به بایرن باخت، با به پایان رساند.

دورتموند فصل ۱۵–۲۰۱۴ خود را با شکست بایرن در سوپر جام ۲۰۱۴ با نتیجهٔ ۲–۰ آغاز کرد. با این حال، این پیروزی تأثیری بر عملکرد مستحکم تیم در آغاز فصل بعد نداشت و دورتموند نتایج مختلف مانند شکست ۰–۱ مقابل هامبورگ و دو تساوی ۲–۲ مقابل اشتوتگارت و پادربورن، تازه وارد بوندس‌لیگا، را ثبت کرد.[۲۰] در طول زمستان، دورتموند چندین بار به قعر جدول سقوط کرد، اما پس از چهار برد متوالی در فوریه، از منطقه سقوط فرار کرد.[۲۱] در ۱۵ آوریل ۲۰۱۵، یورگن کلوپ اعلام کرد که پس از هفت سال، دورتموند را ترک خواهد کرد.[۲۲] چهار روز بعد، دورتموند اعلام کرد که توماس توخل در پایان فصل جایگزین کلوپ خواهد شد.[۲۳] با این حال، فصل آخر کلوپ با نتایج درخشانی به پایان رسید، در بوندس‌لیگا در جایگاه هفتم قرار گرفت، به همراه وولفسبورگ به فینال جام حذفی آلمان و به لیگ اروپا ۱۶–۲۰۱۵ راه یافت.

دوران پس از کلوپ

[ویرایش]

فصل ۱۶–۲۰۱۵ را دورتموند در روز افتتاحیه با پیروزی ۴–۰ مقابل بروسیا مونشن‌گلادباخ شروع کرد و پس از آن پنج برد متوالی کسب کرد که آنها را به صدر جدول بوندس‌لیگا رساند. پس از هفتهٔ هشتم، آنها پس از تساوی بدشانس با هوفنهایم، توسط بایرن مونیخ پشت سر گذاشته شدند.[۲۴][۲۵] دورتموند عملکرد خود را حفظ کرد و از ۳۴ بازی لیگ ۲۴ برد کسب کرد و به بهترین تیم نایب‌قهرمان بوندس‌لیگا در تمام دوران تبدیل شد.[۲۶] در لیگ اروپا، آنها به مرحلهٔ یک چهارم نهایی راه یافتند، اما در یک بازگشت دراماتیک در آنفیلد، توسط لیورپول به سرمربی‌گری یورگن کلوپ حذف شدند، جایی که دیان لوورن، مدافع تیم، با یک گل دیرهنگام، نتیجهٔ را ۳–۴ به نفع لیورپول و در مجموع ۴–۵ رساند.[۲۷] در جام حذفی آلمان ۱۶–۲۰۱۵، دورتموند برای سومین سال متوالی به فینال این رقابت‌ها راه یافت، اما در ضربات پنالتی مغلوب بایرن مونیخ شد.[۲۸]

در ۱۱ آوریل ۲۰۱۷، سه انفجار در نزدیکی اتوبوس تیم در مسیر مسابقه لیگ قهرمانان اروپا مقابل آ.اس. موناکو در ورزشگاه سیگنال ایدونا پارک رخ داد. مارک بارترا، مدافع تیم، مجروح و به بیمارستان منتقل شد.[۲۹][۳۰] دورتموند بازی را با نتیجهٔ ۲–۳ به آ.اس. موناکو باخت. توخل، سرمربی دورتموند، این باخت را ناشی از تصمیم ناآگاهانه یوفا دانست. یوفا اعلام کرد که تیم هیچ اعتراضی به بازی نداشته و این تصمیم با هماهنگی باشگاه و نیروهای انتظامی محلی گرفته شده‌است.[۳۱] در بازی برگشت، دورتموند با نتیجهٔ ۱–۳ شکست خورد و در مجموع با نتیجهٔ ۳–۶ از لیگ قهرمانان اروپا در آن سال حذف شد. در ۲۶ آوریل، دورتموند، بایرن مونیخ را در مونیخ با نتیجهٔ ۳–۲ شکست داد تا به فینال جام حذفی آلمان ۲۰۱۷ راه یابد، که چهارمین فینال متوالی دورتموند و پنجمین فینال دورتموند در شش فصل بود. در ۲۷ مه، دورتموند با نتیجهٔ ۲–۱ مقابل آینتراخت فرانکفورت، جام حذفی آلمان فصل ۱۷–۲۰۱۶ را از آن خود کرد و گل پیروزی‌بخش از روی نقطه پنالتی توسط پیر امریک اوبامیانگ به ثمر رسید.[۳۲]

پیش از فصل ۱۸–۲۰۱۷، توماس توخل از سمت سرمربی‌گری تیم استعفا داد. هیئت مدیره دورتموند تصمیم گرفت پتر بوش را به‌عنوان سرمربی و مربی جدید استخدام کند. اگرچه بوش در ۷ بازی اول تیم شروعی رکوردشکن داشت، اما پس از آن ۲۰ بازی بدون برد را پشت سر گذاشت و پس از آن از سمت خود در کادر فنی برکنار شد.[۳۳] پیتر اشتوگر به‌عنوان مربی موقت اعلام شد.[۳۴] در طول پنجره نقل و انتقالات ژانویهٔ همان فصل، اوبامیانگ و بارترا هر دو باشگاه را ترک کردند.[۳۵][۳۶] اشتوگر، مانوئل آکانجی را از بازل با مبلغ ۲۱٫۵ میلیون یورو و میچی باتشوایی را به صورت قرضی شش ماهه از چلسی خریداری کرد.[۳۷][۳۸] اشتوگر تا پایان فصل مربیگری دورتموند را بر عهده داشت و قبل از کناره‌گیری در پایان فصل، آنها را به مقام چهارم بوندس‌لیگا رساند.[۳۹]

در تابستان ۲۰۱۸، دورتموند لوسین فاوره، مربی سابق باشگاه نیس، را به‌عنوان سرمربی خود منصوب کرد. پس از یک پنجرهٔ نقل و انتقالات بسیار شلوغ برای تیم، با ورود هشت بازیکن جدید به باشگاه برای تیم اصلی، دورتموند عملکرد قدرتمندی داشت و تا آخرین روز مسابقه بایرن مونیخ را برای کسب عنوان قهرمانی تعقیب کرد و با اختلاف دو امتیاز از کسب عنوان قهرمانی لیگ عقب ماند و قرارداد لوسین فاوره را تمدید کرد. تقریباً در همان فصل، یک مجموعه مستند چهار قسمتی از آمازون پرایم ویدئو با نام «درون بروسیا دورتموند» ساخته شد.

فصل بعد، دورتموند با هدف کسب عنوان قهرمانی بوندس‌لیگا، چند بازیکن بزرگ را به خدمت گرفت. اگرچه آنها سوپر جام آلمان را به دست آوردند، اما این تنها جام نقره‌ای آنها در این فصل بود. پس از یک نیم فصل اول پر فراز و نشیب، آنها تاکتیک‌های خود را تغییر دادند و در پنجرهٔ ژانویه چند نقل و انتقال دیگر انجام دادند. آنها هم در جام حذفی آلمان و هم در لیگ قهرمانان اروپا حذف شدند. به دلیل دنیاگیری کووید-۱۹ در آلمان، فصل به طور ناگهانی متوقف شد. پس از شروع مجدد فصل، دورتموند بهتر به نظر می‌رسید، اما عملکرد آنها برای جلوگیری از قهرمانی بایرن مونیخ در بوندس‌لیگا کافی نبود. آنها فصل ۲۰–۲۰۱۹ را پس از شکست دادن لایپزیگ در هفتهٔ سی و سوم به لطف دو گل ارلینگ هالند، در جایگاه دوم به پایان رساندند.

دورتموند در فصل ۲۱–۲۰۲۰ شروع نسبتاً متزلزلی داشت. آنها سوپر جام آلمان را از دست دادند و در لیگ قهرمانان و بوندس‌لیگا نتایج متناقضی کسب کردند. پس از شکست ۱–۵ مقابل اشتوتگارت در هفتهٔ یازدهم، لوسین فاور از سمت مربیگری خود برکنار شد. ادین ترزیچ، دستیار سرمربی، به‌عنوان سرمربی برای بقیه فصل منصوب شد. تحت هدایت ترزیچ، دورتموند در آخرین روز بوندس‌لیگا سوم شد و در مرحلهٔ یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا در دیداری مقابل منچستر سیتی حذف شد. سپس این تیم با شکست ۴–۱ لایپزیگ در فینال، جام حذفی آلمان را از آن خود کرد.

مارکو رز برای فصل ۲۲–۲۰۲۱ به‌عنوان سرمربی منصوب شد و ترزیچ به عنوان مدیر فنی جدید باشگاه منصوب شد.[۴۰] رز باشگاه را به مقام دوم لیگ رساند، اما پیش از فصل ۲۳–۲۰۲۲ اخراج شد و ترزیچ دوباره به‌عنوان سرمربی منصوب شد.[۴۱] قبل از آخرین روز مسابقه آن فصل، دورتموند در صدر جدول لیگ بود و پس از تساوی ۲–۲ خانگی مقابل ماینتس ۰۵، عنوان قهرمانی بوندس‌لیگا را به دلیل تفاضل گل به بایرن مونیخ واگذار کردند.[۴۲]

پس از فروش جود بلینگام، ستاره باشگاه به رئال مادرید با قیمت ۱۰۳ میلیون یورو،[۴۳] دورتموند در فصل ۲۴–۲۰۲۳ بوندس‌لیگا عملکرد ناامیدکننده‌ای داشت و در جایگاه پنجم قرار گرفت، اما در لیگ قهرمانان اروپا موفقیت بیشتری کسب کرد و در مراحل حذفی، پی‌اس‌وی آیندهوون، اتلتیکو مادرید و پاری سن-ژرمن را حذف کرد و برای اولین بار در یازده سال گذشته به فینال رسید، جایی که ۰–۲ به رئال مادرید باختند.

کمی قبل از پایان فصل، مدیریت دورتموند اعلام کرد که شرکت تولید سلاح‌های نظامی، راینمتال، حامی مالی آینده خواهد بود. این همکاری شامل استفاده از فضای تبلیغاتی گسترده، حقوق بازاریابی و همچنین پیشنهادهای رویدادها و برگزاری مراسم در ورزشگاه و محوطه باشگاه و پرداخت سالانه یک میلیون یورو توسط راین‌متال تا سال ۲۰۲۷ است. این حمایت مالی به شدت مورد انتقاد هواداران بروسیا دورتموند قرار گرفت.[۴۴]

در فصل ۲۵–۲۰۲۴، دورتموند به مرحلهٔ یک چهارم نهایی جام جهانی باشگاه‌ها ۲۰۲۵ رسید، جایی که توسط رئال مادرید شکست خورد.[۴۵]

نشان‌واره‌ها

[ویرایش]
  • ۱۹۴۵–۱۹۶۴
    ۱۹۴۵–۱۹۶۴
  • ۱۹۶۴–۱۹۷۴
    ۱۹۶۴–۱۹۷۴
  • ۱۹۷۴–۱۹۷۶ و ۱۹۷۸–۱۹۹۳
    ۱۹۷۴–۱۹۷۶ و ۱۹۷۸–۱۹۹۳
  • ۱۹۷۶–۱۹۷۸
    ۱۹۷۶–۱۹۷۸
  • ۱۹۹۳–اکنون
    ۱۹۹۳–اکنون
  • ۲۰۱۲–اکنون
    ۲۰۱۲–اکنون

ورزشگاه

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: ورزشگاه وستفالن

بروسیا دورتموند در حال حاضر یکی از موفق‌ترین باشگاه‌های آلمان است و به داشتن ورزشگاهی که بیشترین جایگاه ایستادن تماشاگران در اروپا را دارد، افتخار می‌کند. استادیوم اختصاصی این تیم «وستفالن» (Westfalenstadion) با نام تجاری «سیگنال ایدونا پارک» (Signal Iduna Park) نام دارد که بزرگ‌ترین ورزشگاه آلمان است و بیش از ۸۰ هزار نفر گنجایش دارد[۴۶] و به همین سبب لقب «خانه اپرای فوتبال آلمان» را کسب کرده است. این ورزشگاه با داشتن دیوار زرد خود وحشت زیادی را در دل بازیکنان تیم حریف در بازی‌های خانگی تیم دورتموند میندازد این قسمت از ورزشگاه ظرفیت ۲۴ هزار نفر را دارد و همیشه میزبان طرفداران دو آتیشه تیم دورتموند است طبق یکی از رده‌بندی‌های استادیوم‌های فوتبال در جهان این ورزشگاه به دلیل امکانات عالی مقام نخست را کسب کرده است.

نمایی از سیگنال ایدونا پارک

نام تاریخی این ورزشگاه وست فالن یا وست‌فالن‌استادیون است و نام کنونی، نامی تجاری است که تنها از دسامبر ۲۰۰۵ تا ژوئن ۲۰۲۱ برجا خواهد ماند.

بازیکنان

[ویرایش]
تا تاریخ ۲۹ اوت ۲۰۲۵[۴۷]

تذکر: پرچم استفاده شده در کنار نام بازیکنان نشان‌دهندهٔ ملیتی است که برای بازیکنان در فیفا ثبت شده‌است. این بازیکنان ممکن است بیش از یک ملیت داشته باشند.

ش. ملیت پست بازیکن
۱ سوئیس دروازه‌بان گریگور کوبل
۲ برزیل مدافع یان کوتو
۳ آلمان مدافع والدمار آنتون
۴ آلمان مدافع نیکو اشلوتربک (کاپیتان سوم)[۴۸]
۵ الجزایر مدافع رامی بن سبعینی
۶ ترکیه هافبک صالح اوزچان
۷ انگلستان هافبک جوب بلینگام
۸ آلمان هافبک فلیکس ان‌مکا
۹ گینه مهاجم سرهو گیراسی
۱۰ آلمان هافبک یولیان برانت (کاپیتان دوم)[۴۸]
۱۳ آلمان هافبک پاسکال گروس
۱۴ آلمان مهاجم ماکسیمیلیان بیر
۱۶ بلژیک مهاجم ژولین دورانویل
۱۷ انگلستان هافبک کارنی چوکواومکا
شماره پست بازیکن
۲۰ اتریش هافبک مارسل سابیتزر
۲۱ پرتغال مهاجم فابیو سیلوا
۲۳ آلمان هافبک امره جان (کاپیتان)[۴۸]
۲۴ سوئد مدافع دنیل اسونسون
۲۵ آلمان مدافع نیکلاس زوله
۲۶ نروژ مدافع یولین رایرسون
۲۷ آلمان مهاجم کریم ادیمی
۲۸ آرژانتین مدافع آرون آنسلمینو (قرضی از چلسی)
۳۰ آلمان دروازه‌بان پاتریک دروز
۳۱ آلمان دروازه‌بان Silas Ostrzinski
۳۳ آلمان دروازه‌بان الکساندر مایر
۳۷ ایالات متحده آمریکا مهاجم Cole Campbell
۳۹ ایتالیا مدافع Filippo Mané


افتخارات

[ویرایش]
افتخارات
رقابت قهرمانی نائب‌قهرمانی
رقابت‌های کشوری
بوندس لیگا (۸): ۵۶–۱۹۵۵، ۵۷–۱۹۵۶، ۶۳–۱۹۶۲، ۹۵–۱۹۹۴، ۹۶–۱۹۹۵، ۰۲–۲۰۰۱، ۱۱–۲۰۱۰، ۱۲–۲۰۱۱ (۱۰): ۱۹۴۹،۱۹۶۱،۱۹۵۵-۵۶،۱۹۹۱-۹۲،

۲۰۱۲-۱۳،۲۰۱۳-۱۴،۲۰۱۵-۱۶،۲۰۱۸-۱۹،۲۰۲۱-۲۲،۲۰۲۲-۲۳

جام حذفی آلمان (۵): ۶۵–۱۹۶۴، ۸۹–۱۹۸۸، ۱۲–۲۰۱۱، ۱۷–۲۰۱۶، ۲۱–۲۰۲۰ (۵): ۱۹۶۲–۶۳، ۲۰۰۷–۰۸

، ۲۰۱۳–۱۴، ۲۰۱۴–۱۵، ۲۰۱۵–۱۶

سوپر جام آلمان (۶): ۱۹۸۹، ۱۹۹۵، ۱۹۹۶، ۲۰۰۸، ۲۰۱۳، ۲۰۱۹ (۶): ۲۰۱۱، ۲۰۱۲، ۲۰۱۶، ۲۰۱۷، ۲۰۲۰، ۲۰۲۱
رقابت‌های اروپایی و بین‌‌المللی
لیگ قهرمانان اروپا (۱): ۱۹۹۷ (۲): ۲۰۱۳،۲۰۲۴
جام در جام اروپا (۱): ۶۶–۱۹۶۵ ---
جام یوفا (۰): (۲): ۱۹۹۲–۹۳، ۲۰۰۱–۰۲
سوپرجام اروپا/یوفا (۰): (۱): ۱۹۹۷
جام بین قاره‌ای (۱): ۱۹۹۷

فهرست کامل دستآوردهای دورتمند

باشگاه‌های خواهرخوانده

[ویرایش]

تیم زنان

[ویرایش]
مقالهٔ اصلی: باشگاه فوتبال زنان بروسیا دورتموند

باشگاه بروسیا دورتموند همچنین یک تیم زنان دارد.[۵۵] تیم زنان در حال حاضر در لیگ زنان-وستفالن، یکی از لیگ‌های منطقه‌ای در سطح چهارم سیستم لیگ فوتبال زنان آلمان، رقابت می‌کند.

همچنین ببینید

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ "Dortmunds Stadionkapazität erhöht sich" (به آلمانی). Spiegel Online. Retrieved 16 July 2015.
  2. ↑ Hintermüller، Marco (۲۰۲۳-۱۱-۲۷). «Borussia Dortmund bemerkt besorgniserregende Entwicklung – "Finde ich bedenklich"». DerWesten.de (به آلمانی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۸.
  3. ↑ 161385360554578 (۲۰۱۹-۰۴-۱۲). «The top 50 average attendances in football over the last five years». talkSPORT (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۸.
  4. ↑ UEFA.com. "The official website for European football". UEFA.com (به انگلیسی). Retrieved 2024-11-08.
  5. ↑ «Borussia Dortmund | PUMA». web.archive.org. ۲۰۱۴-۰۱-۱۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۸.
  6. ↑ «Deloitte Football Money League 2024». www.deloitte.com (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۱۱-۰۸.
  7. ↑ Borussia Dortmund GmbH & Co KGaA. «BVB 09 | Back to our History - 1909 | Borussia Dortmund | bvb.de». www.bvb.de (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۴.
  8. ↑ "Paul Lambert - The Norwich wizard | ESPNSTAR.com". www.espnstar.com (به انگلیسی). Retrieved 2025-10-05.
  9. ↑ "Norwich City manager Paul Lambert on his vision for the future". The Herald (به انگلیسی). 2009-09-06. Retrieved 2025-10-05.
  10. ↑ Murray، Scott (۲۰۱۱-۱۱-۲۵). «The Joy of Six: British and Irish footballers abroad» (به انگلیسی). The Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  11. ↑ «Intercontinental Club Cup 1997». www.rsssf.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  12. ↑ «http://www.theoriginalwinger.com/2013-04-23-borussia-dortmund-v-real-madrid-champions-league-preview». www.theoriginalwinger.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵. پیوند خارجی در |title= وجود دارد (کمک)
  13. ↑ UEFA.com. "The official website for European football". UEFA.com (به انگلیسی). Retrieved 2025-10-05.
  14. ↑ "Kicking winners – DW – 05/13/2011". dw.com (به انگلیسی). Retrieved 2025-10-05.
  15. ↑ "Latest News, Breaking News Today - Entertainment, Cricket, Business, Politics". India Today (به انگلیسی). Retrieved 2025-10-05.
  16. ↑ abendblatt.de (2012-02-06). "Hoeneß plaudert:". www.abendblatt.de (به آلمانی). Retrieved 2025-10-05.
  17. ↑ «Removed: news agency feed article» (به انگلیسی). The Guardian. ۲۰۱۵-۱۲-۰۹. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  18. ↑ "81 Punkte: Dortmund, der beste Deutsche Meister aller Zeiten - WELT". DIE WELT (به آلمانی). Retrieved 2025-10-05.
  19. ↑ UEFA.com. "History: B. Dortmund 1-2 Bayern München: UEFA Champions League 2012/13 Final". UEFA.com (به انگلیسی). Retrieved 2025-10-05.
  20. ↑ «Borussia Dortmund Spielplan 2014/15 | Alle Wettbewerbe». kicker (به آلمانی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  21. ↑ "Borussia Dortmund 3-0 FC Schalke 04 | Matchday 23 | Match Report - Bundesliga - official website". bundesliga.com (به انگلیسی). Retrieved 2025-10-05.
  22. ↑ "Klopp to leave Borussia Dortmund - report". ESPN.com (به انگلیسی). 2015-04-15. Retrieved 2025-10-05.
  23. ↑ «Borussia Dortmund name Thomas Tuchel as successor to Jurgen Klopp». ESPNFC.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  24. ↑ «Borussia Dortmund 4-0 Borussia Monchengladbach» (به انگلیسی). BBC Sport. ۲۰۱۵-۰۸-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  25. ↑ «Verflixte 12! Rudy beendet Dortmunds starke Serie». kicker (به آلمانی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  26. ↑ «Football News, Transfer News, League Tables & Opinion | 90min». 90min.com (به انگلیسی). ۲۰۲۵-۰۹-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  27. ↑ Hunter، Andy (۲۰۱۶-۰۴-۱۵). «Liverpool's Lovren sinks Borussia Dortmund in remarkable comeback» (به انگلیسی). The Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  28. ↑ ZEIT، DIE (۲۰۱۶-۰۵-۲۲). «DFB-Pokal: Bayern holen Pokalsieg im Elfmeterschießen» (به آلمانی). Die Zeit. شاپا 0044-2070. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  29. ↑ «Borussia Dortmund football team bus hit by explosions» (به انگلیسی). BBC News. ۲۰۱۷-۰۴-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  30. ↑ "Explosions near BVB bus; probe starts". ESPN.com (به انگلیسی). 2017-04-12. Retrieved 2025-10-05.
  31. ↑ «Borussia Dortmund: Thomas Tuchel says club 'ignored' over Monaco tie» (به انگلیسی). BBC Sport. ۲۰۱۷-۰۴-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  32. ↑ «Eintracht Frankfurt 1-2 Borussia Dortmund» (به انگلیسی). BBC Sport. ۲۰۱۷-۰۵-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  33. ↑ «Borussia Dortmund trennt sich von Trainer Bosz». kicker (به آلمانی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  34. ↑ «Borussia Dortmund sack Peter Bosz & appoint Peter Stoger» (به انگلیسی). BBC Sport. ۲۰۱۷-۱۲-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  35. ↑ «Pierre-Emerick Aubameyang: Arsenal sign Borussia Dortmund striker for £56m» (به انگلیسی). BBC Sport. ۲۰۱۸-۰۱-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  36. ↑ "Real Betis signs Spanish international Marc Bartra". www.realbetisbalompie.es (به انگلیسی). Retrieved 2025-10-05.
  37. ↑ «Borussia Dortmund sign Manuel Akanji from Basel» (به انگلیسی). Sky Sports. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  38. ↑ «Michy Batshuayi: Borussia Dortmund agree loan deal for Chelsea striker» (به انگلیسی). BBC Sport. ۲۰۱۸-۰۱-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  39. ↑ «Peter Stöger to leave Borussia Dortmund». bundesliga.com - the official Bundesliga website (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  40. ↑ Borussia Dortmund GmbH & Co KGaA. «Terzic: I can hardly wait to get started». www.bvb.de (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  41. ↑ Borussia Dortmund GmbH & Co KGaA. «Edin Terzic to become BVB head coach». www.bvb.de (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  42. ↑ Stafford-Bloor، Sebastian (۲۰۲۳-۰۵-۲۷). «Dortmund agony, Bayern joy – and a rogue sprinkler: How Bundesliga drama unfolded» (به انگلیسی). The New York Times. شاپا 0362-4331. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  43. ↑ Borussia Dortmund GmbH & Co KGaA. «Jude Bellingham's move to Real Madrid complete». www.bvb.de (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  44. ↑ "„Das war's dann": BVB-Fans nach Millionendeal mit Rheinmetall auf den Barrikaden". www.wa.de (به آلمانی). 2024-05-30. Retrieved 2025-10-05.
  45. ↑ Abnos، Alexander (۲۰۲۵-۰۷-۰۵). «Real Madrid 3-2 Borussia Dortmund: Club World Cup quarter-final – as it happened» (به انگلیسی). the Guardian. شاپا 0261-3077. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۱۰-۰۵.
  46. ↑ «تاریخچه و افتخارات بوروسیا دورتموند».[پیوند مرده]
  47. ↑ "First Team". Borussia Dortmund. Archived from the original on 12 November 2018. Retrieved 8 July 2024.
  48. ↑ ۴۸٫۰ ۴۸٫۱ ۴۸٫۲ "Can bleibt BVB-Kapitän - Sahin bestimmt neue Stellvertreter" (به آلمانی). Kicker. 6 August 2024. Retrieved 9 August 2024.
  49. ↑ Dhyani, Kunal (2020-08-16). "ISL 2020-21 : Hyderabad FC Enter into Multi-year Partnership with Borussia Dortmund". Inside Sport India (به انگلیسی). Retrieved 2025-09-30.
  50. ↑ tribeindonesia (۲۰۱۸-۱۲-۱۸). «Menengok Kerja Sama Borussia Dortmund dengan Buriram United». Football Tribe Indonesia (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۹-۳۰.
  51. ↑ Dhyani, Kunal (2020-08-16). "ISL 2020-21 : Hyderabad FC Enter into Multi-year Partnership with Borussia Dortmund". Inside Sport India (به انگلیسی). Retrieved 2025-09-30.
  52. ↑ Borussia Dortmund GmbH & Co KGaA. «Wichtige Fan-Infos zum Spiel bei PAOK Saloniki». www.bvb.de (به آلمانی). دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۹-۳۰.
  53. ↑ Bolasport.com. "Tetap Jalin Kerja sama dengan Borussia Dortmund, Persib Siap Beri Kejutan - Bolasport.com". www.bolasport.com (به اندونزیایی). Retrieved 2025-09-30.
  54. ↑ «Borussia Dortmund und Pittsburgh Steelers gehen Partnerschaft ein». www.bvb.de. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۹-۳۰.
  55. ↑ «Womens Football | First Team». www.bvb.de. دریافت‌شده در ۲۰۲۵-۰۸-۰۷.

پیوند به بیرون

[ویرایش]

سایت رسمی باشگاه

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=باشگاه_فوتبال_بروسیا_دورتموند&oldid=42817378»