بار سازه‌ای
بار سازه‌ای به معنی نیروها ، تغییر شکلها یا شتابهایی است که به یک سازه یا اجزای آن وارد می شود.[۱][۲]
بارها باعث تنش ، تغییر شکل یا جابجایی در ساختارها می شوند. تحلیل این تاثیر ها با روش تحلیل سازه ها انجام می شود . وارد کردن بار اضافه بر یک سازه می تواند باعث ناکارآمد شدن آن گردد ، بنابر این چنین احتمالهایی در حین طراحی در نظر گرفته شوند یا در حین اجرا به دقت کنترل شوند.
سازه های مکانیکی مانند هواپیماها ، ماهواره ها ، راکتها ، ایستگاههای فضایی ، کشتی ها و زیر دریایی ها هر کدام بارهای سازه ای خاصی را تحمل می کنند . [۳]
مهندسین اغلب بارهای سازه ای را بر مبنای مقررات نگارش شده ، قراردادهای منعقد شده یا مشخصات مورد نظر محاسبه می کنند . روشهای استاندارد مورد قبول برای آزمایشات اولیه یا بازرسی ها به کار می روند.
در مهندسی عمران[ویرایش]
مفهوم بار در مهندسی عمران در اصل به معنای نیروهای وارده بر سازه است. نیروهای وارده بر سازه در مهندسی عمران به گروه‌های زیر تقسیم می‌شود:
- بار مرده به معنای باری است که در طول زمان ثابت باشد و از زمان احداث سازه روی آن اعمال نیرو کند مثل نیروی ناشی از کفسازی و دیوارهای جانبی در ساختمان.
- بار زنده باری است که در طول زمان ثابت نباشد و الزاماً از زمان احداث سازه روی آن اعمال نیرو نکند مثل نیروی ناشی از تردد افراد و یا نیروی وزن لوازم منزل.
- بار برف Snow Load به نیروهای وارده بر سازه در اثر انباشت برف بر روی آن اطلاق می‌شود.
- بارهای ناشی از اختلاف دما Temperature Load به نیروهایی که در اثر انبساط و انقباض ناشی از اختلاف دما در سازه بوجود می‌آید اطلاق می‌شود.
- بارهای ناشی از زلزله Earthquake Load مشخصا به نیروهای وارده بر سازه در اثر اعمال شتاب از زمین به سازه در خلال زلزله اطلاق می‌شود.
- بارهای ناشی از باد Wind Load به نیروهای وارده بر سازه در اثر وزش باد به سازه اطلاق می‌شود.
- بارهای ناشی از فشار آب و فشار خاک Pressure Load به نیروهای وارده بر سازه در اثر فشار جانبی ناشی از آب (مثلاً در سدها) یا خاک (مثلاً در دیوارهای حائل) اطلاق می‌شود.
بارهای زلزله، باد، فشار جانبی آب، خاک را بارهای جانبی نیز می‌نامند.
با توجه به طبیعت غیر دائمی بارهای زلزله و باد، آنها را بارهای فوق‌العاده نیز گویند.
یک طبقه‌بندی دیگر نیز بارها را به دو گروه ثابت با زمان و غیر ثابت با زمان یا بارهای دینامیکی و غیر دینامیکی تقسیم کرده است.
به معین کردن بارهایی که بر یک سازه وارد می‌شود بارگذاری می‌گویند. به بیان دیگر بارگذاری عبارت است از پیدا کردن نیروهای خارجی وارده بر سازه در اثر اعمال یکی از بارهای مهندسی عمران.
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ ASCE/SEI 7-05 Minimum Design Loads for Buildings and Other Structures. American Society of Civil Engineers. 2006. p. 1. ISBN 0-7844-0809-2.
- ↑ "1.5.3.1". Eurocode 0: Basis of structural design EN 1990. Bruxelles: European Committee for Standarization. 2002.
- ↑ Avallone, E.A.; Baumeister, T. (eds.). Mark's Standard Handbook for Mechanical Engineers (10th ed.). McGraw-Hill. pp. 11–42. ISBN 0-07-004997-1.
- مبحث ۶ مقررات ملی ساختمانی ایران، دفتر تدوین و ترویج مقررات ملی ساختمانی ایران، وزارت مسکن و شهرسازی ایران
