انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا
انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا (به انگلیسی: United States presidential election)، یک انتخابات غیرمستقیم است که هر چهار سال یک بار، در نخستین سه‌شنبه پس از نخستین دوشنبهٔ ماه نوامبر برگزار می‌شود[۱] و در آن روز، شهروندان آمریکایی واجد شرایط رای دادن، در یکی از ۵۰ ایالت آمریکا و ناحیهٔ واشینگتن، دی.سی. آراء خود را برای تعیین اعضای کالج انتخاباتی ایالات متحده آمریکا، به صندوق‌ها می‌اندازند.[۲] اعضای منتخب کالج یا گزینندگان، سپس به‌طور مستقیم، رئیس‌جمهور آمریکا و معاون رئیس‌جمهور را انتخاب می‌کنند. نامزدی که اکثریت مطلق آرای گزینندگان یا آرای الکتورال (دست‌کم ۲۷۰ رای از ۵۳۸ رای) را به‌دست‌آورد، بر اساس متمم بیست و سوم قانون اساسی آمریکا، رئیس‌جمهور آمریکا خواهد شد. در صورتی‌که هیچ‌یک از نامزدهای ریاست جمهوری، اکثریت غالب آرا را به‌دست نیاورد، مجلس نمایندگان آمریکا، رئیس‌جمهور را انتخاب خواهد کرد و اگر هیچ‌یک از نامزدهای معاونت ریاست جمهور، اکثریت مطلق را به‌دست نیاورد، مجلس سنای ایالات متحده آمریکا، معاون رئیس‌جمهور را برمی‌گزیند. این سیستم رای‌گیری در اصل دوم قانون اساسی آمریکا و متمم دوازدهم قانون اساسی آمریکا در قانون اساسی ایالات متحده آمریکا تعریف شده‌است.[۳]
رقابت‌های انتخاباتی در آمریکا تقریباً یک سال قبل از رای‌گیری آغاز می‌شود. در این مدت چهار مرحله از انتخابات با فواصل منظم برگزار می‌شود.
تاریخچه[ویرایش]
پس از استقلال آمریکا از بریتانیا در سال ۱۷۷۶ کنوانسیونی که مسئول تدوین قانون اساسی آمریکا بود به هنگام مطرح شدن شیوه انتخاب رئیس‌جمهور به عنوان رئیس کشور و اداره‌کننده حکومت فدرال ایالات متحده آمریکا، چندین روش را از جمله انتخاب توسط کنگره، انتخاب توسط فرمانداران ایالات، انتخاب توسط مجالس قانون‌گذاری ایالات، انتخاب توسط گروه ویژه‌ای از اعضای کنگره و انتخاب مستقیم توسط آرای مردم را مورد بررسی قرار داد اما هیچ‌کدام از این روش‌ها رأی لازم را به دست نیاورد و در نتیجه تعیین روش نهایی برای انتخاب رئیس‌جمهور به کمیته‌ای یازده نفره محول شد. این کمیته پس از بررسی، پیشنهاد شکل‌گیری کالج‌های انتخاباتی اولیه را ارائه نمود و پس از موافقت، طرح کالج‌های انتخاباتی با اندک اصلاحاتی در سند نهایی درج شد.[۴]
هدف قانون‌گذاران آمریکایی از انتخاب سیستم «کالج‌های انتخاباتی» این بود که بین دولت فدرال و حکومت ایالات نوعی تعادل بر قرار سازند. در این صورت ضمن حفظ مشارکت عموم مردم در انتخابات، به ایالات کم‌جمعیت حق حضور بیشتری داده شود و انتخابات، مستقل از کنگره و بدون نفوذ آن به اجرا درآید. در نتیجه رئیس‌جمهور انتخابی، از نهایت استقلال عمل برخوردار می‌شد و از نفوذ سیاسی گروه‌های قدرت مصون می‌ماند. از سوی دیگر قانون‌گذاران آمریکایی نیز تلاش داشتند تا هر چه بیشتر عرصه انتخاب رئیس‌جمهور را از توده گرایی و پوپولیسم به دور نگاه دارند. در این صورت کمتر فردی می‌توانست با عوام فریبی رئیس‌جمهور شود.[۵]
مراحل[ویرایش]
تأیید صلاحیت[ویرایش]
بر اساس اصل دوم قانون اساسی ایالات متحده آمریکا، هر نامزد ریاست جمهوری آمریکا باید در ایالات متحده آمریکا به دنیا آمده باشد و حداقل ۱۴ سال متوالی در آمریکا زندگی کرده و حداقل ۳۵ سال تمام، سن داشته باشد یا این‌که تا پیش از روز معارفه، به سن ۳۵ سال و ۱۴ سال اقامت متوالی در آمریکا برسد.[۶]
نامزدی[ویرایش]
اگر شخصی بخواهد از طرف حزبی نامزد شود، باید ابتدا در پروسه درون حزبی و انتخابات مقدماتی آن حزب که بر طبق قوانین درونی آن حزب است شرکت کند و در صورت موفقیت در آن پروسه، به عنوان نامزد آن حزب معرفی می‌شود. انتخاب رئیس‌جمهور در آمریکا انتخابات غیرمستقیم انجام گرفته و رای‌دهندگان، به اعضای کالج انتخاباتی ایالات متحده آمریکا یا مجمع گزینندگان، رای می‌دهند. اگر چه اسم نامزدها در برگه‌های اخذ رأی نوشته می‌شود، اما مردم در عمل به‌طور مستقیم به رئیس‌جمهور آمریکا و معاون رئیس‌جمهور آمریکا، رأی نمی‌دهند؛ به این معنی که رای‌دهندگان هر ایالت؛ فهرستی از انتخاب‌کنندگان رئیس‌جمهور (گزینندگان) را انتخاب می‌کنند که تعداد آن‌ها هم برابر با تعداد سناتورها و نمایندگانی است که آن ایالت در کنگره آمریکا دارد. در عوض انتخاب‌کنندگان هر ایالت مدت کوتاهی پس از انتخابات در پایتخت آن ایالت گرد می‌آیند و آرای خود را برای کاندیدایی به صندوق می‌اندازند که بیشترین آرای مردم را در ایالت آن‌ها کسب کرده‌است؛ یعنی کاندیدایی که بیشترین آرا را در هر ایالت به‌دست می‌آورد، در واقع صاحب همه آرای انتخاباتی آن ایالت می‌شود.[۷]
رقابت‌های انتخاباتی[ویرایش]
پس از اعلام رسمی نامزد حزب از سوی کنوانسیون‌های انتخاباتی رئیس‌جمهور آمریکا، رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا آغاز می‌شود. در مدت ۶ تا ۸ ماه بعد، تمام توجهات به سمت شعارها و تبلیغات نامزدها معطوف می‌شود. این نامزدها که در حقیقت اکنون تشکیلات حزب را با تمام امکانات مالی، تبلیغاتی و رسانه‌ای پشت سر دارند، با قدرت وارد میدان می‌شوند و در هر گوشه از کشور به سخنرانی و برگزاری میتینگ‌های تبلیغاتی می‌پردازند. گاهی لازم می‌شود نامزد حزب در یک روز، در چهار نقطه از این کشور پهناور حضور یابد و به سخنرانی بپردازد. رسانه‌ها و شبکه‌های رادیو و تلویزیونی در پیروزی انتخابات نقش تعیین‌کننده‌ای دارند، و نامزدها مجبور هستند از یک تیم قوی و با تجربه روابط عمومی رسانه‌ای کمک بگیرند.
با توجه به خصوصی بودن رسانه‌های گروهی در ایالات متحده آمریکا و هزینه‌های سرسام‌آور تبلیغات، نامزدی می‌تواند در مبارزات انتخاباتی به پیروز دست یابد که از پشتوانه مالی تقریباً نامحدودی برخوردار باشد و حامیانش بتوانند میلیون‌ها دلار در این راه هزینه نمایند. با نگاهی به جدول زیر مشخص می‌شود که هزینه‌های انتخاباتی ریاست جمهوری هر دوره به نسبت گذشته به شکل چشمگیری افزایش یافته‌است. جمهوری‌خواهان با توجه به حامیان ثروتمند خود همواره بیشتر از دموکرات‌ها در انتخابات پول خرج می‌کنند. اگر چه در آمریکا پول شرط لازم برای پیروزی در هر انتخاباتی است، لیکن ضرورتاً شرط کافی به‌شمار نمی‌آید. چرا که بارها دیده شده‌است که یک حزب یا یک فرد با هزینه کمتری به پیروزی دست یافته‌اند.
اهمیت مسائل مالی در انتخابات طی چند دهه اخیر آن‌چنان افزایش یافته که همواره پس از پایان انتخابات، بحث و جنجال‌های فراوانی در خصوص تخلفات مالی از سوی رقبا علیه یکدیگر مطرح می‌شود. تا پیش از رسوایی واترگیت، نظارت چندانی بر عملکرد مالی احزاب و نحوه جذب اعانات صورت نمی‌گرفت. هر حزب بر اساس پایگاه اجتماعی خود و حامیانش به جمع‌آوری پول برای پرداخت هزینه‌های انتخاباتی می‌پرداخت و در این راه نیز حتی به اعمال فشار، تهدید و باج‌خواهی نیز متوسل می‌شد. همچنین گروه‌های ذی‌نفوذ و ثروتمندان با پرداخت مبالغ کلان به صورت اعانه به احزاب و نامزدها تلاش دارند بر روند تصمیم‌گیری قوه مجریه و کنگره تأثیر بگذارند. در مقابل، نامزدها نیز پس از پیروزی در انتخابات با استفاده از جایگاه سیاسی خود از حامیانشان حمایت می‌کنند.
افشای رسوایی واترگیت در اواسط دهه ۱۹۷۰، ضرورت نظارت دقیق‌تر بر عملکرد مالی احزاب در جریان انتخابات را مطرح کرد. در ماجرای واترگیت اطرافیان ریچارد نیکسون به‌طور غیرقانونی، دستگاه شنود در دفتر مرکزی حزب دموکرات قرار دادند تا از استراتژی انتخاباتی آنان مطلع شوند. همچنین تحقیقات قضایی ثابت کرد که چند میلیون دلار اعانات کلان در اختیار حزب جمهوری‌خواه قرار گرفته شده بود و به حامیان نیکسون نیز قول داده شده بود که از قراردادهای دولتی سهم زیادی به‌دست خواهند آورد. پس از این ماجرا، نمایندگان کنگره برای جلوگیری از تکرار این رسوایی، قانون نحوه تأمین هزینه‌های انتخاباتی احزاب و همچنین پرداخت اعانات را به تصویب رساندند.
قانون رقابت‌های انتخاباتی فدرال[ویرایش]
این قانون در سال ۱۹۷۴ به تصویب رسید. بر اساس قانون رقابت‌های انتخاباتی فدرال، یک کمیسیون فدرال انتخابات دو حزبی تشکیل شد که دارای ۶ عضو است. این کمیسیون مسئولیت نظارت بر هزینه‌های انتخاباتی را بر عهده دارد. میزان مجاز پرداخت اعانات به نامزدها یا احزاب در حال حاضر برای افراد، حداکثر ۱۰۰۰ دلار و برای سازمان‌ها حداکثر ۵۰۰۰ دلار است. برای جبران این محدودیت، حکومت فدرال ایالات متحده آمریکا موظف است بخشی از هزینه‌های انتخاباتی را تأمین کند تا از این طریق وابستگی نامزدها به گروه‌های ذی‌نفوذ و افراد متنفذ و ثروتمند تا حد امکان کاهش یابد. درازای هر ۵۰۰۰ دلار اعانه‌ای که هر نامزد انتخاباتی از حامیانش کسب می‌کند، دولت فدرال ۲۵۰ دلار به وی پرداخت می‌کند. به‌علاوه دریافت‌کننده کمک از سوی دولت فدرال ملزم است از یک سو هزینه‌های تبلیغاتی خود را به سطح معقول محدود کند و از سوی دیگر پرسش‌نامه‌هایی را تکمیل کند که در آن نحوه تأمین درآمدها و چگونگی هزینه مشخص شود. از این طریق کمیسیون انتخابات فدرال قادر است، بر سالم برگزار شدن انتخابات نظارت و داشته باشد.
قانون رقابت‌های انتخاباتی فدرال اغلب از سوی احزاب نادیده گرفته می‌شود و در جریان انتخابات، نامزدها به شیوه‌های مختلف و بعضاً دست زدن به شیوه‌های غیرقانونی به دریافت هرچه بیشتر اعانات انتخاباتی می‌پردازند.
جستارهای وابسته[ویرایش]
- انتخابات در ایالات متحده آمریکا
- انتخابات مقدماتی ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا
- کنوانسیون‌های انتخاباتی رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا
- کالج انتخاباتی ایالات متحده آمریکا
منابع[ویرایش]
- ↑ 3 U.S.C. § 1
- ↑ Dixon, Robert G. Jr. (1950). "Electoral College Procedure". The Western Political Quarterly. 3 (2): 214–224. doi:10.2307/443484. JSTOR 443484.
- ↑ Jose A. DelReal (April 3, 2015). "Why Hillary Clinton might have just two more weeks or so to announce she's running for president". Washington Post. Retrieved April 12, 2015.
- ↑ Bugh, Gary (2010). Electoral College Reform: Challenges and Possibilities. Ashgate Publishing, Ltd. p. 40. ISBN 978-0-7546-7751-2.
- ↑ «انتخابات ریاست جمهوری آمریکا چگونه برگزار می‌شود؟».
- ↑ "Presidential Election Process | USAGov". www.usa.gov (به انگلیسی). Retrieved 2021-09-28.
- ↑ «تشریح روند انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به زبان ساده». خبرگزاری خانه ملت. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۱ ژانویه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۲۷.