امیراشرف آریان‌پور

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از امیر اشرف آریانپور)
امیراشرف آریان‌پور
امیراشرف آریان‌پور اختتامیه بیست و هشتمین جشنواره موسیقی فجر ۲ اسفند ۱۳۹۱
امیراشرف آریان‌پور اختتامیه بیست و هشتمین جشنواره موسیقی فجر ۲ اسفند ۱۳۹۱
اطلاعات پس‌زمینه
نام تولدامیراشرف آریان‌پور کاشانی
زاده۱ تیر ۱۳۱۷
تهران
درگذشته۶ مرداد ۱۴۰۱ (۸۴ سال)
تهران
سال‌های فعالیتاز دهه ۲۰ شمسی
تحصیلاتدکترای موزیکولوژی
دکترای ادبیات، روزنامه‌نگاری و علوم اداری
کارشناسی ارشد مدیریت
دانشگاهدانشگاه گوته اتریش
دانشگاه فرانکفورت
دانشکده حقوق ایران
دانشکده ادبیات دانشگاه تهران

امیراشرف آریان‌پور (۱ تیر ۱۳۱۷ – ۶ مرداد ۱۴۰۱) موسیقی‌دان، پژوهشگر، مدرس موسیقی و نویسنده اهل ایران بود. او یکی از نخستین مروجان هنر اپرا در ایران بود و سال‌ها مدیریت تالار رودکی تهران را بر عهده داشت.

امیراشرف آریان‌پور و حسن ریاحی اختتامیه بیست و هشتمین جشنواره موسیقی فجر ۲ اسفند ۱۳۹۱

زندگی‌نامه[ویرایش]

امیراشرف آریان‌پور کاشانی ۱ تیر ۱۳۱۷ در تهران متولد شد.[۱][۲] او که فارغ‌التحصیل هنرستان موسیقی ملی و از شاگردان فاخره صبا بود در سال ۱۳۳۶ مدرک کارشناسی خود را از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و در سال ۱۳۳۹ مدرک کارشناسی ارشد مدیریت را از دانشکده حقوق ایران دریافت کرد. وی در ادامهٔ تحصیلات دانشگاهی، مدرک دکترای خود را در ادبیات فارسی، روزنامه‌نگاری و علوم اداری از دانشگاه تهران و در سال ۱۳۵۲ دکترای تخصصی را در رشتهٔ موزیکولوژی (موسیقی‌شناسی) از دانشگاه گوته وین اتریش اخذ کرد. پس از آن تحصیلات خود را در رشتهٔ تاریخ هنر در دانشگاه فرانکفورت پی گرفت.[۳][۴] او پس از پایان تحصیلات خود به ایران بازگشت اما با پیروزی انقلاب سال ۱۳۵۷ مجدداً ایران را ترک و در سال ۱۳۷۰ به کشور بازگشت و به اتفاق حسن ریاحی گروه موسیقی دانشگاه آزاد را راه‌اندازی کرد.[۵]

امیراشرف آریان‌پور، یکی از شناخته شده‌ترین مدرسان، پژوهشگران و مدیران موسیقی در ایران بود. او را از نخستین مروجان هنر اپرا در ایران می‌دانند.[۶]

او همسر پری ثمر (خواننده اپرا)، برادرِ امیرحسین آریان‌پور (جامعه‌شناس، نویسنده، فرهنگ‌نویس، مترجم)، داییِ مهرداد مشایخی (جامعه‌شناس، پژوهشگر، فعال سیاسی و جامعه‌شناسی) و پسرخالهٔ سهراب سپهری (شاعر معاصر و نقاش) بود.[۵]

وی در بهمن ۱۳۹۱ در مراسم پایانی بیست و هشتمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر مورد تجلیل قرار گرفت.[۷] همچنین در دی ماه ۱۳۹۴ مراسم تجلیل از امیراشرف آریانپور و همچنین رونمایی از کتاب او با عنوان موسیقی ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی در دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی تهران برگزار شد.[۴] در ۱۲ بهمن ۱۳۹۵ نیز مراسم گرامی‌داشت امیراشرف آریان‌پور به پاس ۶۰ سال فعالیت از سوی موزهٔ «دکتر سندوزی» برگزار شد.[۸]

فعالیت‌های اجرایی علمی، هنری و پژوهشی[ویرایش]

امیراشرف آریان‌پور پس از پایان تحصیلات دانشگاهی خود، فعالیت‌های بسیاری در زمینه علمی، هنری و پژوهشی انجام داد که از آن میان به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:[۳][۴][۱]

تدریس در دانشگاه فرانکفورت آلمان، تدریس در هنرستان موسیقی ملی تهران، تدریس در دانشگاه تهران، تدریس در دانشگاه هنر، تدریس در دانشگاه صدا و سیما، تدریس در دانشگاه آزاد اسلامی، تدریس در دانشگاه علم و فرهنگ، تدریس در دانشگاه سوره، تدریس در دانشگاه جامع علمی کاربردی، سردبیری مجله موسیقی (دوره سوم)، ریاست انجمن فیلارمونیک تهران (انجمن دوستداران موسیقی ایران)، ریاست گروه پژوهش هنر دانشگاه آزاد اسلامی، از موُسسان «انجمن هنری جوانان» همراه با مشیر همایون شهردار، ریاست هنرستان آواز رودکی، استاد راهنما در بیش از ۵۰۰ پایان‌نامه کارشناسی ارشد، استاد نمونه منطقه ۸ دانشگاه آزاد اسلامی، استاد نمونه دانشگاه سوره تهران، برگزیدهٔ خانه هنرمندان ایران، معاونت و مدیریت هنری تالار رودکی (تالار وحدت)

تألیفات[ویرایش]

از امیراشرف آریان‌پور بیش از ۳۵۰ مقاله علمی پژوهشی[۱] و چند کتاب منتشر شده‌است که از آن میان به عنوان‌های زیر می‌توان اشاره کرد:[۹][۱۰][۱۱]

کتاب[ویرایش]

  • فرهنگ کوچک آلمانی - فارسی
  • فرهنگ دانشگاهی آلمانی - فارسی
  • موسیقی ایران از انقلاب مشروطیت تا انقلاب جمهوری اسلامی ایران[۱۲]

مقاله[ویرایش]

  • بررسی تطبیقی رنج‌های ورتر جوان گوته با لیلی و مجنون نظامی گنجوی
  • چهلمین سالگرد تالار وحدت
  • روند آموزش موسیقی در ایران (از قاجار تا امروز)
  • فرهنگ نویسی!؟
  • چگونه اپرای فرانکفورت را آتش زدند (یک داستان واقعی)
  • پیدایش اپرا
  • هنر ایران در موزه‌های فرانکفورت
  • گنجینه‌های هنر ایران در آلمان (کتاب‌های مصور خطی فارسی در کتابخانه دانشگاه توبینگن)
  • گنجینه‌های هنر ایران در آلمان (هنر ایران در موزه‌های برلن)
  • پانصد سال روابط ایران و آلمان
  • سرگذشت آواز و اپرا در ایران

زندگی خصوصی[ویرایش]

پری ثمر از خوانندگان نام آشنای اپرا، همسر امیراشرف آریان پور است. همسر و دختر وی در خارج از ایران زندگی می‌کنند.[۱۳][۱۴]

درگذشت[ویرایش]

امیراشرف آریان‌پور صبح ۶ مرداد ۱۴۰۱ به علت ایست قلبی، در تهران درگذشت.[۱۵][۱۶] پیکر او ۹ مرداد ۱۴۰۱ در قطعهٔ هنرمندان بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.[۱۷]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ «بودن در کنار هنرجویان ایرانی را به تدریس در دانشگاه‌های آلمانی ترجیح داده‌ام». هنر آنلاین. ۳۰ بهمن ۱۳۹۱.
  2. «امیراشرف آریان‌پور، پژوهشگر سرشناس موسیقی و از مبلغان هنر اپرا در ایران درگذشت». صدای آمریکا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۸.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «با امیر اشرف آریان پور دربارهٔ آموزش موسیقی در ایران». روزنامه ایران شماره ۳۴۳۴. ۱۷ فروردین ۱۳۸۵.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ «تجلیل از مقام امیر اشرف آریانپور استاد پیشکسوت موسیقی ایران». ایسکا نیوز. ۱۵ دی ۱۳۹۴.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «دستگاه، ما را دوست ندارد چون اهل تملق نیستیم». خبرگزاری ایلنا. ۲۱ تیر ۱۳۹۷.
  6. «پژوهش امیراشرف آریان‌پور منتشر شد». خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا). ۱۹ فروردین ۱۳۹۴.
  7. ««امیر اشرف آریان‌پور» در جشنواره موسیقی فجر تقدیر می‌شود». خبرگزاری فارس. ۲۵ بهمن ۱۳۹۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۷.
  8. «گرامی داشت استاد امیر اشرف آریان پور». موزه دکتر ساندوزی. بهمن ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۷.
  9. «برخی از مقاله ها». مجلات تخصصی نور.
  10. «برخی از مقاله ها». علم نت.
  11. «فرهنگ‌های آلمانی - فارسی». اشجع سرای کتاب.
  12. «موسیقی ایران؛ از انقلاب مشروطیت تا انقلاب اسلامی تجدید چاپ شد». فرهنگستان هنر.
  13. «دلخوشی بزرگی به نام خانواده». روزنامه جام جم، شماره ۴۵۷۱. ۳۱ خرداد ۱۳۹۵.
  14. «سید اصفهانی: مگر گناه است؟». گفتگوی هارمونیک. ۹ آبان ۱۳۹۲.
  15. «امیراشرف آریان‌پور موسیقیدان و پژوهشگر درگذشت - ایرنا». www.irna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۸.
  16. «امیر اشرف آریان‌پور درگذشت». خبرآنلاین. ۲۰۲۲-۰۷-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۷-۲۸.
  17. «مراسم تشییع و خاکسپاری پیکر امیراشرف آریان‌پور در قطعه هنرمندان». هنر آنلاین. ۹ مرداد ۱۴۰۱.