الوین برلیکمپ
الوین برلیکمپ | |
|---|---|
 | |
| نام هنگام تولد | Elwyn Ralph Berlekamp |
| زادهٔ | ۶ سپتامبر ۱۹۴۰ دوور، اوهایو |
| درگذشت | ۹ آوریل ۲۰۱۹ (۷۸ سال) |
| ملیت | ایالات متحده آمریکا |
| محل تحصیل | مؤسسه فناوری ماساچوست |
| شناختهشده برای | Berlekamp's algorithm, Berlekamp-Welch algorithm, الگوریتم_برلیکمپ-مسی, Coupon Go |
| جوایز | مدال ریچارد همینگ مؤسسه مهندسان برق و الکترونیک (1991) جایزه کلود شانون (1993) |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | نظریه اطلاعات، نظریه کدگذاری، نظریه بازیهای ترکیبیاتی |
| محل کار | دانشگاه کالیفرنیا، برکلی |
| استاد راهنما | رابرت گلگر |
| دانشجویان دکتری | Julia Kempe |
| دیگر دانشجویان برجسته | کن تامسون |
الوین برلیکمپ (انگلیسی: Elwyn Berlekamp؛ زادهٔ ۶ سپتامبر ۱۹۴۰ – درگذشته ۹ آوریل ۲۰۱۹) استاد ریاضی و علم رایانهی دانشگاه کالیفرنیا (برکلی) بود. برلیکمپ با کارهایش در علم رایانه، نظریهی کدگذاری و نظریهی بازیهای ترکیبیاتی شناخته شده است. وی برندهٔ جوایزی همچون مدال ریچارد همینگ مؤسسه مهندسان برق و الکترونیک شدهاست.[۱][۲]
برلیکمپ الگوریتمی برای فاکتورگیری چندجملهایها و بازی سوئیچینگ برلکمپ اختراع کرد و یکی از مخترعان الگوریتم برلیکمپ-ولچ و الگوریتمهای برلیکمپ-مسی بود که برای پیادهسازی تصحیح خطای رید-سالامون استفاده میشوند. او همچنین الگوریتم برلکمپ-رابین، الگوریتم برلکمپ-زاسنهاوس و گراف برلکمپ-ون لینت-سایدل را اختراع کرد.[۳]
برلیکمپ همچنین در سرمایهگذاری فعال بود و آکسکام را اداره میکرد که بعدها به صندوق مدالیون رنسانس تکنولوژیز تبدیل شد.[۴]
زندگی و تحصیلات
[ویرایش]برلیکمپ در دوور، اوهایو متولد شد. خانوادهاش به شمال کنتاکی نقل مکان کردند، جایی که برلیکمپ از سال ۱۹۵۴ در دبیرستان فورت تامز هایلندز در فورت تامز، کنتاکی تحصیل کرد. او به عنوان رئیس کلاس انتخاب شد و به تیم شنا پیوست که در استخر محلی YMCA تمرین میکردند. برلیکمپ کندترین شناگر بود، اما به دلیل سطح پایین رقابت در مقایسه با سایر ورزشها، شنا را انتخاب کرد.[۵] او پس از اینکه فهمید موسسه فناوری ماساچوست (MIT) تیم فوتبال آمریکایی ندارد، تصمیم گرفت به این دانشگاه برود. در MIT، استادان سال اول او شامل جان فوربز نش جونیور بودند و او در سال آخر دانشگاه در سال ۱۹۶۱ عضو پاتنام بود.[۶] او مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته مهندسی برق در سال ۱۹۶۲ دریافت کرد. برلیکمپ در سالهای ۱۹۶۰ و ۱۹۶۲ در آزمایشگاههای بل کارورزی کرد، جایی که رئیس او جان لری کلی جونیور بود. او با ادامه تحصیل در دانشگاه MIT، دکترای خود را در رشته مهندسی برق در سال ۱۹۶۴ به پایان رساند؛ اساتید راهنمای او رابرت جی. گلگر، پیتر الیاس، کلود شانون و جان ووزنکرفت بودند.[۷]
برلیکمپ در سال ۱۹۶۴ با همسرش، جنیفر ویلسون، آشنا شد. آنها دو دختر و یک پسر داشتند. او در پیدمانت، کالیفرنیا زندگی میکرد و در آوریل ۲۰۱۹ در سن ۷۸ سالگی بر اثر عوارض فیبروز ریه درگذشت.[۸]
منابع
[ویرایش]- ↑ «Celebratio Mathematica — Berlekamp — Letters». celebratio.org. دریافتشده در ۲۰۲۵-۰۸-۲۴.
- ↑ "Celebratio Mathematica — Berlekamp — Complete". celebratio.org (به انگلیسی). Retrieved 2025-08-24.
- ↑ "Elwyn Berlekamp Biography | Pantheon". pantheon.world (به انگلیسی). Retrieved 2025-08-24.
- ↑ «THE CODE BREAKER» (PDF).
- ↑ «Elwyn Berlekamp». www.doradolist.com. دریافتشده در ۲۰۲۵-۰۸-۲۷.
- ↑ «Celebratio Mathematica — Berlekamp — Biography». celebratio.org. دریافتشده در ۲۰۲۵-۰۸-۲۷.
- ↑ «Elwyn Ralph Berlekamp». senate.universityofcalifornia.edu. دریافتشده در ۲۰۲۵-۰۸-۲۷.
- ↑ Sanders, Robert (2019-04-18). "Elwyn Berlekamp, game theorist and coding pioneer, dies at 78". Berkeley News (به انگلیسی). Retrieved 2025-08-29.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Elwyn Berlekamp». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۱۲ اوت ۲۰۱۷.
پیوند به بیرون
[ویرایش]
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانههای ملی | |
| واژهنامههای زندگینامهای | |
| پایگاههای دادهٔ علمی | |
| سایر |
|
- اعضای آکادمی ملی مهندسی آمریکا
- اعضای انجمن ریاضی آمریکا
- اعضای فرهنگستان ملی دانش آمریکا
- اعضای فرهنگستان هنر و دانش آمریکا
- اعضای هیئت علمی دانشگاه برکلی
- اهالی دوور، اوهایو
- دانشمندان رایانه اهل ایالات متحده آمریکا
- دانشآموختگان مؤسسه فناوری ماساچوست
- درگذشتگان ۲۰۱۹ (میلادی)
- درگذشتگان به علت فیبروز ریه
- ریاضیات به زبان ساده
- ریاضیدانان سده ۲۰ (میلادی) اهل ایالات متحده آمریکا
- ریاضیدانان سده ۲۱ (میلادی) اهل ایالات متحده آمریکا
- زادگان ۱۹۴۰ (میلادی)
- متخصصان نظریه کدگذاری
- متخصصین نظریه بازیهای ترکیبیاتی
- اعضای پاتنام