اعتراضات ۱۳۹۰ خوزستان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
اعتراضات در خوزستان
جایگاه ایران: اهواز
حمیدیه
شوش
تاریخ۲۶ فروردین
۲۷ فروردین ۱۳۹۰
بهمن ۱۳۹۰
گونهتظاهرات
درگیری خیابانی
سلاح‌هاباتوم
گاز اشک‌آور
اسلحهٔ گرم
کشته‌شدگان۱۵ نفر از مردم[۱][۲]و یک مأمور
زخمی‌ها۲۰ زخمی از مردم<[۱][۲]۲ نفر از مأموران

اعتراضات ۲۶ فروردین ۱۳۹۰ در خوزستان ملقب به یوم الغضب یا روز خشم،[۳] سالروز ناآرامی‌هایی در فروردین ماه سال ۸۴ خوزستان است[۲][۴] که در نتیجه آن چند نفر کشته و ده‌ها نفر بازداشت شدند.[۵]

پیش زمینه[ویرایش]

رویداد سال ۱۳۸۴ پس از آن رخ داد که نامه‌ای منسوب به محمدعلی ابطحی (رئیس دفتر ریاست جمهوری محمد خاتمی)، که در آن بر تصمیم شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی بر تغییر ترکیب جمعیتی اعراب خوزستان تأکید شده بود[۶]، به شکل وسیعی در خوزستان منتشر شد. شایان ذکر است دفتر ریاست جمهوری وقت، این نامه را تکذیب و آن را جعلی اعلام کرد، اما اعراب خوزستان در شهرهای مختلف این استان به اعتراضاتی دست زدند که سرکوب شد.[۵]

تظاهرات[ویرایش]

همزمان با سالگرد تظاهرات ۲۶ و ۲۷ فروردین ۱۳۹۰، نیروهای امنیتی و انتظامی، با تظاهرکنندگان درگیر شده و در جریان این درگیری‌ها، ۱۲ نفر کشته[۳] و ۲۰ نفر زخمی و تعدادی بازداشت شدند و بلافاصله فضای امنیتی بر این مناطق حاکم شد. برخی از منابع خبری تعداد کشته‌شدگان را تا ۴۸ نفر نیز گزارش کرده‌اند.[۷]

موضعگیری‌ها[ویرایش]

شیرین عبادی در واکنش به اعتراضات صورت گرفته نامه‌ای به کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد ارسال نمود. وی در این نامه گفت: بنابراین خواهشمندم از کلیه امکانات قانونی برای آزادی بدون قید و شرط افرادی که در جریان حوادث اخیر در خوزستان دستگیر شده‌اند استفاده کنید تا از وقوع نا آرامی‌های بیشتر جلوگیری شود و ضمناً دستور فرمایید این گزارش در پرونده نقض حقوق بشر دولت جمهوری اسلامی ایران درج تا پس از تعیین گزارشگر ویژه به نظر ایشان برسد.[۱]

اعتراضات در بهمن ۱۳۹۰ در خوزستان[ویرایش]

شب اربعین، مقارن با زمانی که تعداد زیادی از مردم برای برگزاری مراسم اربعین به شوش دانیال می‌آیند آغاز شد. در عصر روز ۲۳ دی ۱۳۹۰ (۱۳ ژانویه ۲۰۱۲)، تعدادی از معترضان عرب اهل شهر شوش، دست به راهپیمایی و سردادن شعارهایی مانند ” حریه حریه شعب الاهوازی نادیه” (آزادی، آزادی، مردم اهواز ندا می‌دهند) زدند. آن‌ها در عین حال با توجه به آغاز تبلیغات غیررسمی انتخاباتی در استان خوزستان، شعارهایی در مورد تحریم انتخابات دادند.[۸]

نیروهای امنیتی و انتظامی در بهمن ۱۳۹۰ با یورش به مناطق عرب‌نشین در شوش، حمیدیه و اهواز ۴۹ نفر را بازداشت کردند. سه نفر از بازداشت شدگان نیز به نام‌های ناصر آلبوشوکه درفشان، محمد کعبی و رضا مغامسی به دلیل «جراحات ناشی از شکنجه» در زندان کشته شدند. این بازداشت‌ها در ارتباط با تبلیغ برای ترغیب مردم به تحریم انتخابات مجلس شورای اسلامی در اسفندماه ۱۳۹۰ صورت گرفت.[۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷]

در واکنش به کشته شدن و دستگیری معترضان در خوزستان دو تشکل حقوق بشریِ فدراسیون بین‌المللی جامعه‌های حقوق بشر، و همچنین جامعه دفاع از حقوق بشر در ایران، با انتشار بیانیه ای مشترک، خواستار اقدام عملی سازمان ملل متحد در متوقف ساختن جمهوری اسلامی در زمینه اِعمال تبعیض‌های قومی- نژادی شدند.[۱۸]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ "هشدار شیرین عبادی دربارهٔ 'احتمال بروز ناآرامی گسترده' در خوزستان". وبگاه (به انگلیسی). BBC فارسی. 2011. Retrieved 6 June 2011. {{cite web}}: Unknown parameter |ماه= ignored (help)
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ "'هشت عضو گروه خلق عرب' در خوزستان دستگیر شدند". وبگاه (به انگلیسی). BBC فارسی. 2011. Retrieved 6 June 2011. {{cite web}}: Unknown parameter |ماه= ignored (help)
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ "Iran:Investigate Reported Killings of Demonstrators Dozens of Protesters Reportedly Killed in Arab-Majority Province". وبگاه (به انگلیسی). Newsfrommiddleeast. 2011. Retrieved 5 June 2011. {{cite web}}: Unknown parameter |ماه= ignored (help)[پیوند مرده]
  4. "Reports of violence in Ahvaz". وبگاه (به انگلیسی). Aljazeera Blog. 2011. Retrieved 6 June 2011. العربیة {{cite web}}: Unknown parameter |ماه= ignored (help)
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «روز آنلاین». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ آوریل ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۳ ژوئن ۲۰۱۱.
  6. «3 تا 6 کشته بدنبال انتشار نامه جعلی و تظاهرات چند هزار نفری در اهواز». گویا نیوز. ۲۷ فروردین ۱۳۸۴. دریافت‌شده در ۵ ژوئن ۲۰۱۱.
  7. "Violent Suppression of Ahwazi Arab Protests Must Stop". وبگاه (به انگلیسی). Iranian. 2011. Retrieved 5 June 2011. {{cite web}}: Unknown parameter |ماه= ignored (help)[پیوند مرده]
  8. «جنبش راه سبز - عدم پاسخگویی مقامات امنیتی- قضایی در مورد قتل دو تن از بازداشت شدگان خوزستانی». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ فوریه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۱ فوریه ۲۰۱۲.
  9. «جنبش راه سبز - ضرب وشتم و بازداشت خانواده‌های زندانیان در شوش». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ فوریه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۱ فوریه ۲۰۱۲.
  10. «جنبش راه سبز - سه کشته و ده‌ها بازداشتی در اهواز، شوش و حمیدیه». بایگانی‌شده از اصلی در ۹ فوریه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۳ فوریه ۲۰۱۲.
  11. بازداشت گستردۀ شهروندان در مناطق عرب نشین شهرهای شوش، حمیدیه و اهواز | انقلاب اسلامی در هجرت[پیوند مرده]
  12. بازداشت‌های گسترده در شهرهای عرب‌نشین ایران | ایران | DW.DE | 4 مارس 2012
  13. «بازداشت گستردهٔ شهروندان معترض در خوزستان». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ فوریه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۳ فوریه ۲۰۱۲.
  14. بازداشت ده‌ها نفر در نا آرامی‌های خوزستان؛ «سه نفر کشته شده‌اند»
  15. «محمد کعبی زیر شکنجه نیروهای اداره اطلاعات شوش کشته شد». بایگانی‌شده از اصلی در ۸ فوریه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۳ فوریه ۲۰۱۲.
  16. «خوزستان انتخابات را تحریم کرده‌است | ندای سبز آزادی». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ فوریه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۳ فوریه ۲۰۱۲.
  17. BBC فارسی - ایران - بازداشت گسترده معترضان در استان خوزستان
  18. «جنبش راه سبز - دو تشکل حقوق بشری خواستار توقف سرکوب تظاهرکنندگان در خوزستان شدند». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ آوریل ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۱ فوریه ۲۰۱۲.