اس-۷۵ دوینا
| اس-۷۵ دوینا (سام-۲) | |
|---|---|
 موشک آماده شلیک | |
| نوع | سیستم موشکی سطح‌به‌هوای ارتفاع بالا |
| خاستگاه | اتحاد جماهیر شوروی |
| تاریخچه خدمت | |
| خدمت | ۱۹۵۷ تاکنون |
| جنگ‌ها | جنگ یوم کیپور، جنگ ویتنام، جنگ ایران و عراق، جنگ آبخازیا (۳-۱۹۹۲)، جنگ خلیج فارس |
| تاریخ تولید | |
| طراح | Lavochkin OKB |
| تاریخ طراحی | ۱۹۵۳ تا ۱۹۵۷ |
| تعداد تولید شده | حدود ۴۶۰۰ پرتابگر |
| خصوصیات | |
| وزن | ۲۳۰۰ ک. گ (موشک) |
| طول | ۱۰٬۶ متر |
| قطر | ۷۰۰ میلی‌متر |
| کلاهک | مواد منفجره |
| کلاهک خرج | ۲۰۰ کیلوگرم |
| موتور | مرحله اول سوخت جامد مرحله دوم سوخت مایع |
| برد موثر |
حداقل بردمفید: ۶ کیلومتر (مدل V-759) حداکثر بردمفید: ۵۶ کیلومتر (مدل V-759) |
| سقف پرواز | ۳۰ کیلومتر (مدل V-759) |
| سرعت | ۴ ماخ (مدل ب، ث و د)، ۴٬۵ ماخ (مدل ئی و اف) |
| سامانه هدایت |
کنترل رادیویی |
| دقت | ۶۵ متر |
اس-۷۵ دوینا (С-۷۵) که با نام ناتو سام-۲ (SA-2 Guideline) نیز شناخته می‌شود، یک سیستم موشکی سطح‌به‌هوا برای پدافند هوایی ارتفاع بالای ساخت شوروی است. این سامانه در سال ۱۹۵۷ وارد ارتش شوروی شد و از آن زمان تاکنون بیش از هر سیستم دفاع موشکی دیگری در نقاط مختلف دنیا مستقر شده‌است.
اس-۷۵ دوینا نخستین موشک سطح‌به‌هوای تاریخ است که موفق به انهدام یک هواپیمای دشمن شد. این واقعه در اکتبر ۱۹۵۹ با شلیک سه موشک وی-۷۵۰ به سوی یک هواپیمای آربی-۵۷ دی کانبرای ارتش تایوان در ارتفاع ۲۰ کیلومتری رخ داد. در آن زمان مقامات چینی برای سری نگهداشتن این موشک آن را به جنگنده‌های خود نسبت دادند.
حدود یک سال بعد یعنی در اول ماه می سال ۱۹۶۰ این موشک با سرنگونی یک فروند هواپیمای شناسایی آمریکایی لاکهید یو-۲ بر فراز خاک شوروی به شهرت رسید. در سال ۱۹۶۲ نیز استقرار این سیستم موشکی در کوبا به آغاز بحران موشکی کوبا انجامید که دنیا را در آستانه یک جنگ اتمی قرار داد. یک فروند دیگر از هواپیماهای لاکهید یو-۲ که خلبان آن رودولف اندرسون نام داشت بر فراز خاک کوبا در ۲۷ اکتبر ۱۹۶۲ به وسیله این موشک‌ها منهدم شد.
نیروهای ویتنام شمالی در جنگ ویتنام از آتشبارهای اس-۷۵ دوینا به‌طور گسترده برای دفاع از هانوی و هایفونگ استفاده کردند. این موشک در چین با نام‌های اچ‌کیو-۱ و اچ‌کیو-۲ تولید شده و کشورهای دیگری نیز به تولید انواع مختلف آن مبادرت کرده‌اند.
این سیستم موشکی در اصل برای مقابله با بمب‌افکن‌های دوربرد آمریکا مانند بی-۴۷ و بی-۵۲ طراحی شده بود و در ارتش شوروی جایگزین توپخانه‌های ضدهوایی دوربرد مانند کااس-۱۹ ۱۰۰ میلی‌متری و کااس-۳۰ ۱۳۰ میلی‌متری شد. از دهه ۱۹۸۰ در شوروی این سیستم به تدریج با سامانه موشکی اس-۳۰۰ (سام-۱۰ و سام-۱۲) جایگزین شد اما هنوز تعدادی از موشک‌های سام-۲ و مدل چینی ارتقاء یافته آن (اچ‌کیو-۲) در برخی کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربران[ویرایش]
جمهوری آذربایجان - ۲۵
بلغارستان - ۱۸
چین تولید HQ-2 و HQ-1
کوبا
مصر - ۲۴۰، معروف به طایر الصباح
ایران - بیش از ۳۰۰ فروند از مدل چینی اچ‌کیو-۲ و مدل تولید ایران صیاد-۱ که خط تولیدش از رده خارج شده و صیاد -۲جایگزین ان شده است[۱]
قرقیزستان - تعداد اندک
لیبی
مغولستان
Myanmar - ۴۸ تا ۲۵۰ موشک در سال ۲۰۰۸
کره شمالی -حداکثر ۲۷۰ موشک
پاکستان -اچ‌کیو-۲بی در خدمت نیروی هوایی پاکستان است.
رومانی
سودان - ۷۰۰
سوریه - ۲۷۵
تاجیکستان - تعداد اندک
ویتنام - ۲۸۰
یمن
زیمبابوه
کاربران پیشین[ویرایش]
افغانستان
الجزایر
آلبانی - ۸۴ پرتابگر
آلمان شرقی
گرجستان
مجارستان
اندونزی
هند
عراق
لهستان
روسیه
- اکثراً بین سال‌های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۶ از سرویس خارج شدند.
شوروی
یوگسلاوی
سومالی -عملیاتی نیست- اندونزی
منابع[ویرایش]
- V-75 SA-2 Guidline Global Security
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «S-75 Dvina». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ژوئن ۲۰۱۵.
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ اس-۷۵ دوینا موجود است. |
