ارز دیجیتال بانک مرکزی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

یک ارز دیجیتال بانک مرکزی (به انگلیسی:central bank digital currency با سرواژه: CBDC) (همچنین به آن ارز دستوری دیجیتال[۱] یا پول بر مبنای دیجیتال نیز گفته می‌شود)[۲] یک ارز دیجیتالی است که توسط یک بانک مرکزی به جای یک بانک تجاری صادر می‌شود.[۳] ارز دیجیتال بانک مرکزی مانند اسکناس‌ها و مسکوک‌های فیزیکی، یک نوع بدهی بر عهده بانک مرکزی است و به عنوان یک واحد پولی مستقل صادر می‌شود.

به جای یک ارز جدید، CBDC شکلی از پول الکترونیکی بانک مرکزی است که می‌تواند توسط خانوارها و مشاغل برای پرداخت استفاده شود. گزارشی توسط بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی بیان می‌کند که اگرچه اصطلاح «ارز دیجیتال بانک مرکزی» به خوبی تعریف نشده‌است، «بیشتر افراد تصور می‌کنند که ارز بانک مرکزی دیجیتال یک شکل جدید از پول بانک مرکزی است [...] که متفاوت از موجودی در حساب‌های ذخیره یا تسویه‌ای سنتی می‌باشد.»[۴]

مفهوم فعلی CBDCها با ارز مجازی و ارز دیجیتال از این جهت متفاوت است که یک CBDC توسط یک دولت صادر یا صادر خواهد شد.[۴][۵][۶][۷] اکثر پیاده‌سازی‌های CBDC احتمالاً از هیچ نوع دفتر کل توزیع‌شده مانند زنجیره بلوکی استفاده نمی‌کنند یا نیازی به آن نخواهند داشت.[۸][۹][۱۰]

اکثر بانک‌های مرکزی در سراسر جهان اکنون در مراحل مختلف ارزیابی خود برای راه اندازی ارزهای دیجیتال ملی خود هستند.[۱۱] به گفته کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا، بیش از ۸۰ بانک مرکزی در حال بررسی ارزهای دیجیتال می‌باشند.[۱۲][۱۳] RMB دیجیتال چین اولین ارز دیجیتالی بود که توسط یک اقتصاد بزرگ منتشر شد.[۱۴][۱۵] از ژانویه ۲۰۲۳ میلادی، پنج بانک مرکزی CBDC راه اندازی کرده‌اند: بانک مرکزی باهاما (Sand Dollar)، بانک مرکزی کارائیب شرقی (DCash)، بانک مرکزی نیجریه (e-Naira)، بانک جامائیکا (JamDex). ، و بانک ذخایرهند (روپیه دیجیتال).[۱۶]

برخی از دولت‌ها نیز ارزهای رمزنگاری شده منتشر کرده یا اقداماتی را برای استفاده از رمزارزها در نظر گرفته‌اند: این دولت‌ها شامل ونزوئلا (پترو) و جزایر مارشال (Sovereign) است. این ارزهای دیجیتال اغلب با هدف افزایش استقلال یک دولت از نظام‌های مالی جهانی، مانند کاهش وابستگی به ارز خارجی یا فرار از تحریم‌های بین‌المللی، در نظر گرفته می‌شوند.[۱۷][۱۸]

نگرش متضاد نسبت به ارزهای دیجیتال با تحولات در بریتانیا و سوئیس در فوریه ۲۰۲۳ میلادی نشان داده شد. وزارت خزانه داری بریتانیا و بانک انگلستان ابراز داشتند که پوند دیجیتال با حمایت دولتی احتمالاً مدتی پس از سال ۲۰۲۵ میلادی راه اندازی خواهد شد. دو هفته بعد، یک گروه لابی سوئیسی به دلیل ترس از اینکه پرداخت‌های الکترونیکی ممکن است نظارت بر اقدامات شهروندان خود را برای دولت آسان‌تر کند، یک رأی‌گیری ملی را در مورد حفظ «مقدار کافی» پول نقد در گردش را راه اندازی کردند.[۱۹] منتقدانی نیز ترس از قدرت گرفتن شرکت‌های «بیگ تک» و دسترسی بیشتر آنان به اطلاعات معاملات اقتصادی را به‌جای دولت‌ها را در این حوزه بیان کرده‌اند.[۲۰]

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نیز ارز دیجیتال بانک مرکزی خود را با نام رمزریال را در برنامه دارد.

منابع[ویرایش]

  1. "Focus Group on Digital Currency including Digital Fiat Currency". ITU (به انگلیسی). Retrieved 2017-12-03.
  2. Mersch, Yves (16 January 2017). Digital Base Money: an assessment from the ECB's perspective (Speech). Farewell ceremony for Pentti Hakkarainen, Deputy Governor of Suomen Pankki – Finlands Bank (به انگلیسی). Helsinki: European Central Bank. Retrieved 19 June 2021.
  3. Davoodalhosseini, M. , Rivadeneyra, F. , & Zhu, Y. (2020). CBDC and monetary policy (No. 2020-4). Bank of Canada.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Bech, Morten; Garratt, Rodney. "Central Bank Cryptocurrencies" (PDF). BIS (به انگلیسی). Retrieved 2020-08-25.
  5. Silva, Matthew De. "What China could gain from a digital yuan". Quartz (به انگلیسی). Retrieved 2019-09-28.
  6. "Speech by Jen Weidmann at the Bundesbank Policy Symposium "Frontiers in Central Banking – Past, Present and Future"". www.bundesbank.de (به انگلیسی). Archived from the original on 14 June 2017. Retrieved 2017-11-09.
  7. "Financial innovation and monetary policy: Challenges and prospects" (PDF). European Parliament. 2017.
  8. Boston, Federal Reserve Bank of (2022-02-03). "Project Hamilton Phase 1 Executive Summary". Federal Reserve Bank of Boston (به انگلیسی). Retrieved 2022-02-09.
  9. Yang, Yuan; Lockett, Hudson (25 November 2019). "What is China's digital currency plan?". Financial Times.
  10. "Analytical Report on the E-Hryvnia Pilot Project" (PDF). National Bank of Ukraine.
  11. Bennet, Caroline; Chan, Reginia; Shah, Monish; Shetty, Shweta. "Central Bank Digital Currencies Building Block of the Future of Value Transfer" (PDF). Deloitte. Retrieved 7 January 2023.
  12. Christine Lagarde [@lagarde] (16 April 2021). "Our work on a possible #digitaleuro continues" (Tweet) – via Twitter.
  13. "Will central-bank digital currencies break the banking system?". The Economist. 2020-12-05. ISSN 0013-0613. Retrieved 2020-12-07.
  14. Areddy, James T. (2021-04-05). "Bahamas is the first country in the world to issue central bank digital currency (Bahamanian Dollar)". Wall Street Journal (به انگلیسی). ISSN 0099-9660. Retrieved 2021-04-06.
  15. Popper, Nathaniel; Li, Cao (2021-03-01). "China Charges Ahead With a National Digital Currency". The New York Times (به انگلیسی). ISSN 0362-4331. Retrieved 2021-04-06.
  16. "Central Bank Digital Currency Tracker". Atlantic Council (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-07.
  17. U.S. Warns Banks, Crypto Firms Against Potential Efforts to Evade Russian Sanctions (9 March 2022) www.wsj.com. Retrieved 9 March 2022.
  18. Keane, Jonathan (23 Apr 2018). "Inside the Marshall Islands' plans to launch its own legal tender cryptocurrency". The Next Web. Retrieved 29 September 2018.
  19. "Swiss to vote on preventing cashless society, pressure group says". Reuters (به انگلیسی). 2023-02-06. Retrieved 2023-02-21.
  20. "Digital pound likely this decade, Treasury says". BBC News (به انگلیسی). 2023-02-06. Retrieved 2023-02-21.

پیوند به بیرون[ویرایش]