پرش به محتوا

ارتش دائمی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
یک ارتش دائمی در رژه پیروزی

یک ارتش دائمی (به انگلیسی: Standing army)، یک نیروی نظامی غالباً حرفه‌ای است. ارتش دائمی می‌تواند متشکل از سربازان حرفه‌ای و یا وظیفه باشد. نیروی ارتش دائمی با نیروهای ذخیره (Army reserves) برای انجام فعالیت‌های طولانی مدت ثبت نام می‌کنند اما تنها در زمان وقوع جنگ یا سوانح طبیعی فعال می‌شوند و با نیروهای موقت (Temporary armies) که فقط در طول جنگ یا تهدید به جنگ غیرنظامیان جمع می‌شوند و پس از آن منحل می‌شوند. تفاوت دارد.

تاریخچه

[ویرایش]

دوره باستان

[ویرایش]

شکل های ابتدایی ارتش‌های دائمی از روزگار باستان شناخته شده‌اند. فرعون‌های مصر باستان ارتش دائمی داشتند. ایرانیان از گارد جاویدان (هخامنشی)و گارد جاویدان (ساسانی) به عنوان ارتش دائمی استفاده می‌کردند. یونانیان نیز دست‌کم در دوره‌ی هلنیستی از آن برخوردار بودند. ارتش دائمی در روم باستان با عنوان لژیون رومی شناخته می‌شد.[۱]

قرون وسطی

[ویرایش]

در قرون وسطی ارتش‌های دائمی بیشتر استثناء بودند، جز در بیزانس. در این دوران، پادشاه یا فئودال‌ها معمولاً واسال‌های خود را به انجام خدمت نظامی فرامی‌خواندند یا از ارتش‌های مزدور استفاده می‌کردند که برای هر کسی که پول می‌پرداخت می‌جنگیدند. گفته می‌شود انجمن «لیلی یِن فِنته» که در سال ۱۳۸۴م در براونشوایگ تأسیس شد، نخستین ارتش دائمی در سرزمین‌های آلمانی‌زبان بود. پادشاه فرانسه، شارل هفتم، یک ارتش دائمی تشکیل داد تا مانع شود مزدورانی که پس از پایان جنگ صدساله بی‌کار مانده بودند، به غارتگری در کشور بپردازند و در عوض راهی برای گذران زندگی آنان فراهم سازد. در ایتالیا نظام مزدوران در اواخر قرون وسطی پیامدهای ویرانگری داشت، با این حال تا زمان جنگ سی‌ساله عمدتاً ارتش‌ها از مزدوران تشکیل می‌شدند. «لَندس‌کِنِشت‌ها» به‌عنوان سربازان حرفه‌ای، زندگی خود را از راه جنگ می‌گذراندند و در صورت پرداخت‌نشدن مواجب، دست به غارت می‌زدند. فرماندهی این نیروها بر عهدهٔ اُبریست‌ها بود که غالباً خود را چندان با توجیهات سیاسی جنگ‌ها همدل نمی‌دانستند.[۱]

اوایل دوران مدرن

[ویرایش]

از سدهٔ چهاردهم به بعد ارتش‌های دائمی در جهان پدیدار شدند: ینی‌چری‌های عثمانی در اروپا نخستین نمونه بودند؛ در فرانسه شارل هفتم در دهه ۱۴۳۰م ارتش دائمی ساخت و در مجارستان «ارتش سیاه» در ۱۴۶۲م برپا شد؛ در اواخر سده شانزدهم، هلندی‌ها در نبرد با اسپانیایی‌ها نخستین ارتش دائمی خود را تشکیل دادند. این الگوها و تجربه‌های منفی ناشی از ارتش‌های مزدورِ کنترل‌ناپذیر در جنگ سی‌ساله باعث شد فرمانروایان اروپایی در نیمه دوم سده هفدهم به‌تدریج به ایجاد ارتش‌های دائمی روی آورند. ماکیاولی پیش‌تر هشدار داده بود که قدرت متکی بر مزدوران پایدار نخواهد بود. در انگلستان ارتش نوین کرامول در قرن هفدهم سرآغاز ارتش دائمی شد و بریتانیا سپس ساختار ارتش منظم خود را بنا کرد؛ در آمریکا نیز پس از استقلال، به‌رغم بی‌اعتمادی به ارتش دائمی، سرانجام ضرورت وجود آن در کنار کنترل غیرنظامی پذیرفته شد.در سده‌های هفدهم و هجدهم ارتش‌های دائمی جایگزین شیوه‌های سنتی‌ای شدند که طی آن نیروها از طریق اجبار مردم، فراخوان واسال‌ها یا استخدام مزدوران گردآوری می‌شدند.[۱][۲]

منابع

[ویرایش]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ "Stehendes Heer". Wikipedia (به آلمانی). 2025-01-08.
  2. "Standing army". Wikipedia (به انگلیسی). 2025-08-09.