احمد یزدان‌پناه دیلمقانی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پرونده:Dilmaqani 3
Ahmad Yazdanpanah Dilmaghani
احمد یزدان پناه دیلمقانی
احمد یزدان‌پناه دیلمقانی
احمد یزدان پناه معروف به دیلمقانی
درگذشتخرداد ۱۳۲۳
جاده زرند
ملیتایرانی
پیشهکارآفرین
کارهای برجستهبنیانگذار پرورشگاه "دیلمقانی"

احمد یزدان پناه معروف به دیلمقانی مرد کارآفرین، ثروتمند و خیری است از اهالی کرمان که در سال‌های اولیه قرن جاری هجری یعنی تا ۱۳۲۳ می‌زیسته‌است.وی بدوا تولید کننده فرش بوده[۱] اما ثروت خود را صرف کشاورزی و آبادانی روستاهای کرمان کرده‌است. دیلمقانی تجارت قالی کرمان را در دست داشت و قالی‌های بسیار اعلا و ظریف می‌بافت و آماده می‌کرد. او قالی موجود را عدل بندی و به آمریکا، انگلیس و آلمان می‌فرستاد و چون قالی بی عیب و خوش نقش بود مشتری‌های زیادی در خارج به ویژه آمریکا پیدا کرد.[۲] وی کارخانه‌های خود را توسعه داد و غیر از کرمان در زرند، راور، ماهان و دهات دیگر کارخانه‌هایی دایر کرد و تقریباً می‌توان ادعا کرد که در آن عصر فرش کرمان را به انحصار خود درآورد.[۳]

اعضای اتاق بازرگانی کرمان در سال ۱۳۲۲ که یزدان پناه هم عضو آن بوده‌است

وی در طول حیاتش اقدام به احداث یک مرکز نگهداری کودکان بی سرپرست یا همان پرورشگاه کرد. این پرورشگاه در حقیقت خانه شخصی وی بود که در حیاتش وقف کرد[۴] و بعد از مرگش به نام باغ یا پرورشگاه "دیلمقانی" در انتهایی خیابان زریسف در شرق شهر کرمان قرار دارد.[۵]

احمد یزدان پناه در کار تولید فرش کرمان دست داشت و در تاریخ فرش کرمان از وی نام برده شده‌است.[۶] وی نمایندگی شرکت ایتالیائی "دیلمقانی" [۷] را در جنوب شرق ایران بر عهده داشت.[۸] به این دلیل مردم کرمان او را هم دیلمقانی خواندند. طرح‌ها و فرش های ابداعی وی هنوز با نام خودش در جهان شهرت دارد.[۹] احمد یزدانپناه در کنار تجارت و صنعت به فرهنگ نیز علاقه داشت. وی قسمت‌های مختلف مسجد ملک کرمان از آثار دوره سلجوقی مخصوصاً ایوان شرقی آن را بازسازی کرده‌است.[۱۰] وی هنوز در کرمان خوشنام اسن و گاه مراسمی برای بزرگداشت وی برگزار می گردد.[۱۱]

مرگ[ویرایش]

این عکس از مراسم عزاداری و تشییع جنازه احمد یزدان پناه به وسیله بهرام سهرابی عکاس معروف کرمان در ۲۰ خرداد سال ۱۳۲۳ گرفته شده‌است.

در خرداد ۱۳۲۳ گروهی که احمد یزدان پناه را رقیب سرسخت خود می‌دانستند با کمک عوامل دولتی وقت که از نیش زبانش آزرده بودند تصمیم به قتل او گرفتند. شبانگاه صورت خود را پوشاندند و راه را بر او که از سرکشی به مزارع کشاورزی اش در زرند به کرمان باز می‌گشت بستند. هر یک تیری به او شلیک کردند. روز بعد جنازه اش پیدا شد.

در مراسم تشییع جنازه و عزاداری وی کودکان بی سرپرست پرورشگاه حضور داشتند. آن‌ها سینه می‌زدند و نوحه می‌خواندند که:

ای احمد یزدان پناه!تو را که کشته بی گناه؟

از آن روز به بعد در پرورشگاه دیلمقانی هم بچه‌های بی سرپرست همه روزه بعد از تلاوت قران و سرود "ای ایران" یاد گرفته بودند سرود دیگری بخوانند:

روح دیلمقانی باد همیشه شادخانه‌مان آباد کرد خانه‌اش آباد


منابع[ویرایش]

  1. سازمان بازرگانی استان کرمان[پیوند مرده]
  2. قالیکده[پیوند مرده]
  3. «دبیرخانه شورای منطقه هفت دانشگاه آزاد اسلامی». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۱.
  4. «صبح کرمان». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۱.
  5. سایت ایرانویج
  6. «اتحادیه فرش دستبافت ایران جغرافیای فرش:، قالی بافی در,کرمان، رنگهای مورد استفاده در قالیهای کرمانی یکی از دلایل شهرت این قالیها می‌باشد که علاوه بر استفاده از رنگهای باثبات و ...». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۷ اكتبر ۲۰۰۹. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  7. «Dilmaghani Oriental Rugs and Carpets». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ سپتامبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۷ اکتبر ۲۰۰۹.
  8. Kerman Carpet[پیوند مرده]
  9. «سایت اطلاع رسانی فرش ایران». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۷ اكتبر ۲۰۰۹. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  10. «سایت بانک صادرات کرمان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۱.
  11. خبرگزاری ایسنا