اتصالات شکاف‌دار

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

اتصالات شکاف‌دار (به انگلیسی: gap junctions) یک ارتباط بین سلولی تخصصی در انواع زیادی از سلول‌های جانوری است. این اتصالات، سیتوپلاسم دو سلول را به یکدیگر ارتباط می‌دهد و قادر است مولکول‌های مختلف کوچک، یون‌ها، الکترولیت‌ها، تعداد زیادی از پیش سازهای ماکرومولکول‌های سلولی با وزن مولکولی پایین[۱] و پیامبرهای ثانویه[۲] مانند کلسیم، cAMP و IP3 که متابولیسم سلولی را تنظیم می‌کند را عبور دهند.[۳] هر اتصال شکاف دار از دو کانکسون و هر کانکسون به تنهایی از شش کانکسین تشکیل شده‌است.[۴] در بافت عصبی، برخی نورون‌ها توسط این اتصالات به یکدیگر متصل می‌شوند و یون‌ها را به سرعت عبور می‌دهند و منجر به انتقال خیلی سریع پیام‌های الکتریکی می‌شوند. همچنین در بافت‌های غیر عصبی به فعالیت‌های الکتریکی و متابولیکی بسیاری از سلول‌ها کمک می‌کنند. به‌طور مثال در قلب اتصالات شکاف دار سریعاً پیام‌های یونی را بین سلول‌های عضلانی که به‌طور محکم از طریق دسموزوم‌ها به هم متصل اند، عبور می‌دهند. به علت اینکه بسیاری از پیامبرهای ثانویه می‌توانند بین سلول‌ها از طریق این اتصالات عبور کنند، تحریک هورمونی یک سلول می‌تواند منجذ به تحریک تعداد زیادی از سلول‌های مجاورش شود.[۵]

منابع[ویرایش]

  1. Hu, X; Dahl, G (1999). "Exchange of conductance and gating properties between gap junction hemichannels". FEBS Lett. 451 (2): 113–7. doi:10.1016/S0014-5793(99)00558-X. PMID 10371149.
  2. Alberts, Bruce (2002). Molecular biology of the cell (4th ed.). New York: Garland Science. ISBN 978-0-8153-3218-3.[page needed]
  3. White, Thomas W. ; Paul, David L. (1999). "Genetic diseases and gene knockouts reveal diverse connexin functions". Annual Review of Physiology. 61 (1): 283–310. doi:10.1146/annurev.physiol.61.1.283. PMID 10099690.
  4. C. elegans Sequencing, Consortium (Dec 11, 1998). "Genome sequence of the nematode C. elegans: a platform for investigating biology". Science. 282 (5396): 2012–8. doi:10.1126/science.282.5396.2012. PMID 9851916.
  5. زیست‌شناسی سلولی مولکولی لودیش 2016/ انتشارات حیدری