ابن عبدربه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ابن عبدُ رَبِّه
شهاب‌الدین ابوعمر احمد بن عبدِ ربّه
زادهٔ۱۰ رمضان ۲۴۶ قمری/۲ دسامبر ۸۶۰
قرطبه
درگذشت۱۸ جمادی‌الاول ۳۲۸ قمری/۶ مارس ۹۴۰ (۷۹ سال)
قرطبه
محل زندگیاندلس
نژادعرب اندلسی
پیشهادیب، شاعر
شناخته‌شده برایالعقد الفرید
آثارالمُمَحِّصات. العقد الفرید
سبکشعر بر پایهٔ منطق، مدیح، رثا، وصف طبیعی
عنوانشهاب‌الدین

ابن عبدُ رَبِّه (۲ دسامبر ۸۶۰–۶ مارس ۹۴۰) (نسب: احمد بن محمد ابن عبد ربِّه) ادیب عربی اندلسی،[۱][۲][۳] از اهالی قرطبه بود.
نخست شعر غزلی و لهو سرود، سپس برگرفت و توبه کرد. قصاید اولیهٔ خود را «از روی عیاشی» می‌دانست و آن‌ها در المُمَحِّصات گردآورد.[۱] با ابوعبدالله قلفاط دوستی داشت اما پایدار نشد.[۴] مشهورترین اثرش کتاب ادبی العِقد(یا آنگونه که بعدها العِقد الفرید نام گرفت) می‌باشد[۱] که آوازه‌اش برپایهٔ آن است.[۴] در آن اثر، خبرها، گفته‌ها و برگزیده‌ها از نثر و شعر از مشرق اسلامی را گرد آورد، با اینکه خود مغربی بود؛[۴] به‌طوری که صاحب بن عباد هنگامی که این اثر را دید، گفت: «این کالای خودمان است که به ما بازگردانده شده. پنداشتم این اثر دربرگیرندهٔ اخباری از سرزمینشان باشد اما بر اخبار خودمان استوار است. نیازی به آن نداریم!».[۴]

زندگی[ویرایش]

نَسَبِ او «شهاب‌الدین ابوعمر احمد بن عبدِ ربّه بن حبیب بن حُدَیر بن سالم قرطبی» ذکر شده است.[۴] احمد بن عبدربه در ۱۰ رمضان ۲۴۶ قمری/ ۲ دسامبر ۸۶۰ در قرطبه (در استان کوردوبای امروزی اسپانیا) زاده شد و همان‌جا پرورش یافت.[۴] نزد برخی استادان آنجا، علم آموخت، مانند: بَقیُّ بن مَخلَد (درگذشتهٔ ۲۷۶ق)، محمد بن وضّاح (درگذشتهٔ ۲۸۶ قمری) و محمد بن عبدالسلام خشنی (درگذشته ۲۷۶).[۴]
احمد بن عبدربه شاعر دربار امیر منذر، امیر عبدالله و عبدالرحمن ناصر بود.[۴]
در سال‌هایی پایانی عمرش فلج بود، سپس در ۱۸ جمادی‌الاول ۳۲۸ قمری/ ۶ مارس ۹۴۰ در قرطبه درگذشت.[۴]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ بعلبکی، منیر (۱۹۸۰). «Ibn-'Ab-Ribbih، ابن عبد ربِّه». دانشنامه المورد (به عربی). ج. پنجم. بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۱۴۷. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  2. زرکلی، خیرالدین (۲۰۰۲). «ابن عبد ربّه». الأعلام (به عربی). ج. ۱. بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۱۹۷. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  3. بعلبکی، منیر (۱۹۹۲). «ابن عبد ربّه». فرهنگ‌زندگی‌نامهٔ المورد (به عربی). بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۳۰. شابک ۹۹۵۳۹۰۱۱۶۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ ۴٫۶ ۴٫۷ ۴٫۸ فروخ، عمر (۱۹۸۴). تاریخ الأدب العربی (PDF). ج. چهارم. بیروت: دارالعلم للملایین. صص. ۲۱۰. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)

Public Domain This article incorporates text from a publication now in the public domainChisholm, Hugh, ed. (1911). Encyclopædia Britannica (به انگلیسی) (11th ed.). Cambridge University Press. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (help)