گل‌غلتان
آیین گل غلتان نوزادان یکی از رسوم دیرینه شهر امیریه (دامغان)[۱] و در نخستین بهار زندگی نوزاد برگزار می‌شود.[۲]
روش
آیین گل غلتان برای نوزادانی که اولین بهار زندگی را می‌گذرانند اجرا می‌شود و بیشتر توسط مادر، خاله، عمه و مادربزرگ انجام می‌شود. اگر تولد نوزاد با فصل بهار و زمان رویش گل‌های محمدی مصادف شود، چند نفر از زنان فامیل برای چیدن گل، اول صبح به باغ و مزارع رفته و با ذکر صلوات و خواندن ابیاتی چون:
همه کوه و کمر بوی تو داره یا محمد کدوم گل قامت روی تو داره یا محمد
همون ماه‌ای که از کوه می زنه سر نشان طاق ابروی تو داره یا محمد
ای سرو چنار از کجا آمده ای ای خرمن گل ز باغ جان آمده ای
خون شد جگرم برای دیر آمدنت ای خرمن گل ز باغ جان آمده ای
به جمع‌آوری گل‌های محمدی برای اجرای مراسم می‌نمایند.
پس از جمع‌آوری گل‌های چیده شده، گل‌ها را پرپر می‌کنند و در خانه نوزاد را حمام کرده، پس از خشک کردن تن و بدن اش وی را میان پارچه‌ای که معمولاً سفید است و گل‌برگ‌ها در آن ریخته شده، در بستری از گل‌برگ‌های محمدی می‌خوابانند و چهار نفر از اعضای خانواده، چهارگوشهٔ پارچه را با صلوات و شعرخوانی و برای توصیف بیشتر زیبایی‌ها، نوزاد را در گل‌برگ‌ها تطهیر می‌کنند و می‌غلتانند. پس از انجام مراسم، مهمانان با چای و شربت و شیرینی پذیرایی می‌شوند.
پیشینه
در گذشته این مراسم برای نوزادانی که در فصل بهار متولد می‌شوند، در دهمین روز پس از تولد، در حمام عمومی[۳] محل، پس از غسل روز دهم انجام می‌شود. برای دیگر نوزادان که در سایر فصول سال به دنیا می‌آمدند، این مراسم در اولین بهار زندگی شان برگزار می‌شود.
خانواده‌هایی که آگاهی از زمان تولد فرزند خود دارند، در طول سال اقدام به نگهداری مقداری برگ گل در یخچال نموده تا با تولد نوزاد به انجام این مراسم بپردازند.
به‌طور کامل مراسم گل غلتان از تولد یک سالگی نوزاد صورت می‌گیرد. در باور اهالی منطقه، غلتاندن نوزاد در میان گل‌های محمدی، سبب طراوت و شادابی او و دور ماندن از زشتی‌ها و بیماری‌های مختلف است. همچنین معتقدند طراوت گل‌برگ‌ها از پوست بدن نوزاد محافظت کرده و کودک را خوش‌رو و سرزنده نگاه می‌دارد و بیماری‌ها و حساسیت‌ها را از او دور می‌کند.
نگارخانه
مراسم گل غلتان نوزاد با گل محمدی از نسل‌های پیش به یادگار مانده و در زمره میراث معنوی استان سمنان به شماره ۱۷۷ در سال ۱۳۸۹ خورشیدی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌است.[۴]