اون‌بی‌اونیوم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از آن‌بیونیوم)
اون‌بی‌اونیوم، 121Ubu
اون‌بی‌اونیوم
تلفظ‎/ˌnbˈniəm/‎ (OON-by-OON-ee-əm)
عدد جرمی320 (پایدارترین ایزوتوپ)
اون‌بی‌اونیوم در جدول تناوبی
Element 1: هیدروژن (H), Other non-metal
Element 2: هلیوم (He), Noble gas
Element 3: لیتیم (Li), Alkali metal
Element 4: برلیم (Be), Alkaline earth metal
Element 5: بور (B), Metalloid
Element 6: کربن (C), Other non-metal
Element 7: نیتروژن (N), Halogen
Element 8: اکسیژن (O), Halogen
Element 9: فلوئور (F), Halogen
Element 10: نئون (Ne), Noble gas
Element 11: سدیم (Na), Alkali metal
Element 12: منیزیم (Mg), Alkaline earth metal
Element 13: آلومینیم (Al), Other metal
Element 14: سیلسیم (Si), Metalloid
Element 15: فسفر (P), Other non-metal
Element 16: گوگرد (S), Other non-metal
Element 17: کلر (Cl), Halogen
Element 18: آرگون (Ar), Noble gas
Element 19: پتاسیم (K), Alkali metal
Element 20: کلسیم (Ca), Alkaline earth metal
Element 21: اسکاندیم (Sc), Transition metal
Element 22: تیتانیم (Ti), Transition metal
Element 23: وانادیم (V), Transition metal
Element 24: کروم (Cr), Transition metal
Element 25: منگنز (Mn), Transition metal
Element 26: آهن (Fe), Transition metal
Element 27: کبالت (Co), Transition metal
Element 28: نیکل (Ni), Transition metal
Element 29: مس (Cu), Transition metal
Element 30: روی (Zn), Other metal
Element 31: گالیم (Ga), Other metal
Element 32: ژرمانیم (Ge), Metalloid
Element 33: آرسنیک (As), Metalloid
Element 34: سلنیم (Se), Other non-metal
Element 35: برم (Br), Halogen
Element 36: کریپتون (Kr), Noble gas
Element 37: روبیدیم (Rb), Alkali metal
Element 38: استرانسیم (Sr), Alkaline earth metal
Element 39: ایتریم (Y), Transition metal
Element 40: زیرکونیم (Zr), Transition metal
Element 41: نیوبیم (Nb), Transition metal
Element 42: مولیبدن (Mo), Transition metal
Element 43: تکنسیم (Tc), Transition metal
Element 44: روتنیم (Ru), Transition metal
Element 45: رودیم (Rh), Transition metal
Element 46: پالادیم (Pd), Transition metal
Element 47: نقره (Ag), Transition metal
Element 48: کادمیم (Cd), Other metal
Element 49: ایندیم (In), Other metal
Element 50: قلع (Sn), Other metal
Element 51: آنتیموان (Sb), Metalloid
Element 52: تلوریم (Te), Metalloid
Element 53: ید (I), Halogen
Element 54: زنون (Xe), Noble gas
Element 55: سزیم (Cs), Alkali metal
Element 56: باریم (Ba), Alkaline earth metal
Element 57: لانتان (La), Lanthanoid
Element 58: سریم (Ce), Lanthanoid
Element 59: پرازئودیمیم (Pr), Lanthanoid
Element 60: نئودیمیم (Nd), Lanthanoid
Element 61: پرومتیم (Pm), Lanthanoid
Element 62: ساماریم (Sm), Lanthanoid
Element 63: اروپیم (Eu), Lanthanoid
Element 64: گادولینیم (Gd), Lanthanoid
Element 65: تربیم (Tb), Lanthanoid
Element 66: دیسپروزیم (Dy), Lanthanoid
Element 67: هولمیم (Ho), Lanthanoid
Element 68: اربیم (Er), Lanthanoid
Element 69: تولیم (Tm), Lanthanoid
Element 70: ایتربیم (Yb), Lanthanoid
Element 71: لوتتیم (Lu), Lanthanoid
Element 72: هافنیم (Hf), Transition metal
Element 73: تانتال (Ta), Transition metal
Element 74: تنگستن (W), Transition metal
Element 75: رنیم (Re), Transition metal
Element 76: اوسمیم (Os), Transition metal
Element 77: ایریدیم (Ir), Transition metal
Element 78: پلاتین (Pt), Transition metal
Element 79: طلا (Au), Transition metal
Element 80: جیوه (Hg), Other metal
Element 81: تالیم (Tl), Other metal
Element 82: سرب (Pb), Other metal
Element 83: بیسموت (Bi), Other metal
Element 84: پولونیم (Po), Other metal
Element 85: آستاتین (At), Metalloid
Element 86: رادون (Rn), Noble gas
Element 87: فرانسیم (Fr), Alkali metal
Element 88: رادیم (Ra), Alkaline earth metal
Element 89: آکتینیم (Ac), Actinoid
Element 90: توریم (Th), Actinoid
Element 91: پروتاکتینیم (Pa), Actinoid
Element 92: اورانیم (U), Actinoid
Element 93: نپتونیم (Np), Actinoid
Element 94: پلوتونیم (Pu), Actinoid
Element 95: امریسیم (Am), Actinoid
Element 96: کوریم (Cm), Actinoid
Element 97: برکلیم (Bk), Actinoid
Element 98: کالیفرنیم (Cf), Actinoid
Element 99: اینشتینیم (Es), Actinoid
Element 100: فرمیم (Fm), Actinoid
Element 101: مندلیفیم (Md), Actinoid
Element 102: نوبلیم (No), Actinoid
Element 103: لارنسیم (Lr), Actinoid
Element 104: رادرفوردیم (Rf), Transition metal
Element 105: دوبنیم (Db), Transition metal
Element 106: سیبورگیم (Sg), Transition metal
Element 107: بوهریم (Bh), Transition metal
Element 108: هاسیم (Hs), Transition metal
Element 109: مایتنریم (Mt)
Element 110: دارمشتادیم (Ds)
Element 111: رونتگنیم (Rg)
Element 112: کوپرنیسیم (Cn), Other metal
Element 113: نیهونیم (Nh)
Element 114: فلروویم (Fl)
Element 115: مسکوویم (Mc)
Element 116: لیورموریم (Lv)
Element 117: تنسین (Ts)
Element 118: اوگانسون (Og)
-

Ubu

Usp
اون‌بی‌نیلیوماون‌بی‌اونیوماون‌بی‌بیوم
عدد اتمی (Z)121
گروهn/a
دورهدوره 8
بلوکبلوک-g
دسته Unknown chemical properties
آرایش الکترونی[Og] 8s2 8p1 (predicted)[۱]
2, 8, 18, 32, 32, 18, 9, 2
(پیش‌بینی شده)
ویژگی‌های فیزیکی
ویژگی‌های اتمی
عدد اکسایش(+1), (+3) (predicted)[۱][۲]
شعاع کووالانسی pm
دیگر ویژگی ها
ایزوتوپ فراوانی نیمه‌عمر (t۱/۲) حالت فروپاشی محصول
| منابع

اون‌بی‌اونیوم (انگلیسی:Unbiunium) یا اکا-اکتینیوم که به عنوان نام‌ عنصر 121 شناخته شده است، یک عنصر شیمیایی احتمالی و فرضی در جدول تناوبی است که با نماد Ubu و عدد اتمی 121 نشان‌داده می‌شود. اون بی‌اونیوم و Ubu نام و نماد موقت سیستماتیک IUPAC[۳] هستند که تا زمان کشف، تأیید و تعیین یک نام دائم برای این عنصر استفاده می‌شوند. در جدول تناوبی عناصر، انتظار می‌رود اون بی‌اونیوم اولین عنصر از سوپراکتینیدها و سومین عنصر در دوره هشتم باشد. این عنصر به دلیل برخی پیش‌بینی‌ها که ممکن است در جزیره‌ی پایداری قرار داشته باشد، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. همچنین احتمالاً اولین عنصر از گروه جدید g خواهد بود.

با وجود تلاش‌های متعدد تیم‌های روسی و آلمانی هنوز سنتز نشده‌است. براساس شواهد تجربی ترکیب عناصر دوره 8 بسیار سخت‌تر از عناصر شناخته‌شده قبلی است.

تاریخچه[ویرایش]

تولید عناصر فوق سنگین بسته به سطح انرژی بر انگیختگی هسته ی تولیدی توسط واکنش‌های فیوژن "داغ" و "سرد" صورت می پذیرد، در واکنش‌های فیوژن داغ، ذرات سبک و پر انرژی به سمت تارگت‌های بسیار سنگین (اکتینیدها) شتاب داده می‌شوند که باعث تشکیل هسته‌های ترکیبی با انرژی تحریک بالا (حدود 40-50 مگاالکترون ولت) می‌شود که ممکن است به هسته های کوچکتری شکافته شده یا تا چند نوترون (3 تا 5) تبخیر شوند. در واکنش‌های فوزیون سرد (که از ذرات سنگین‌تر، معمولاً از دوره چهارم جدول تناوب، و تارگت‌های سبک‌تر، معمولاً سرب و بیسموت، استفاده می‌شود)، هسته‌های فوزیون تولید شده انرژی تحریک نسبتاً پایینی دارند (حدود 10-20 مگاالکترون ولت) که احتمال تجربه واکنش‌های شکافت را کاهش می‌دهد. هسته‌های فیوژن در زمانی که به حالت پایه خنک می‌شوند، تنها یک یا دو نوترون از خود منتشر می نمایند. با این حال، واکنش‌های فیوژن داغ به تولید محصولاتی با تراکم نوترون بالاتر منتهی می‌شوند زیرا اکتینیدها نسبت نوترون به پروتون بالاتری نسبت به هر عنصر دیگری دارند که در حال حاضر می‌توان به صورت ماکروسکوپی تولید نمود؛ در حال حاضر این تنها روشی است که امکان تولید عناصر فوق سنگین از فلرویوم (عنصر 114) به بعد وجود دارد.[۴]

نیم عمر و هم‌مکان‌ها[ویرایش]

نیم عمر هسته‌ها با افزایش عدد اتمی بعد از کوریم، عنصر ۹۶، که نیمه عمر آن چهار مرتبه بزرگتر از هر عنصر با اعداد بالاتر شناخته شده فعلی است، بسیار کاهش می‌یابد. تمام ایزوتوپ‌های با عدد اتمی بالاتر از ۱۰۱ با نیمه عمر کمتر از ۳۰ ساعت تحت واپاشی رادیواکتیو قرار می‌گیرند. هیچ عنصری با اعداد اتمی بالاتر از ۸۲ (پس از سرب) ایزوتوپ پایدار ندارد. با این وجود، به دلایلی که هنوز به خوبی درک نشده است، یک افزایش جزئی در پایداری هسته ای در اطراف اعداد اتمی ۱۱۴-۱۱۰ وجود دارد که منجر به ظهور چیزی می‌شود که در فیزیک هسته‌ای به عنوان "جزیرهٔ پایداری" شناخته می شود. این مفهوم توسط استاد دانشگاه کالیفرنیا، گلن سیبورگ پیشنهاد شده و از اثرات تثبیت کننده پوسته‌های هسته‌ای بسته در اطراف Z = ۱۱۴ (یا شاید ۱۲۰، ۱۲۲، ۱۲۴، یا ۱۲۶) و N = ۱۸۴ (و شاید N = ۲۲۸) ناشی می شود. ، توضیح می دهد که چرا عناصر فوق سنگین بیشتر از آنچه پیش بینی می شد دوام می آورند. در واقع، وجود عناصر سنگین‌تر از روترفوردیوم را می‌توان به اثرات پوسته و جزیره پایداری اثبات کرد، زیرا شکافت خود به خودی به سرعت باعث از هم پاشیدن چنین هسته‌هایی در مدلی می‌شود که چنین عواملی را نادیده می‌گیرد.

یک محاسبه در سال ۲۰۱۶ از نیمه عمر ایزوتوپ‌های آنبیونیوم از 290Ubu تا 339Ubu نشان داد که ایزوتوپ‌های 290Ubu تا 303Ubu محدود نمی‌شوند و از طریق گسیل پروتون تجزیه می‌شوند، ایزوتوپ‌های 304Ubu تا 314Ubu از 290Ubu تا 339 و آلفا از 314Ubu15 متحمل می‌شوند. 339Ubu دچار شکافت خود به خودی می شود. فقط ایزوتوپ‌های 309Ubu تا 314Ubu می‌توانند عمر واپاشی آلفا به اندازه‌ای طولانی داشته باشند که در آزمایشگاه‌ها شناسایی شوند، زنجیره‌های فروپاشی شروع می‌شوند که به شکافت خود به خود در موسکوویوم، تنسین یا ununenium ختم می‌شوند. اگر درست باشد، این یک مشکل جدی برای آزمایش‌هایی که هدفشان سنتز ایزوتوپ‌های unbiunium است، ایجاد می‌کند، زیرا ایزوتوپ‌هایی که واپاشی آلفای آن‌ها قابل مشاهده است، با هیچ ترکیبی از هدف و پرتابه که در حال حاضر قابل استفاده هستند، قابل دسترسی نیستند. محاسبات در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ توسط همان نویسندگان بر روی عناصر ۱۲۳ و ۱۲۵ نشان می‌دهد که یک نتیجه کمتر تیره‌کننده است، با زنجیره‌های واپاشی آلفا از هسته‌های قابل دسترس‌تر 300-307Ubt که از unbiunium عبور می‌کنند و به بوهریوم یا نیهونیوم منتهی می‌شوند. همچنین پیشنهاد شده است که فروپاشی خوشه ای ممکن است یک حالت واپاشی قابل توجه در رقابت با واپاشی آلفا و شکافت خود به خودی در منطقه گذشته از Z = ۱۲۰ باشد، که مانع دیگری برای شناسایی تجربی این هسته ها خواهد بود.

ویژگی‌ها[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Hoffman, Darleane C.; Lee, Diana M.; Pershina, Valeria (2006). "Transactinides and the future elements". In Morss; Edelstein, Norman M.; Fuger, Jean (eds.). The Chemistry of the Actinide and Transactinide Elements (3rd ed.). Dordrecht, The Netherlands: Springer Science+Business Media. ISBN 978-1-4020-3555-5.
  2. Amador, Davi H. T.; de Oliveira, Heibbe C. B.; Sambrano, Julio R.; Gargano, Ricardo; de Macedo, Luiz Guilherme M. (12 September 2016). "4-Component correlated all-electron study on Eka-actinium Fluoride (E121F) including Gaunt interaction: Accurate analytical form, bonding and influence on rovibrational spectra". Chemical Physics Letters. 662: 169–175. Bibcode:2016CPL...662..169A. doi:10.1016/j.cplett.2016.09.025.
  3. "Systematic element name". Wikipedia (به انگلیسی). 2023-01-12.
  4. Armbruster, Peter; Münzenberg, Gottfried (1989-05). "Creating Superheavy Elements". Scientific American. 260 (5): 66–72. doi:10.1038/scientificamerican0589-66. ISSN 0036-8733. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)